Yazı İçeriği
Çocuklarda beslenme diş sağlığını nasıl etkiliyor? Çocuklarda diş çürüklerini beslenme ile nasıl önleyebiliriz? Diyetisyen Şeyma Efe, çocuklarda ağız ve diş sağlığını korumak için beslenmenin önemini yazdı!..
Çocuk Beslenmesi ve Diş Sağlığı
Şimdilerde beslenme alışkanlıkları özellikleri ile diş çürüğü, ağız sağlığı arasında güçlü bir bağ olduğu bilinmektedir. Çocukluk döneminde kazanılmaya başlayan beslenme alışkanlıkları yaşamın sonraki dönemlerinde de etkisini göstermektedir. Çürüğün oluşumundaki kompleks olaylar zincirinin en önemli halkalarından biri olan beslenme, koruyucu diş hekimliğinin başlıca konularından biridir. Ağız sağlığı yalnızca dış görünüş ve iyi hal durumu için değil aynı zamanda genel sağlık durumu için de önemlidir ( Sheilham A., 2005).
Diş Çürükleri
Çocuklarda en yaygın olarak görülen ağız sağlığı rahatsızlıklarından biri diş çürükleridir. Diş çürüğü ağız enfeksiyon hastalığı olarak kabul görür ve bazı enfeksiyon hastalıklarından daha yaygın (bahar nezlesinden 7 kat, astımdan ise 5 kat daha yaygın bir şekilde) görülür (TÜBER-2015).
Çocukluk döneminde diş çürükleri büyük anlamda önlenebilir olmasına rağmen hala önemli ve maliyeti yüksek bir halk sağlığı sorunudur ve çocuklarda en sık karşılaşılan kronik hastalıklardan biridir (De Silva-Sanigorski A.M ve ark., 2011). Diş çürüğü birçok faktörün rol aldığı bir olaylar zinciri olup,dişin yapısının geri dönüşümsüz olarak bozulduğu patolojik bir durumdur. Kronik enfeksiyöz bir hastalık olan diş çürüğü, diş yüzeyinde oluşan plak içerisindeki karyojenik mikroorganizmaların fermente olabilen karbonhidratları kullanarak oluşturdukları organik asidin diş sert dokularında meydana getirdiği demineralizasyondur. Çürüğün oluşmasında rol alan faktörler ilk kez 1962 yılında Paul Keyes tarafından diyagram halinde gösterilmiştir. Buna göre diş çürüğünün oluşmasında karyojenik mikroorganizmalar, diyetteki karbonhidrat içeriği, konağın yapısı ve gıdanın ağızda kalma süresi etkilidir( SelimoğluMA.,2018).
Şekil 1. Keyes Diyagramı
WHO dünya genelinde okul çağı çocuklarının %60-90’nın diş çürüğüne sahip olduğunu vurgulamıştır (WHO , 2012). Türkiye’ de Diş Çürüğü Durumu ve Tedavi Gereksinimi, 2004 yılı araştırma sonuçlarına göre 5 yaş çocuklarının %60,8’ inde, 12 yaş çocukların ise %61,1’ inde diş çürüğü bulunmaktadır (Doğan-Güçiz B., ve Gökalp S., 2008).
Çocuklarda diş çürüklerini beslenme ile nasıl önleyebiliriz?
Ağız diş sağlığının korunmasında ve diş çürüklerinin oluşmasının engellenmesinde beslenme oldukça önemli bir role sahiptir. Çocukluk döneminde kilo alımının çokça artması ile BKİ artmasına sebep olan sağlıksız besinler, kalorisi fazla olan yiyeceklerin tüketimleri sınırlandırılmalı, çocukların beslenme ihtiyaçlarını giderecekleri alanlara sağlıklı tercihler yapabileceği alternatiflerin çoğunlukta olduğu alanlar oluşturulmalı. Bunun yanında koruyucu diş hekimliği çalışmalarına önem verilmeli. Ağız sağlığının devamlılığı hedefiyle beslenmenin yanında ağız bakımı ve hijyeni de unutulmamalı, gerekli önem ve özen gösterilmelidir. Çocukluk çağından itibaren edinilen sağlıklı beslenme, düzenli diş fırçalama gibi ağız sağlığını koruyucu alışkanlıkların önemine gerekli özen ve önem gösterilmelidir. Annelerin de diş sağlığıyla ilgili bilgi düzeylerinin artırılması kendi diş sağlık düzeylerine pozitif etki yapmasının yanında dolaylı olarak çocukların diş sağlığı düzeylerinin yükselmesine de katkı yapacaktır.