Yazı İçeriği
Çocuklarla çıkılan yaz tatilinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Bebekle tatile çıkacaklar hangi önlemleri almalı? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Rıfat Can Öztürk, salgın sonrası yaz tatiline çıkmayı planlayan aileler için önemli tavsiyelerde bulundu. İşte çocukla yaz tatiline çıkma rehberi!…
Çocukla yaz tatiline çıkarken nelere dikkat etmemiz gerekiyor?
Güneş ve çocuklar: Hoş geldin yaz!
Hiç birimizin hayal bile edemeyeceği , hayata bakış açımızı değiştiren bir süreçten geçtikten sonra “yeni normal yaza” bizler ve çocuklar hazır mıyız? Çocukların sağlıklı büyümesi, bedensel ve psikolojik olarak sağlıklı olabilmesi için harekete, açık havaya, güneşe ihtiyaçları vardır.
Bu süreçte aslında “bağışıklık sistemi” üzerine oldukça fazla konuştuk peki ya çocuklar ? Uzun bir süreden sonra artık dışarıda olmaya başlayacaklar üstelikte en sevdikleri mevsim pırıl pırıl güneşle birlikte gelen yaz mevsime giriyoruz. Hem dışarı da olmalarını ve doya doya eğlenmelerini istiyoruz ama pandemi sonrası nasıl davranmalıyız ?
“Mesafeli yaz”, deniz ve havuz sorunu?
Geçirdiğimiz günlerin hayatımıza kattığı en önemli değişiklik “sosyal mesafe” şüphesiz ancak çocuklarda bu durumun sağlanması pek mümkün değil . Dolasıyla yapmamız gereken onların birbirine yakın olabilecekleri alanları değil daha geniş ferah mekanları seçmek olmalıdır.
Bir diğer sorun da deniz ve havuz meselesi... Yapılan çalışmalar klorlu suda yani havuz suyunda virüsün etkin olmadığı ama deniz için net bilgiler olmamakla birlikte kesin bir bulaş henüz gösterilmemiştir. Dolayısıyla deniz ve havuz konusunda aşırı bir tedirginlik olmamalıdır. Ancak gene mesafeye dikkat edilebilmesi için denizin öncelikli tercih olduğunu belirtmek isterim.
Güneşin hediyesi: D vitamini
Çocukların yaz aylarında D vitamini alması kış mevsiminde hastalıklara karşı vücut direncini korumaya yardımcı oluyor. En çok güneşten karşılanan D vitamini çocuklar için alınması gereken en önemli vitaminlerin başında geliyor. D vitamininin insan organizmasında bir çok işlevi vardır. Ancak alınan vitaminin “aktif” forma dönebilmesi için , iki aşamalı bir süreç geçirir. D vitamini büyük ölçüde deride sentez edildiğine göre, hiç kuşku yok ki; kemik sağlığını optimal düzeyde koruyarak devam ettirmenin en doğal yolu anne ve bebeklerin yeterli güneş görmesidir. Ama bu faydalanma süreci doğru geçirilmelidir.
Güneş ışıklarından doğru faydalanın
Çocukların güneş ışınlarından en etkin şekilde yararlanmaları için 14:00 – 17.00 saatleri arasında cilt tiplerine göre 20-30 dakika güneşlenmeleri gerekir. Başlangıçta 2-3 dakikalık sürelerle başlayıp her gün 2-3 dakika artırarak devam edilir.
Böylece güneşin yararlarından maksimum istifade edilir. 3 yaşın altındaki bebekler ve küçük çocuklar hiçbir şekilde doğrudan güneşe maruz kalmamalıdır. Her zaman koruyucu kıyafetlerle gölgede saklayın ve risk teşkil edebilecek güneşe maruz kalan açık alanlarında geniş spektrumlu güneş koruması kullanın.
Bebeklerin hassas ciltleri güneş ışınlarına henüz hazır olmadığından, dik gelen güneş ışınlarından etkilenebilir. Güneş yanıklarına engel olmak için güneş kremi kullanmak ve sabah ve akşam çok uzun sürmeyen güneşlenmeler en sağlıklı yoldur. 11:00- 16.00 saatleri arasında zorunlu olmadıkça bebeklerinizi dışarıya çıkarmamanızda fayda var. Bebek bezi pişikleri özellikle yaz aylarında bebeklerin kabusudur. Bunun için bebek bezini sık sık değiştirmek gerekiyor. Bebek pişiklerinden korunma yöntemleri arasında poposunu sürekli ılık su ile yıkayıp temiz bir havlu ile kurulamak da bulunuyor.
