Yazı İçeriği
Gebelikte yapılan testler, tahliller ve aşılar nelerdir? Hamilelikte test yaptırmak neden önemli? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı-Perinatolog Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç, gebelikte yapılması gereken testleri yazdı!..
Gebelikte yapılan tahlil ve tetkiklerin başında gelen test: Beta Hcg ve Gebeliğe Merhaba Testleri
Gebelikte ilk karşınıza çıkan test adet gecikmesinin arkasından vereceğimiz test olan Beta hCG testi kanda gebelik testi olmaktadır. Bu test hem gebeliğin gerçekten var olup olmadığını gösterirken hem de rakamları ile bize yol gösterebilmektedir. Bu amaçla beta hCG ile birlikte hekimin uygun gördüğü rakamın arkasından bebeğin kesesini görmek için ultrasonografi yapılabilir. Beta hCG testimiz pozitif çıktı hekimimize danıştık ultrason ile muayenemiz gerçekleştirildi bunun arkasından şimdi de karşımıza çıkan bazı gebeliğe merhaba testlerinin devamı olacaktır. Bu testler bir gruptur ve her gebeden gebeliğin başlangıcında alınmaktadır ve alınmalıdır. Peki bunlar nelerdir? TSH, AST,ALT,üre,kreatinin, glukoz, tam kan sayımı, eğer anne bilmiyor ise kan grubu, indirect coombs alınabilir bunun yanı sıra anneden bebeğe geçince sakatlık yaratabilecek enfeksiyonel hastalıklar vardır. Bunlar ise: Toxoplazma, Rubelle, CMV, HbsAg olarak sayılabilir. Bunlar gibi enfeksiyonel hastalıklarda ortak özellikler düşük, ölü doğum, prematüre bebek, intrauterin büyüme geriliği, doğumda veya sonrasında görülen akut hastalıklar veya normal term bebek ile sonuçlanabilmeleridir. İndirect coombs için ise aslında bir özellik vardır ki anne adayının Rh- baba adayının Rh+ olması durumunda indirect coombs gebeliğin başlangıcında da alınmalıdır.
11-14.haftalarda hangi testler yapılmalıdır?
11-14. haftalar arasında ikili tarama testi adı verilen ve başta down sendromu olmak üzere risk durumunu gösteren kan testi yapılır. Bu testin yapılacağı gün önce ultrasonografi ile normal muayene sırasında bebeğin ense kalınlığı ölçülür ve ek olarak burun kemiğinin olup olmadığına bakılıp baş popo arası mesafesi yani CRL ölçülerek anneden kan alınıp istatiksel değer için laboratuara yönlendirilir. Eğer anne ve baba adayı ister ise tarama testleri yerine Fetal DNA testi seçenek olarak sunulabilir. Anne adayının kanından serbest fetal DNA elde edilerek fetal kromozomlar incelenir. Kesin bir tanı testi olmamakla birlikte güvenirliğide yüksek bir testtir. Riskli gebelik kategorisine giren anne adaylarına doktorları tarafından da önerilebilir.
16-20 haftaları arasında hangi testler yapılmaktadır?
Dörtlü test yapılmaktadır. Bu testlerde yüksek risk çıktığı zaman ise karşımıza tanı testleri olan amniosentez, CVS,gibi seçenekler çıkmaktadır. Tarama testleri tek başına raporun kötü olması tahliye hakkı vermemektedir.
20-22 haftaları arasında hangi testler yapılmaktadır?
Bebeğin organlarının durumu, bebeğin eşinin, rahim ağzı uzunluğunun, kalpteki damar çaprazlamalarının, rahmi besleyen organların, bebeğin iç ve dış tüm oganlarının detaylı bir şekilde inceleneceği hafta aralığıdır. Detaylı ultrasonografi adını verdiğimiz bu ultrason şeklinde bir perinatoloji uzmanı tarafından bebek detaylıca incelenerek raporlanmaktadır.
24.hafta: Gebeliğin en şekerli haftası, Şeker yüklemesi
24.hafta itibari ile gebelik hormonlarının da etkisi ile diabeti olmayan kadınlarda gestasyonel diabet adı verilen gebeliğin şeker hastalığı görülebilir. Gestasyonel diabet tanısı konulup anne diyetisyen desteği amaz ise bebekte intrauterin dönemde doğum sırasında veya doğum dan sonraki dönemlerde bazı problemlere yol açabilir. Şeker yüklemesinin akabinde anne diyetisyene yönlendirilerek şeker oranları kontrol altında tutulabilir.
28.hafta: İndirect coombs testi / Kan uyuşmazlığı iğnesi
İlk başta dile getirmiştik anne – baba + ise anne ve baba arasında bir Rh uyuşmazlığı var ise gebeliğin 28.haftasında anneden indirect coombs ismini verdiğimiz kan alınarak kan sonucuna göre kan uyuşmazlığı iğnesi gerekebilir.
32.hafta ve sonrası: NST haftaları
32.hafta itibari ile hem annedeki sancı durunu hem de bebeğin kalp atışlarını değerlendirmek için NST yapılır. 32-34.haftalarda başlanabilir. Belli aralıklarla tam idrar ve kan sayımı testi anneden alınabilir.
