Yazı İçeriği
Bebeklerde pişik ve isilik nedenleri nelerdir, nasıl geçer? Bebeklerde sivilceli pişik neden olur? Bebeklerde pişik ateş yapar mı? Bebeklerde pişik acısı nasıl geçer? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dündar Yaykıran, bebeklerde pişik tedavisi ile ilgili merak edilenleri yazdı!..
Bebeklerde pişik (Diaper rash, napkin dermatit)
Pişik, çocuk bezinin temas ettiği alanda, kapalılık, nem, iritasyon sonucu oluşan tüm döküntülere denir. Genellikle karın alt bölgesi, genital bölge ve popo bölgede döküntüler şeklinde görülür. Terlemeye bağlı olarak koltuk altı, sırt, boyun, çene, yanak ve bacak gibi vücudun herhangi bir yerinde de oluşabilir.
Bebeklik döneminin en sık karşılaşılan sağlık problemidir. Pişik, farklı derecelerde olmakla birlikte bazen hafif bir kızarıklık bazen de akıntılı ve kabuk bağlayan yaralar şeklinde görülebilir.
Pişiğin nedeni derinin tahriş olmasıdır. Bölgenin uzun süre boyunca tere, idrara veya dışkıya maruz kalması cildi tahriş eder ve bölgenin kızarmasına sebep olur. Bebeklerde en sık popoda görülen pişiğin nedeni ise kirlenen bezin uzun süre değiştirilmemesinden kaynaklanır. O bölgeye temas eden idrar ve dışkıdaki mikroorganizmalar ya da kullanılan bezler bebekte pişik yapar.
Pişik oluşmasının nedenleri;
- Kötü hijyen,
- İshal,
- Alt bezinin yeterince sık değiştirilmemesi,
- Mantar enfeksiyonları,
- Bebeğin beslenmesinin değişmesidir (anne sütünden mamaya ya da ek besinlere geçilmesi).
Bebekte pişik oluşumunun engellenmesi için; bebeğin altı mümkün oldukça sık, her 2-3 saatte bir değiştirilmelidir. Bebeğin altı sık sık havalandırılmalıdır. Emici özelliği olan bezler kullanılmalıdır. Koruyucu pişik kremleri her alt değiştirmede pişik oluşmadan kullanılmalıdır.
Eğer pişik oluştuysa bebeğin altı, günde en az 6 defa ve kirlendikçe değiştirilmelidir. Mümkün olduğunca suyla temizlik yapılmalı ve iyi kurulanmalıdır. Dışkılama sonrası genel durumu iyi olan bebeklerin altı sabun kullanmadan veya çok kirli ise düşük pH’lı sabunla yıkanabilir. Altı temizlendikten ve cildi kurulandıktan sonra, önerilen pişik kremi uygulanmalıdır. Sonraki alt değiştirmelerde, dışkı çıkışı yoksa sadece silmek yeterlidir. Bu sırada daha önce sürülen kremi temizlenmek için zorlanmamalı, pişik olan bölgeye povidon iyot (batikon ve tentirdiyot) ve alkol gibi cildi kurutan, emilimi zararlı olan antiseptikler sürülmemelidir. Bebeğin altı temizledikten sonra bir süre açık tutularak havalandırılmalıdır. Bu uygulamalara rağmen bebeğin pişiği iyileşmezse hekiminize danışın.
Bebeklerde isilik (sivilce)
Bebeğin fazla sıcak tutulması, kat kat giydirilmesi sonucu ter bezlerinden yeterince ter atılamamasına bağlı gelişen kırmızı, deriden kabarık veya sivilce şeklinde döküntülerdir.
Sıcak döküntüleri olarak da bilinen isilik, bebeklerde sıkça rastlanan bir problemdir. Çünkü bebekler yetişkinlere göre daha küçük cilt gözeneklerine sahiptir. Bu nedenle terlediklerinde teri vücuttan atmaları daha zordur. Böylece gözenekler tıkanır ve isilik oluşur. Özellikle sıcak yaz aylarında sık görülür. Sıcak havada ya da bebeğin aşırı sıcak ortamda bulunması hâlinde daha da artabilir. Bebekler giydirilirken hava şartları ve bulunduğu ortam mutlaka dikkate alınmalıdır.
Cildin temiz tutulması ve sıcaktan korunma önerilir. Düzenli bakım ile genelde birkaç gün içinde kaybolması beklenen isilik döküntüleri bulaşıcı değildir.
İsilik bebeğin yüzünde; alın, yanaklar, göz kapakları ve burunda oluşur. Ayrıca, vücudun kıvrım yerlerinde, bez nedeniyle bel ve göbek bölgelerinde de sıkça rastlamak mümkündür. Önlemi alınmadığında vücudun her yerini kaplayabilir ve haftalarca sürebilir.
İsilik, kaşınma ve hafif yanma ile bebeği rahatsız edebilir. Koltuk altları, kasıklar, boyun ve ense, dar ya da kalın giysiler nedeniyle daha çok terlemekte ve uzun süre nemli kalmaktadır. Bebeği sıkıca saran kıyafetler isilik çıkan yerlerde daha fazla sürtünmeye neden olarak durumu daha da kötüleştirebilir. İsiliğin en önemli nedeni, bol nemlendirici kullanma ve pamuklu olmayan giysilerdir.
İsilikler küçük deri döküntüleri şeklinde olabileceği gibi biraz daha ağır seyreden kaşıntılı ve su toplayan deri lezyonları şeklinde de olabilir. Bu nedenle, bebeğin cildi sürekli kontrol altında tutulmalıdır.
İsiliği önlemek için öneriler:
- Bebek sıcak havalarda her gün ya da gün aşırı mutlaka yıkanmalıdır.
- Dar giysiler yerine bol giysiler tercih edilmelidir.
- Giysilerin pamuklu ve ince olmasına özen gösterilmelidir.
- Bebek terli bırakılmamalıdır.
- Sıcak havada bebek serin tutulmalıdır.
- Üst üste çok fazla ve yoğun nemlendirici kullanılmamalıdır.
- Bebeğin altı sık sık değiştirilmelidir.
- Bebek gereğinden fazla giydirilmemelidir.
- Yıkanırken pH’ ı uygun bebek şampuanı ve sabun kullanılmalıdır.
Bebek eğer hafif seyreden bir isilik geçiriyorsa serin tutulur, sık sık banyo yaptırılır. İsiliğin kendiliğinden düzelmesi beklenir. Ancak deride iltihaplanma ve kaşıntı varsa doktorunuza başvurun ve önerdiği krem ya da losyonların aksatılmadan kullanın.
Sağlıklı ve mutlu günler.
