Yeni doğanlarda görülen kalça çıkığı, erken dönemde anlaşılıp tedavi edilmediğinde sakatlığa yol açabiliyor. Her 800 yeni doğan bebekten birinde görülen kalça çıkığı hakkında Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Cengiz merak edilenleri cevapladı.
Doğumsal kalça çıkığı nedir?
Bebeklerin bir kısmının kalça ekleminde çıkığına yol açan sorunlar olabilir. Diğer bir deyişle uyluk kemiğinin üst ucu kalça ekleminin kapsülünden dışarı çıkabilir. Bebeğinizde böyle bir sorun olması durumunda bunun erken tespiti ve tedavisi son derece önemlidir.
Doğumsal kalça çıkığı 800 yenidoğan bebekten birinde görülür. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik, hormonal, mekanik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bebeklerin yüzde 40’ında çift taraflı çıkık mevcuttur. Kızlarda erkeklere oranla altı kat daha sık görülür.
Kundaklama, bebeği ayaklarından tutarak baş aşağı sallama gibi uygulamalar eğilimi olan bebeklerde kalça çıkığına yol açabilir. Bu nedenle böyle geleneksel uygulamalardan kesinlikle kaçınmak gereklidir.
Doğumsal kalça çıkığı açısından riskli bebekler kimlerdir?
1) Ailede veya yakın akrabalarında kalça çıkığı mevcut olanlar. Bu durum mutlaka doktora bildirilmelidir.
2) Makat gelişi ile doğan bebekler veya anne karnında gebeliğin sonuna kadar başı yukarıda olacak şekilde kalan bebekler.
3) Boynunda bir yana doğru doğumsal eğrilik ‘’Tortikolis’’ olanlar.
4) Ayaklarında doğumsal ortopedik şekil bozuklukları olanlar.
Doğumsal kalça çıkığı nasıl tespit edilir?
Kalçada mevcut olan bir sorunu bakar bakmaz görmek her zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle doktorunuz kontrol muayeneleri sırasında her defasında bebeğinizin kalçalarını da muayene edecektir.
Doktorunuz bebeğinizin kalçalarını muayene ederken uyluk kemiklerini nazikçe çekerek ve iterek kalça ekleminde gevşeklik olup olmadığını tespit eder. Daha büyük bebeklerde bebeğin bacaklarının kolayca açılıp açılmadığını kontrol eder. Ancak bu muayene yöntemleri, muayene esnasında kalçayı çıkarmaya neden olduğu için yerini Kalça Ultrason rutin kontrolüne bırakmıştır ve 4-6 haftalar arası çekilmelidir.
Dört aylıktan daha büyük bebekler için kalça ekleminin görüntülenmesi röntgen filmi çekilip ortopedi doktoru tarafından değerlendirilmelidir.
Doğumsal kalça çıkığı nasıl tedavi edilir?
Kalçadaki sorunların büyük bir kısmı ‘’Pavlik Bandajı’’ ile tedavi edilebilir. Bu bandaj bebeğinizin dizlerini birbirinden ayırarak karnına doğru çekilmesini sağlar. Bu bandaj ile tedavi edilen bebeğiniz her hafta doktorunuz tarafından kontrol edilecek ve uyluk kemiğinin kalça eklemi içerisine yerleşip yerleşmediği gözlenecektir ve eğer yerleşmişse bu bandaj gece gündüz 2-3 ay kadar kullanılacaktır.
Kalça çıkığı olan her yirmi bebekten birinde tedavi için bandaj yeterli olmaz. Böyle bir durumda bebeğinize alçı uygulaması ve bacakların askıya alınması gerekli olabilir. Bazen de kalça çıkığının tedavisi için ameliyat gerekebilir.
Ne zaman doktora başvurmalısınız?
- 4.-6. haftalar arası çocuk hekimine Rutin Kalça Ultrasonu kontrolü için başvurunuz.
- Bebeğiniz 4.ayı geçti ve hala Kalça Ultrasonu çektirmediyseniz ortopedi doktoruna başvurun.