Öğrencilere erken yaşta ödev yapma alışkanlığı kazandırma, çocukların akademik başarısını olumlu yönde etkiler. Çocuklara ilköğretimde ödev yapma alışkanlığı kazandırmak, ortaokul, lise, üniversite eğitiminde sorumluluk kazanmasını ve başarılı olmasını sağlar.
Öğrencilerin ders çalışmamalarının farklı nedenleri olabilir. Cep telefonu, bilgisayar, internet, televizyon, sinema, arkadaşlarla sosyal bir ortamı paylaşma gibi etkinlikler bunlardan birkaçıdır.
Bir çocuğun ders çalışması için, o anki zevkten vazgeçip uzun vadeli çaba göstermesi ve disiplinli olması gerekir. Bu durum, beynimizin tercihleri ile örtüşmez. Ders çalışmak zevk vermeyeceği için çocukların ders çalışmayı istememesi doğal görülmeli fakat üstesinden gelebilecekleri belirtilmelidir.
Çocuğuma ödev yapmayı nasıl sevdirebilirim?
Ödevlerini yapacakları alan rahat olsun: Çocuğumuzun çalışma ortamı ile ilgili düzenin oluşturulması gerekiyor. Çocuklara ödev yapma alışkanlığı kazandırmak için düzenli ve rahat çalışabilecekleri, sessiz bir ortam oluşturmalıyız. Bu alanı çocuğumuzla birlikte belirlemeliyiz. Televizyon karşısında, yatarak, uzanarak çalışılmayacağını belirtmeliyiz.
Ödev yapma yöntemi konuşulmalı: Çocuğun ödev yapmakta zorlanması, dersi tam anlayamamasından, yeterince iyi dinlemediği için yapamayacağını düşünmesinden kaynaklanabilir. Ödev yaparken zorlanacağından çocuk yeterince istekli olmayabilir. Çocukla ödev yapma yöntemi üzerine konuşmak onun fikrini aldığınız için daha rahat çalışmasını sağlayabilir.
Çalışma saatleri belirlenmeli: Ödev yapma ve ders çalışma düzeninin oluşması için belirli bir zaman oluşturun. Örneğin öğle yemeği sonrası veya okuldan geldikten bir saat sonra ders çalışmaya başlamasını sağlayın.
Ders çalışma veya ödev yapma düzenli olmalı: Başarının önemli adımlarından birisi sürekliliktir. Çocuğumuzun belirli saatlerde düzenli ve sürekli olarak ders çalışmasını sağlamalıyız.
Psikolojik olarak öğrenciyi hazırlama: “Çocuğunuza öncelikle sana ders çalışma alışkanlığını kazandırmamız gerekiyor.” açıklamasını yapmak, uygulamayı çocuğun fark etmesini sağlar. Sonraki adım çocuğun belirlenen süreyi her gün çalışmasını sağlamak olmalıdır. Bunun için ona, “Belirlediğimiz süre ile ilgili kuralımız var, belirlediğimiz 30 dakikalık çalışma süresini her gün yapacaksın, hafta sonu dinlenip eğlenebileceksin.” şeklinde açıklama yapabiliriz.
Sorun yaşadığı noktaları birlikte değerlendirin: Çocuğunuzun ödev yapmaktan kaçınma sebebini anlamanız, sorunu çözmenizde etkilidir. Bu nedenle, sorunun nedenlerini araştırın. Dersi anlamadığı için mi çalışmıyor, odaklanma sorunu mu var, ödev mi fazla geliyor. Sorunun kaynaklandığı nedene karar verdikten sonra, çözümü birlikte arayın.
İç disiplin oluşturmasını sağlayın: Çocuğunuza “Senden 30 dakika çalışmanı istiyorum. Ders çalışma alışkanlığını oluşturman için çaba göstermelisin. Böylece, iç disiplin oluşturabilir ve alışkanlık kazanmış olursun” demeliyiz. Telefonla zamanı ayarlayabilir veya çalar saat kurarak süreyi belirleyebilir.
Çocuğun Ödevlerini siz yapmayın: Ebeveynlerin çocukların ödevlerini yapması, çocukların sorumluluk duygusunu azaltır. Çocukların ödevlerini bitirememesi durumunda, ödeve yardım edebileceğinizi veya ödevi yapabileceğinizi düşünmemelidir. Ödev konusunda yardımcı olabilirsiniz ama ödevlerini kendileri yapmalılar.
Motive edin: Çocuğunuza, daha önce belirlenen sürenin üstüne çıkabileceğini söyleyin. “istersen, 30 dakikadan daha fazla çalışabilirsin” mesajını verin. Çocuğunuz belirlenen sürenin üstüne çıkma mutluluğunu yaşar ve başarılı olacağına inanır.
Çocuğu motivasyon tipine göre değerlendirmeliyiz: İnsanda iç ve dış motivasyon diye tanımlanan iki yapı var. Bunlar doğuştan gelir ve kişiliğin bir parçasıdır. Motivasyon tipi ders çalışmayı etkiler, çocuğu suçlayıp eleştirmek yerine motivasyon tipini anlamak ve ona uygun davranmak gerekir. Dış motivasyona sahip çocukların iç motivasyonunu güçlendirmeliyiz. Başarılı olduğu noktaları öne çıkarmalı ve takdir etmeliyiz.
İç motivasyonu yüksek çocuklar:
– İsteklidir
– Sabırlıdır
– Amaçlarını bilmek ister
– Planlı çalışmayı sever
– Düzenli çalışmayı sever
Dış motivasyonu yüksek çocuklar
– Sonuç odaklıdır
– Başladıkları işleri çoğunlukla yarım bırakır
– Bahane üretirler
– Sorumluluklarını erteler
– Kısa sürede işin bitmesini isterler
– Kısa sürede bitmeyen işlerden sıkılırlar
– Enerjileri düşer
– Yönlendirilmeye ihtiyaç duyarlar
Alışkanlık kazanma süresi önemli: Temel alışkanlıkların ve yeni davranışların kazandırılması için yaklaşık olarak 21 gün tekrar edilmesi gerekiyor. Çocukların ders çalışma alışkanlığını kazandırmak amacıyla yapılacak uygulamalar 3 hafta devam ettirilmelidir. Çocuğun beyninde ders çalışmayı oluşturmak ve kalıcılığı sağlamak mümkün olacaktır.
Çocukları takdir edin: Çocuğunuzun düzenli olarak ders çalışması, ödevlerini düzgün şekilde yapmaya özen göstermesi takdir edilmesi gereken bir davranıştır. Çocuğunuz ödevini yaptığında hediyeler almak yerine takdir edici cümleler kurmak yararlı olacaktır.