Bebek yürüteci kullanmak zararlı mı? Çocuklarda yürüteç kullanmanın faydaları, zararları neler? Bebek yürüteçlerinin bebek sağlığına etkileri nelerdir? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dündar Yaykıran, bebek yürüteçleri ile ilgili ebeveynlere uyarılarda bulunuyor…
Bebeklerde yürüteç kullanmak neden zararlı?
4-7. aylar arasında hareketlenmeye başlayan bebeklerin, ayakları üzerinde duramadığını gören çoğu ebeveynler, biraz da çevrenin baskısıyla bebeklerine yürüteç alırlar ve kullandırırlar, bu dönemde çocuğunu yürütece koyarak yürümeyi hızlandırdıklarını düşünürler. Yapılan araştırmalarda, annelerin yürütecin bebeğin yürümesine yardımcı olduğunu ve aynı zamanda onu eğlendirdiğini düşündükleri saptanmıştır.
Amerikan Pediatri Akademisi (APA) yürüteçlerin bebeğin daha çabuk yürümesini sağlamadığını, aksine bebeklerin normal motor ve mental gelişimini geciktirdiğini bildirmiştir.
Emekleme, sürünme, yuvarlanma, ayağa kalkma, tırmanma gibi aşamalar bebeğin kaslarının güçlenmesi ve kaslarını koordine etmeyi öğrenmesini sağlar. Yürüteç kullanımı, bebeğin fiziksel gelişimindeki bu önemli basamakların atlanmasına neden olabilmektedir.
Yürüteçler, bebekleri merdivenlerden düşme, tehlikeli nesnelere ulaşıp dokunabilme ya da bu nesneleri kendi üzerlerine düşürme gibi kaza/yaralanma riskleriyle karşı karşıya getirmesinden dolayı güvenilir değildir. Hatta yürüteç kullanımına bağlı yaralanmaların sayısı puset, sandalye, beşik, yatak gibi yaralanma ihtimali yüksek olan diğer ekipmanların neden olduğu yaralanmalardan daha fazla olduğu bildirilmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yürüteçler 18 aylıktan daha küçük çocuklarda en sık yaralanma nedenleri arasında gösterilmektedir.
Yürütecin Bebeklerdeki Olumsuz Etkileri:
- Vücudu daha yerçekimine karşı dik durmaya hazırlıklı olmadığından yığılarak duracağı için kifoz ya da skolyoz gibi omurga eğriliklerine neden olabilir.
- Ayak yapısı daha hazır olmadan bastırıldığı için ayak deformiteleri oluşabilir.
- Kalça yapıları tam gelişmeden, tüm vücut ağırlığının simetrik ya da asimetrik
- olarak kalçalara yüklenmesi sonucu kalça problemleri oluşabilir.
- Bebek yürüteçte aslında yürümez, ayakları ile iteleme yapar. Bacak boyu kısa geldiği ve tam basmayı bilemediği için parmak ucuna basar ve bu alışkanlığa neden olabilir. Böylece yürüdüğü zaman parmak uçlarında yürüyebilir.
- Bebeğini kaşla göz arasında masa örtülerini tutup çekerek masa üzerindeki ağır cisimleri üzerine düşürür veya akla gelmedik bin bir türlü tehlikeye maruz kalabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan araştırmalarda 1-12 ay arasında geçirilen kafa travmalarının nedenleri arasında, %90 oranında yürüteç kazaları tespit edilmiştir.
- Bebek kısıtlı bir mekânda kaldığı için de psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Yürüteç bebek gelişimine olumsuz yönde etki eden, kesinlikle gereksiz bir eşyadır ve kullanılmamalıdır.
Burada sözü edilen bebeklerin içine oturtulduğu ‘’örümcek’’ olarak bilinen yürüteçlerdir ve bunlar kesinlikle zararlıdır.
Bebeklerin tutunarak kullandığı yürüteçler, kullanılabilir. Ancak güvenlik önlemlerine çok sıkı dikkat edilmelidir.
Sağlıklı günler dilerim.
