Yazı İçeriği
0-1 Yaş arası bebeklerde ilk yardım nasıl yapılır? Bebeklerde solunum durmasında ilk yardım nasıl yapılır? Bebeklerde temel yaşam desteği uygulamaları nelerdir, nasıl yapılır? Hangi durumlarda hemen 112’yi aramak gerekir? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dündar Yaykıran bebeklerde için yapılabilecek ve her ebeveynin bilmesi gereken ilk yardım uygulamalarını yazdı…
İlk yardımın ABC’si: Bebeklerde ilk yardım nasıl yapılır?
Günlük hayatta her an etrafımızdaki insanlar veya sevdiklerimiz beklenmeyen kazalar geçirebilirler. Bebekli ailelerde ise bebeğin hayatı açısından ebeveynlerin mutlaka ilk yardım uygulamalarını bilmeleri gerekir. Peki her ebeveynin bilmesi gereken 0-1 yaş arası bebekler için uygulayabileceğiniz ilk yardım uygulamaları nelerdir?
A-(Airway) Solunum yolu açıklığının değerlendirilmesi
- Özellikle bilinç kaybı olanlarda dil geri kaçarak solunum yolunu tıkayabilir ya da kusmuk, yabancı cisimlerle solunum yolu tıkanabilir. Havanın akciğerlere ulaşabilmesi için hava yolunun açık olması gerekir.
- Hava yolu açıklığı sağlanırken hasta/yaralı baş, boyun, gövde ekseni düz olacak şekilde yatırılmalıdır.
- Bilinç kaybı belirlenmiş kişide; ağız içine önce göz ile bakılmalı, eğer yabancı cisim var ise işaret parmağı yandan ağız içine sokularak cisim çıkartılmalıdır.
- Daha sonra bir el hasta/yaralının alnına, diğer elin 2 parmağı çene kemiğinin üzerine koyulur, alından nazikçe bastırılıp çeneden kaldırılarak baş geriye doğru hafif itilip Baş-Çene pozisyonu verilir.
- Bu işlemler sırasında sert hareketlerden kaçınılmalıdır.
B-(Breathing) solunumun değerlendirilmesi
İlk yardımcı, başını hasta/yaralının göğsüne bakacak şekilde yan çevirerek yüzünü hasta/yaralının ağzına yaklaştırır, Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile solunum yapıp yapmadığını 5 saniye süre ile değerlendirir.
- Göğüs kafesinin solunum hareketine bakılır.
- Eğilip kulağını hastanın ağzına yaklaştırarak solunum dinlenir ve hastanın soluğunu yanağında hissetmeye çalışılır.
Solunum yoksa derhal yapay solunuma başlanır.
C-(Circulation) dolaşımın değerlendirilmesi
Bilinci kapalı ve solunumu varsa; hasta/yaralının nabzı değerlendirilir. Yetişkin ve çocuklarda şah damarından 3 parmak ile 5 saniye, bebeklerde kol atardamarından 3 parmak ile 5 saniye kontrol edilir.
BEBEKLERDE TEMEL YAŞAM DESTEĞİ (0-1 YAŞ ARASI)
Bebeklerde temel yaşam desteği en çok merak edilen konulardan birisi. Bebeklerde temel yaşam desteği nedir, nasıl yapılır? Bebeklerde temel yaşam desteği uygulamalarını size detaylı bir şekilde anlatmak istiyorum.
Solunum durması nedir?
Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır. Hemen yapay solunuma başlanmaz ise bir süre sonra kalp durması meydana gelir.
Kalp durması nedir?
Bilinci kapalı kişide kalp atımının olmaması durumudur. Kalp durmasına en kısa sürede müdahale edilmezse dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı oluşur. Kişide solunumun olmaması, bilincin kapalı olması, hiç hareket etmemesi ve uyaranlara cevap vermemesi kalp durmasının belirtisidir.
Temel yaşam desteği Nedir?
Yaşam kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir.
BEBEKLERDE TEMEL YAŞAM DESTEĞİ NASIL YAPILIR? (0-1 YAŞ ARASI)
- Kendimizin ve bebeğin güvenliğinden emin olunur.
- Ayak tabanına hafifçe vurularak bilinç durumu kontrol edilir.
- Çevreden yüksek sesle yardım çağrılır; 112 aratılır.
- Bebek sert zemine sırt üstü yatırılır.
- İlk yardımcı temel yaşam desteği uygulayacağı pozisyonu alır (yerde uygulama yapacak ise diz çöker, masa v.b. yerde uygulama yapacak ise ayakta durur).
- Bebeğin boynunu ve göğsünü saran giysiler açılır.
- Ağız içi gözle kontrol edilir; hava yolu tıkanıklığına neden olan yabancı cisim var ise çıkartılır.
- Hava yolunu açmak için, bir el bebeğin alnına, diğer elin iki parmağı çene kemiğine koyulup baş hafifçe yukarı geri itilerek eğilir, baş geri çene yukarı pozisyonu verilir.
- Bebeğin solunum yapıp yapmadığı bak-dinle-hisset yöntemiyle 10 saniye süre ile kontrol edilir (– Göğüs kafesinin solunum hareketlerine bakılır / – Eğilip, kulağını hastanın ağzına yaklaştırarak solunum dinlenirken diğer el göğüs üzerine hafifçe yerleştirilerek hissedilir).
- Solunum yoksa ağız dolusu nefes alınır, ağız bebeğin ağız ve burnunu içine alacak şekilde yerleştirilir.
- Bebeğin göğsünü yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1 saniye süren 2 solunum verilir, havanın geriye çıkması için zaman verilir.
- Kalp/Göğüs basısı uygulamak için bebeğin (iki meme başının altındaki hattın ortası göğüs merkezini oluşturur) göğüs merkezi belirlenir.
- Bir elin orta ve yüzük parmağı bebeğin göğüs merkezine yerleştirilir.
- Göğüs kemiği 4 cm aşağı inecek şekilde ( yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) 30 göğüs/kalp basısı uygulanır, bu işlemin hızı dakikada 100 bası olacak şekilde ayarlanır.
- Bebeğe 30 kalp masajından (göğüs/kalp basısı) sonra 2 solunum yaptırılır (30;2).
- İlk yardımcı yalnız ise; 30;2 göğüs basısının 5 tur tekrarından sonra 112’yi kendisi arar.
- Temel yaşam desteğine bebeğin yaşamsal refleksleri ya da tıbbi yardım gelene kadar kesintisiz devam edilir.
