Yazı İçeriği
Kısırlık nedir? Kısırlık belirtileri ve nedenleri nelerdir? Erkeğe ve kadına bağlı kısırlık nedenleri nelerdir? Kısırlık nasıl tedavi edilir? Kısırlık ile ilgili merak edilenleri Kadın Hastalıkları Doğum ve İnfertilite Uzmanı Op. Dr. Zeki Salar’a sorduk…
Çocuk sahibi olamayan çiftler ne zaman kısırlık tedavisine başlamalı?
Düzenli bir beraberliğe rağmen çocuk sahibi olamayan çiftler ne zaman tedaviye yönelmeliler?
Ailede erken menopoz yoksa adetler düzenli ise anne adayı yaşı 35’in altında ise 1 yıl araştırma ve tedaviye gerek yoktur. Ailede erken menopoz varsa anne adayı yaşı 35 in üzerinde ise adet düzensizliği var ise 6 ay içinde düzenli birlikteliğe ragmen gebelik oluşmamışsa araştırma ve tedaviye başlamak gerekir.
Kadınlarda doğurganlığını etkileyen faktörler nelerdir?
Kadınlarda doğurganlığı etkileyen en önemli faktör kadın yaşıdır. Yumurta sayısının her yıl azalması nedeniyle kadın yaşı ilerledikçe özellikle 35 yaşından sonra doğurganlık oranında önemli oranlarda azalma meydana gelir. Annesinde erken menopoz sorunu olan kadınlarda doğurganlık oranındaki azalma 35 yaşından önce karşımıza çıkabilmektedir. Kadınlarda doğurganlığı etkileyen faktörleri sıralayacak olursak:
– Genetik ve yaş faktörü dışında geçirilmiş
– Genital enfeksiyonlar
– Yumurtalık kistleri
– Geçirilmiş karın ameliyatları,
– Hormonal bozukluklar,
– Diyabet ,
– Polikistik over hastalığı ,
– Ciddi sağlık sorunları,
– Kemoterapi ve radyoterapi tedavileri almak,
– Sigara ve stres de doğurganlığı ciddi olarak etkilemektedir.
Kısırlık nedenleri nelerdir?
Kısırlık nedenleri 4 gruba ayrılır;
- I) Erkeğe ait nedenler;
o Sperm sayısında azlık
o Sperm yapısında ( morfoloji) bozukluk
o Sperm hareketliliğinde ( motilite) bozukluk
o Erkekte cinsel sorunlar
- II) Kadına ait nedenler
- A) Yaş faktörü
- B) Yumurtalığa ait nedenler
o yumurta hücre sayısının azalması
o yumurtlamanın olmaması
- C) Tüpe ait nedenler
o Tüp hasarı
o Tüpte tıkanıklık
o Tüpte yapışıklık
- D) Rahme ait problemler
o Doğumsal şekil bozuklukları
o Myomlar
o Polipler
o Adenomyozis
- E) Rahim ağzına ait problemler
- F) Anne adayının Bağışıklık sistemi ile ilgili sorunlar
- G) Anne Adayındaki Hormonal sorunlar
- H) Anne adayındaki Hastalıklar; şeker Hastalığı, Böbrek yetmezliği, kanser tedavileri
III)Anne ve / veya Baba adayındaki Genetik Bozukluklar, akraba evliliği
IV)Tüm araştırmalara ait nedeni bulunamayan haller ( Nedeni bilinmeyen infertilite)
Kısırlık (İntertilite) testi nasıl yapılır?
Kısırlık testleri nelerdir? Kadınlarda kısırlık testi nasıl yapılır? Erkeklerde kısırlık testi nasıl yapılır?
Gebe kalamama sorunu olan çiftler birlikte muayeneye gelmelidirler. Çünkü dünyaya gelecek bebek çiftin ortak mutluluğu olacaksa mevcut sorunda çiftin ortak problemidir. Her iki çift sorunu ortak olarak görmelidir. Anne adayına muayene ve ultrason yapılarak enfeksiyon varlığı rahim yapısı ve yumurtalıklar değerlendirilir. Rahimde miyom polip şekil bozukluğu var mı yumurtalıklarda kist var mı yumurta sayısı yeterli mi değerlendirilir. Erkekten sperm örneği alınarak sperm sayısı yapısı ve hareketlerinde sorun olup olmadığına bakılır.
Anne adayından kan testi ile hormonal sorun olup olmadığına bakılır. Son olarak tüplerde tıkanıklık olup olmadığını anlamak için Rahim filmi ( HSG ) çekilir. Böylelikle gebe kalmaya engel olabilecek tüm sorunlar tamamen saptanır ve bunların çözümüne giderek çiftin anne baba olmasının önü açılmış olur.