Sıcak çarpmasına dikkat!
Sürekli bebek arabasında ya da sıcak ortamda kalan bebeğiniz, gölgede bile olsa aşırı ısı artışı nedeniyle ciddi bir riskle karşı karşıya kalır. Bu nedenle sıcak çarpmasına karşı bebeğinizi uzun süre bebek arabasında ya da sıcak ortamda tutmayın.
Güneş kremleri nasıl olmalı?
Özellikle ilk altı güneş koruyucu önermiyoruz. Vücutlarını güneşten korumak için ince ve açık renkli kıyafetler giydirmek, koruyucu kremlerden daha çok faydalı olacaktır.
Peki daha büyük çocuklarda nasıl seçimler yapılmalı. Çocuklara kaç faktör güneş koruyucu sürülmesi gerektiği sürekli tartışılan bir konudur , faktör arttıkça kimyasal oranı artmaktadır , ancak genel görüşüm 30/50 faktör arası koruyuculuk olmasından yanadır. Güneş kremini evden çıktıktan sonra, güneşe maruz kaldıktan sonra sürmek ise büyük bir hatadır. Sürdüğünüz güneş kreminin çocuğun cildinden emilip koruma sağlayabilmesi için ortalama 30 dakika geçmesi gerekir. Çocuklara güneş kremi sürerken yapılan hatalardan birisi ayaklar, koltuk altları, kulak arkası ve enseyi unutmaktır. Bu bölgelere de güneş kremi sürmeyi ihmal etmemelisiniz. Seçim yaparken mineral filtreler içeren kremler öncelikle tercih edilmelidir. Hipoalerjenik özellikle fotostabil ve suya karşı dirençli olmalıdır.
Çocuklar için tercih edeceğiniz güneş gözlüğü nasıl olmalı?
Diğer önemli konuda güneş gözlükleri,10 yaş altındaki çocukların gözleri ve hatta göz kapakları çok daha hassastır, güneşten yayılan kısa dalga boyuna sahip ışınlar çocukların retinasına çok daha kolay ulaşabilir. Bunun sonucunda ilerleyen yaşlarda katarakt, göz sıvısından dengesizlikler, göz bebeği büyümesi, görme problemleri meydana gelebilir. Öncelikle, çocuk güneş gözlüğünün camlarında tabii ki UVA ve UVB koruması olmalı.Cam etiket kısmına bakarak , “klas 3 ya da 4 “ cam seçilmelidir. Çerçevesi sağlam olmalı, yüze tam oturmalı ve çok koyu renkli olmamalıdır.
Beslenme düzenine dikkat!
Daha büyük çocuklarda ise özellikle beslenme konusunda dikkatli olunmalı. Bizlerde olduğu gibi çocuklarda yazın daha az yemek yiyebilirler , bu süreçte dışarıda geçirdikleri vakitte artığı için aç kalma süreleri gün içinde uzayabilir. Bu sebeple kahvaltı daha fazla önem kazanmaktadır. Yaz kahvaltılarında karbonhidrat ağırlıklı beslenme önem kazanırken gün içinde sıvı alımına dikkat edilmeli , öğlen öğünlerinde sebzeler akşam öğünlerinde ise protein ağırlıklı ve et ürünleri tercih edilmelidir.
Yaz hastalıklarına karşı önlem almayı ihmal etmeyin
Salgın sonrası hepimiz tedirginken. Yaz aylarında özellikle de çok sıcak günlerde anne babaların çocukları için daha dikkatli olması ve yaz hastalıklarına karşı önlem alması gerekiyor. Yazın mide barsak enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, güneş yanıkları, ishallerin en sık olarak karşılaşılan sorunlar.
