Mükemmel anne mi? İyi anne mi?

Sosyal medya ile beraber bir çok anne “mükemmel anne” olma arayışına girdi. Mükemmel anne ya da iyi anne olmak adına yapılan yanlışlar nelerdir? Mutlu aile olmak için nelere dikkat etmek gerekir? İyi anne miyim? Nasıl mükemmel anne olurum? Uzm. Aile Danışmanı Kimya Çifçi Dumlu, mükemmel anne mi, iyi anne mi gibi soruların cevabını Anne Bebek Kulübü okuyucuları için yazdı.

Mükemmel Değil, İyi Anneyim

Mükemmel anne olma çabasının altında yatan sebepler nelerdir? Bu durum teknoloji ve sosyal medya ile ne kadar bağlantılı?

Son yıllarda sosyal medyanın da etkisiyle süper görünmeye çabalayan her rolünü en mükemmel şekilde yapmaya çalışan bunun yanında da mükemmel ötesi bir çocuk yetiştiren ya da böyle olmaya çalışan anne modelleri sayısı her geçen gün artış gösteriyor.

Peki bu çaba neden? Doğru olan bu mu? Mükemmel anne mi? Mutlu anne mi? Peki çocuklar?

Mükemmellik takıntısı olan annelerin, mükemmel olmaya çalışan proje çocuklarını gelecekte ne bekliyor?
Kadın; birey olmanın yansıra evlat, kardeş, abla, teyze, hala, gelin, eş ve anne gibi pek çok rolü içinde barındırmaktadır. Annelik her kadının üstlendiği en kıymetli roldür. Öyle ki bir kadın anne olduğu zaman hayatındaki diğer bütün rolleri geri planda kalmaktadır.

Toplumda anne olduktan sonra empoze edilen “mükemmel olmak zorundasın” baskısı ve beklentileri annelerin ruh sağlığını olumsuz etkilemektedir. Teknolojik gelişmelerle birlikte internetin, sosyal medyanın ve akıllı telefonların hayatımıza girmesi bilgiye ulaşmamızı kolaylaştırdığı gibi birtakım sorunları da beraberinde getirdi.

Çocuk yetiştirme konusunda internette bilgi kirliliği arttı. Maruz kaldığımız sosyal medyanın anneler arasında sık kullanılması ve mükemmel çocuk yetiştirmenin sırlarını popüler olmak amacıyla kendi hayatlarının en detayına inerek paylaşmaları anneler arasında “Ben iyi bir anne miyim?, Ben neden mükemmel anne değilim?, Benim çocuğum neden bu gelişim özelliğine sahip değil?” gibi kendine ve ailesine yönelik kaygılar yaşamaktadır. Bunlara ek olarak “mükemmel” olma kaygısı da eklenmiştir.

Mükemmellikten anlaşılan, her şeyin dört dörtlük olacağı yönünde ilerlediği zaman, o kişi için mümkün olmayan bir mükemmellik olmaktadır. Gerçekçi olmayan mükemmellikler; mükemmel olamıyorum diyerek hiçbir şey yapmamaya başlanmasına neden olmaktadır.

Kişi ben mükemmel bir anne olamıyorum diye her şeyi bırakıyor ve depresyona giriyor. Oysa ki mükemmellik elindeki imkânları en iyi şekilde kullanmaktır. Yoksa bir kitabı alıp ondan “mükemmeli” i okuyup da mükemmel olmaya çalışmak sadece hayal kırıklığına neden olur.

Mükemmel olan bir kişi, bir anne “Ben mükemmel anne olmalıyım.” derken çocuğu da mükemmel olsun ister. Bu durumda çocuğun her hareketinin mükemmel olmasını ister, çocuğun gelişim dönemlerini görmezden gelir ve gelişiminin üstünde iealize ettiği şekilde bir olgunluk bekler.

Bu da gerçekçi olmadığı için böyle mükemmeliyetçi annelerin çocukları kendilerini hem herkesten üstün hem de bazen yetersiz hissederler; ayrıca anneye hem sevgi hem öfke besleyebilir. Böyle çelişkili duygular ortaya çıkabilir.

Kadın ne zaman kendini yeterli bir anne olarak görür?

Çocuğunun yanından hiç ayrılmayan anne mi mükemmeldir? Yoksa çocuğuna 2 yaşında tuvalet eğitimini veren mi? Çocuk henüz yeni doğduğu zaman odasını ayıran anne mi?
Ya da mükemmel anne çocuğunu hiç ağlatmayıp istediklerini anında yapan mi? Kesinlikle çocuğuna hiç bağırmayan anne mükemmel annedir!