Okuma önerisi: Antidepresanlar cinselliği olumsuz yönde etkiliyor!
Kadınlarda kısırlık belirtileri nelerdir? Kısırlık tedavisi nasıl yapılır?
Kadınlarda kısırlığı gösteren net bir belirti yoktur. Ancak adet düzensizlikleri kasık ağrıları birliktelik sırasında ağrı tüylenme sivilcelenme artışı infertiliteye işaret edebilir.
İnfertilite tanısı konan hastaya soruna göre tedavi seçeneği sunulur;
- Tüplerde tıkanıklık varsa açılmaya çalışılır,
- Rahimde polip miyom varsa alınır,
- Hormonal bir sorun varsa tedavi edilir.
Erkeklerde kısırlık belirtileri nelerdir? Kısırlık tedavisi nasıl yapılır?
Genellikle belirti vermezler. Sperm testinde saptanan soruna göre ilaç tedavisi veya ameliyat ile sorun çözülmeye çalışılır. Düzelme olmazsa aşılama ve tüp bebek tedavisi önerilir.
Sperm (Spermiogram) testi nedir, nasıl yapılır?
İnfertilite sorunu yaşayan çiftlerin yaklaşık yarısında erkeğe ait problemler karşımıza çıkmaktadır. Sağlıklı bir gebelik oluşması için belli bir sayının üzerinde hareketli ve yapısal sorunu olmayan kaliteli spermlere gereksinim vardır. Bu nedenle sperm kalitesi ve sayısının hareketinin ve kalitesinin değerlendirilmesi için sperm incelemesi yapılır. Bu teste SPERMİOGRAM adı verilir. Bunun için baba adayı tüp bebek merkezinin özel bir odasında 2 ile 7 günlük cinsel perhiz süresi içinde sperm örneği vermelidir. Bu şu demektir; sperm testi vermeden en az 2 gün önceden cinsel birliktelik olmaması gerekir. Bu süre 7 günden de fazla olmamalıdır.
Sperm tetkikinde sperm sayısının çok az olması veya sperm bulunmaması durumunda ne yapılmaktadır?
Bu durumda çoğu zaman tüp bebek tedavisi önerilir. Sperm testinde hiç sperm yok ise MİKROTESE işlemi ile testisten parça alınarak sperm bulunur. Bulunan sperm ile yumurta hücresi laboratuvar koşullarında birleştirilir. Oluşan embriyo anne rahmine transfer edilir.
Evde kısırlık testi yapılabilir mi?
Evde kısırlık testi yapılamaz. Bunun için infertilite konusunda eğitim almış bir jinekologa başvurmak gerekir.
Hamile kalmak isteyen kadınlar ne sıklıkla jinekolojik muayene olmalılar?
Hamile kalmayı planlayan anne adaylarının eşleri ile birlikte gebe kalmadan önce jinekolojik kontrolden geçmeleri ve danışmanlık almaları önem taşır.
Bu esnada;
– Kadın vücudu gebeliğe hazır mı?
– Miyom kist polip enfeksiyon gibi gebeliğe engel bir sağlık sorunu var mı?
– Kansızlık, vitamin eksikliği mevcut mu araştırılır.
Gebelikte beslenme günlük yaşam spor gibi konularda eşlere danışmanlık verilir. Yapılan muayene ve tetkikler esnasında sorun saptanmayan kadının 1 yıl içinde %90 oranında hamile kalması beklenir. Bu nedenle sorun saptanamamış ve erken menopoz riski yok ise ve kadın yaşı 35 in altında ise 1 yıldan önce tekrar değerlendirme yapmaya gerek yoktur. 35 yaşın üzerindeki veya ailede erken menopoz öyküsü olan kadınlarda kontrol süresi 6 aydır.
Miyomlar ve tüplerin tıkalı olması hamileliği etkiler mi?
Miyomlar, rahim duvarındaki patates gibi sert içi dolu oluşumlardır. Büyüklüğüne ve yerleşim yerine göre gebelik sürecini etkiler. Kimi zaman gebe kalmayı güçleştirirken, kimi zamanda gebelikte düşüklere neden olabilirler.
Rahim iç zarına yakın ya da Rahim içindeki miyomlar gebeliği ciddi olarak etkilerken;
- 5 cm’nin altındaki rahim içi zarından uzak myomlar gebelikte ciddi sorunlara neden olmazlar.
- 5 cm’nin üzerindeki miyomlarda gebelik üzerine olumsuz etkiye sahiptirler.