Başta rotavirüsler ve enterovirüsler olmak üzere viral gastroenteritler yaz aylarında sıklıkla salgın yapar. Akut ishal, en çok 0-5 yaş grubu çocuklarda görülür ve tüm dünyada ilk 2 yaş içerisindeki çocuk ölümlerinde ilk sırada yer alır. Yaz aylarında ısı artışına bağlı olarak su tüketimi ve beraberinde mikroplu su içme riski artar.
Alerji gözden kaçmasın
Tabi yaz aylarında çocuklarda diğer büyük bir sorunda “alerjidir”. Alerji her ne kadar bahar aylarıyla özdeşleşmiş olsa da sıcak yaz aylarında da alerjilerin alevlenmesi için birçok tetikleyici faktör bulunuyor. Polenlerin yaz ayı boyunca da devam ettiği unutulmamalıdır. Özellikle uzun süreli göz ve burun şikayetleri olan çocuklar mutlak alerji yönünden değerlendirilmelidir.
Yazın üst ve alt solunum yolu hastalıklarının sıklığı azalmakla birlikte , özellikle alerjik astımı olan çocuklarda hava sıcaklığı ve aktiviteleri arasındaki uyumun dikkatli seçilmesi gerekir.
Yaz aylarında deri alerjilerinde artış gözlenmektedir. Bu noktada polenler kadar güneş ve klorda da etkilidir. Deri alerjisinin ilk belirtisi kaşıntıdır. Kaşıntı ile birlikte başlayan bir kabarıklık oluşur. Bu belirtiler bazen havuzlarda kullanılan klora bağlı olarak da oluşabilir. Dolasıyla havuz konusunda dikkatli olunmalıdır. Özellikle bebeklerde “isilik” gibi hafif deri bulgularından , “atopik egzama” gibi daha ağır cilt alerjileri yazla birlikte artar. Uygun kıyafet giydirilmesi, cildin nemli tutulması çok önemlidir.
Diğer bir gözden kaçan noktada dışarıda geçirilen zamanın artması, tatil bölgelerine gidilmesi ve dolayısıyla evin dışında daha çok yemek yenmesi besin alerjilerine daha fazla dikkat gerektiriyor. Çocuklarda o döneme kadar gözlemlenmemiş besin alerjileri bu tip yeni gıdalarla sorun oluşturabileceği için ebebynlerin oldukça dikkatli olmasında fayda vardır.
Böcek ısırıklarına karşı yapmanız gerekenler
Tabi ki yazın diğer bir sorunu böcek ısırıklarıdır. Sinek kovucu ürünlerin kullanımı 2 yaş altındaki çocuklara önerilmemektedir. Bu dönem içerisinde özellikle doğal karışımların hazırlanması, cibinlik kullanmak, oda kapısına sineklik veya tül perde takılması, bebeğe kol ve bacaklarını tam kapatan ince kıyafetler giydirilmesi ve açık renk kıyafet tercih edilmesi alınabilecek önlemler arasındadır. Bebeğinizin yattığı çarşaf ve nevresimlerinin de açık renk olması olası küçük rahatsız edici ziyaretçileri görmek açısından daha iyi olacaktır.
Çocuklarla çıkılan yaz tatilinde dikkat edilmesi gerekenler
Özetleyecek olursak, bu yazın çocuklarımız için unutulmaz geçmesi için temel noktalarımız;
– Mümkün olduğunca açık alanda vakit geçirmelerini sağlayacak tatil planları yapmamız gerekli. Diler tatilde olsun , diler gündelik yaşamlarında kapalı oyun alanlarından uzak kalınmalı, deniz tercih edilmeli. Havuzlarda genel önlemlere mutlak dikkat edilmelidir.
– Güneşin zararlı etkilerinden korunabilmek için uygun saatlerde dışarıda olunmalı , güneş koruyucu ve gözlük konusunda dikkat ederken , şapka ve kıyafet seçimlerine özen gösterilmelidir.
– Beslenme kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Kahvaltı mutlak sağlam yapılmalı ve gün içinde çocuğa sık sık su teklif edilmelidir.
– Yaz hastalıklarına ve özellikle artabilecek alerjik durumlara karşı her şekilde tedbiri elden bırakmamak en doğrusu olacaktır
Keyifli ve unutulmaz güzellikle bir yaz geçirmeniz dileğiyle , sağlıklı günler.