“Mükemmel” kelimesinin kişiye yüklediği ne kadar fazla sorumluluk var değil mi? Bunlar ve daha fazla sorunun bir tanesine bile olumsuz bir cevap vermek kadının anne rolünde kendini yetersiz hissettirmeye yetiyor.

Farkında olunması gereken konu annenin mutlu olması çocuğun mutlu olması demek olduğudur. Genel pozitif psikolojideki temel kurallar anne mutluluğu için de geçerlidir. Çocuk olduktan sonra kadın genellikle bütün ilgisini ve enerjisini çocuğa vermektedir. Erkek ise ilgi ve enerjisini işine vermektedir. Böyle olunca kadın erkek arasındaki ilgi, ilişki ve eş olma rolü zayıflıyor.

İlgi zayıflaması sonucunda da evlilik yıpranmaya başlıyor, aradaki bağlar zamanla zayıflıyor. Zamanla eş olma rolü kaybolarak sadece anne ve baba rolleri kalıyor; bir müddet sonrada krizler ortaya çıkmaya başlıyor. Eşim beni sevmiyor mu? Eşim benimle ilgilenmiyor bana zaman ayırmıyor gibi kendini değersiz ve ilişkinin tükenmişlik hissi yaşanmaktadır. Hâlbuki buna eşler sebep olmaktadır.

Çocuk olduktan sonra yeni rolün eski rollerin yanında yer alması gerekirken; eski rollerin silmesi sorunlara neden olmaktadır.

Çözüm olarak; eşlerin kendini sadece bir şeye adamaması gerekir (sadece bebeğe, sadece işe vb.) eşler birbirlerine mola ile dinlendirme süresi ile destek olmalıdır. Çocuk bakımı anne-baba tarafından karşılanmalı, yalnızca anneye bu sorumluluk bırakılmamalıdır.

Bebeği veya yorgunluğu bahane ederek eşine yeterince zaman ayırmamak durumu olmamalıdır.

Çiftler anne baba olmanın dışında karı-koca ilişkilerini de devam ettirmeye özen göstermelidir.

Mükemmellik çabasında olan annenin çocuğu nasıl olur?

Mükemmel anne olmalıyım diyen bir kişi çocuğunun da mükemmel olmasını ister. Çocuğun gelişim dönemlerini sendromlarla çözümsüzlük ve çatışmalarla geçirir. Mükemmel anneler çocuğun hata yapma haklarını istemez, mum gibi çocuk isterler.

Mükemmeliyetçi bir anne çocuğunu bir proje gibi yetiştirmek ister. Halbuki çocuğun tek istediği şey kabullenildiğini ve sevildiğini hissetmektir. 2 yaşındaki bir çocuğun temel ihtiyacı annesiyle güvenli bağ içerisinde olmaktır; yabancı dil öğrenmek değildir. 3 yaşındaki bir çocuğun ihtiyacı keşfetmenin özgürlüğünde oyun oynamaktır; yazı yazması değil.

Çocukların gelişim ihtiyaçlarını anlamak asıl önemli olandır. Çocuğunuza vereceğiniz en değerli şey bir kafeye gittiğinizde personelin “kaç kişisiniz efendim” sorusuna çocuğunuzu da bir birey olarak cevap vermenizdir. Yani çocuğunuzun ayrı bir birey olduğunu kabul ederek sevginizi hissettirip güven vermenizdir.

Mükemmel anne olacağım derken hayatı ıskalamayın; anneliğinize izin verin..
Bir çocuğun en önemli ihtiyacının “mutlu bir anne” olduğu gerçeğini aklınızdan çıkarmayın. Bu doğrultuda aşağıdaki önerilere uymak iyi gelecektir:

• Hiçbir şeyin mükemmel olamayacağı gerçeğini göz önünde bulundurarak; anneliğinizin tadını çıkarın.
• İçinden çıkamadığınız durumlarda uzman yardımı alın.
• Kendinize mutlaka zaman ayırın.
• Çocuk gelişim ve bakımı konusunda eşinizle beraber hareket edin ve tüm sorumluluğu üstünüze almayın.
• Hayır demeyi öğrenin. Herkese ve her şeye yetemeyeceğinizi unutmayın. Bazı durumlarda “hayır” demenin konforuna başvurun.
• Hata yapmaya, seni mutsuz eden şeyleri bırakmaya, kötü günlerinin olmasına, fikirlerinin
  değişmesine, kendine özen göstermeye ve bilmeme hakkının olmasına izin ver..

Anneler burada buluşuyor! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!