Endometriozis (Çikolata Kisti) Nedir? Nasıl Oluşur?
o Endometriozis; Rahim iç duvarını kaplayan tabakanın olması gereken yerden göç ederek rahim dışında bulunması durumudur. Sıklıkla yumurtalıklarda karşımıza çıkar. Bunun dışında barsaklar üzerine, apendikse, rahim ağzına, göbek deliğine sezaryen gibi karın ameliyat izlerine yerleşebilir. Endometriozis ilerleyip kist oluşumuna yol açabilir.
Çikolata kisti nedir?
o Endometriozis, yumurtalık üstünde yerleşir ve kist halini alır ise buna endometrioma (çikolata kisti) denir. Kistin içeriği çikolata rengi ve kıvamında olduğu için bu isimle de anılsa da maalesef kendileri çikolata kadar sevimli ve hoş değildirler!
Çikolata kistinin belirtileri nelerdir?
o Sürekli kasık ağrısı,
o Adet döneminde ağrı,sancı
o Birliktelik esnasında kasık ağrısı
o Gebe kalamama
o Adet öncesi lekelenme tarzı kanama
o Kabızlık – İshal
o Büyük abdest yaparken ağrı
o Yan ağrısı
o Sırt ağrısı
o Sık idrara çıkma
o İdrarda kan görülmesi
o Buna rağmen bazı ilerlemiş olgularda hiç şikâyet olmayabilir.
Çikolata kisti (Endometriozis) nasıl tedavi edilir?
İlaç ve ameliyat ile tedavi seçenekleri vardır. Hangi tedavinin uygun olacağına hastanın sağlık durumu, şikayet ve beklentilerine göre karar vermek uygundur. Çocuk isteği olan kadınlarda kanser şüphesi yok ise ameliyat mümkün olduğunca tercih edilmemelidir. Çünkü yapılacak ameliyat yumurta sayısında azalmaya yol açabilir. Ameliyat yapılacaksa mutlaka kapalı cerrahi yöntem yanmi laparoskopi ile yapılmalıdır. Gelecekte gebe kalmayı planlayan endometriozis olgularında ilaç tedavisi tercih edilmelidir. Çocuk sayısını tamamlamış, endometriozise ciddi kasık ağrıları olan , kanser riski taşıyan hastalarda laparoskopi ile çikolata kistleri çıkarılmalıdır.
Çikolata kisti hamile kalmaya engel mi?
Çikolata kisti ile hamile kalanlar var mı? Bu durum ne kadar sağlıklı?
Çikolata kistleri yumurta sayısında ve kalitesinde azalmaya tüplerin yapısında bozukluk ve tıkanmalara yol açarak infertiliteye sebep olmaktadırlar. Ancak bu çikolata kisti olan her kadın hamile kalamaz anlamına da gelmemektedir. Çikolata kistleri olan kendiliğinden hamile kalan çok hasta vardır. Bu kadınlarda gebelik oluştuktan sonra düşük riski normalden fazladır. Ancak yakın doktor kontrolü ile çoğu zaman sorun olmadan sağlıklı bir şekilde gebelik devam etmektedir.
Beslenme veya obezite kısırlığa neden olur mu?
Bir insanın tam anlamı ile sağlıklı olması için 7 sistemin denge ve uyum içinde çalışması gerekir.
Bu sistemler;
– Dolaşım sistemi
– Solunum sistemi
– Bağışıklık sistemi
– Kas iskelet sistemi
– Sindirim sistemi
– Sinir sistemi
– Üreme sistemidir
Beslenme bozuklukları ve obezite üreme sistemini hormonlar yolu ile etkileyerek yumurta gelişmesini ve çatlamasını olumsuz yönde etkileyerek gebe kalmada güçlüğe neden olmaktadırlar. Bu nedenle çocuk sahibi olmak için kliniğimize başvuran çiftlere beslenme alışkanlıkları için önerilerde bulunmaktayız. Gebe kalma sürecini en olumsuz etkileyen ürünler fast food denilen hazır gıdalar ve paketlenmiş koruyucu madde içeren besinlerdir.
Hamile kalmak isteyen anne adayları için ideal kilo ne olmalıdır?
Önemli olan kilo ve boy ilişkisidir. Tüm kadınlar için genelleme yaparak ideal bir kilo belirlemek doğru değildir. Kabaca örneğin boyu 170 olan bir kadının 70 kg u geçmemesi idealdir.
Hangi cinsel hastalıklar kısırlığa neden olabilir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ( sifiliz, bel soğukluğu gibi ) tüplerde yumurtalıklarda yapışıklıklara yol açarak kısırlığa yol açabilirler.
Kadınlarda kısırlık nedenleri nelerdir? Kadınlarda ver erkeklerde kısırlık belirtileri nelerdir? Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!
