Hafta hafta hamilelik rehberi: 13. Hafta Hamilelik

0
2463

Birinci trimester sona eriyor…  İşte ilk dönemin sonuna geldiniz. Birinci trimester sonlanırken bebeğiniz bir şeftali büyüklüğünde. Seks hayatınızda problemler yaşıyor olabilirsiniz.

Bebeğiniz…

Şu anda yaklaşık 7 cm ve 28 gram, şeftali büyüklüğünde olmasının dışında kafası boyunun yarısı büyüklüğünde o yüzden dışarıdan bakıldığında bir uzaylıya benziyor. Doğum yaptığınızda kafası vücudunun 4/3’ü büyüklüğünde olacak. İçeride başka neler oluyor? Bacak ve kollarındaki kemikler oluşmaya başlıyor ve bağırsakları göbek kordondan çıkıp, karnında oluşmaya başlıyor ve ses telleri de yapım halinde. Bilinçsizce ellerini ve ayaklarını oynattığından baş parmağını ağzına götürebilir, bir yeni doğan olduğunda bu hareketi emerek yapacak.

Kolları ve bacakları uzuyor ve kas kontrolü gelişiyor. Ama hala çok küçük bir kas kontrolüne sahip. Bu gelecek haftalarda değişecek. Şimdiye kadar bebeğinizin gözleri kafasının iki yanındaydı artık gözleri birbirine yaklaşıyor; çok yakında olması gereken yerde olacaktır. Parmakları ayrılmış durumda ve hepsi aynı uzunlukta, ayak bileği eklemleri de olgunlaşmakta.

Cildi ise hala transparan, çünkü vücudunda hiç yağ yok. İkinci üç aylık dönemde vücudu yağ biriktirmeye başlayınca, cildinin transparanlığı azalacak. Bebeğinizin bağırsağı da daha hareketli artık, bebeğin pankreası insülin üretmekte. Pankreas, doğum sonrasında bebeğin şeker seviyesini ayarlamaktaki temel organı olacak. Bebeğiniz beyni de gelişmekte; sol ve sağ hemisferleri birbirleriyle bağlantıya geçmekte. Beyin geliştikçe, bebeğinizin hareketleri üzerindeki kontrolleri artacaktır. 10 hafta sonra ise bebeğinizin beyni tamamen gelişmiş olacaktır.

Siz…

Tebrikler, ilk üç aylık dönemin sonuna geldiniz! Gelecek hafta, hamileliğin balayı zamanı olan ikinci üç aylık döneme gireceksiniz. Artık düşük riskiniz oldukça az. Düşüklerin %80’i 12. haftaya kadar oluyor. 13-19. hafta arası düşük yaşama ihtimaliniz 1/5.

Artık hamileliğiniz belli oluyor. Bebeğinizin hızlı gelişiminden ve rahminizin büyümesinden dolayı karnınız az da olsa çıkmış durumda. Yine de karnınız çok büyük değil ve hamile kıyafetlerine ihtiyacınız olmayabilir. Ancak daha bol kıyafetler giyme vaktiniz geldi.

Vücudunun alt kısımlarında bazı değişiklikler var. Bunlardan bir tanesi; leukorrhea isimli ince hafif kokulu sütümsü vajinal akıntı. Bu sizin doğum kanalınızı enfeksiyondan korur ve vajinanızdaki bakterileri sağlıklı oranda tutar. Zararsız akıntı ilerleyen haftalarda artabilir bu yüzden yanınızda bolca ped bulundurun.

İlk üç aylık dönemin son haftasındasınız ve düşük riskiniz oldukça az. Gelecek hafta ikinci üç aylık döneminiz başlıyor ve artık hamileliğin en kötü dönemlerini yani sabah bulantısı, yorgunluk gibi, atlatmış olacaksınız. Bir iyi haber daha; pek çok çift bu dönemde libido da artış olduğunu fark etmiştir. Doğuma daha çok var ama göğüsleriniz şimdiden besin açısından çok zengin olan ve  doğumdan sonra bebeğinizi besleyeceğiniz ilk sıvı olan kolostrumu üretmeye başlamıştır.

Bu hafta toplamda 2 buçuk kilo almış olabilirsiniz. Bu haftadan sonra her hafta bir kilo alabilirsiniz.

Belirtiler…

Çok büyük ihtimalle geçmiş haftalara oranla çok daha iyi hissediyorsunuz. Bulantı ve yorgunluğunuz azalmış ya da bitmiş durumda. Artık kendinizi daha enerjik hissedebilirsiniz. İkinci üç aylık dönemde bu enerjinin keyfini çıkartın! Çünkü bu enerji patlaması hamileliğinizin son dönemlerinde yerini yorgunluğa bırakacak. Alt karnınızda ağrı da hissedebilirsiniz. Rahminiz büyüdükçe, yuvarlak bağlarınız da esnemekte ve bu esnemede sinirleri tahriş etmekte. Dolayısıyla çok hızlı hareket ettiğinizde ya da pozisyon değiştirdiğinizde canınız yanabilir.

Hassas diş etleri: Şişmiş, hassas diş etleri de bu haftada görülebilir. Vücudunuzdaki kan dolaşımı normalin iki katına çıkıştır, bu da diş etlerinizi hassaslaştırır ve diş fırçalama, yemek yeme sırasında kanamaya neden olabilir.

Göğüs hassasiyeti ve değişimler: Göğüslerde değişim de bu haftanın belirtilerindendir. Göğsünüzde ki damarlar artık daha belirgindir ve göğüs uçlarınız artık koyulaşmıştır. Tüm bunlar çok doğaldır.  Hissettiğiniz ağrılar genellikle östrojen seviyesine, progesteron ve göğsünüzde artan yağ oranına ve kan akışına bağlı. Rahatsızlığınızı engelleyecek sutyenler seçmeye çalışın.

Aşermeler ve isteksizlik: Eğer farklı yiyeceklere karşı isteğiniz varsa, kendinize kötü davranmayın. Sizin için en ideal sağlıklı yiyecekleri bulun ve kendinizi şımartacağınız az miktarda abur cuburlara izin verin.

Mide yanması ve hazımsızlık: Gebelik boyunca midenizin üzerindeki kas rahatlar ve sindirim asitlerinin esophagusa yükselmesine izin verir. Bu da göğsünüzde yanmaya neden olur.  Acıyı azaltmak için mide yanmasını tetikleyecek yiyeceklerden uzak durun. Mesela; alkol, kafeinli içecekler, çikolata, nane, mandalina, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden uzak durun.

Nefes darlığı: Nefes darlığı da bu hafta görülebilir. Eğer tamamen nefessiz kalmıyorsanız endişelenecek bir şey yoktur. Hamilelerin %70’i hamilelikleri boyunca nefes darlığı çekmektedir. Eğer göğüs ağrıları çekiyorsanız ya da kalp çarpıntınız varsa ihtiyacınız olan oksijeni alamıyorsunuz demektir. Doktorunuza başvurmanız da yarar var.

Kabızlık: Bağırsak kaslarınız gebelik sırasında rahatla, hormonlara bağlı olarak bu da bağırsaklarınızın boşaltım sisteminizde daha etkisiz olacağını gösterir. Kendinizi çok zorda hissediyorsanız,beslenme planınızı değiştirin ve beslenmenize yüksek lif içeren yiyecekler (meyveler, sebzeler ve tüm tahıllı ürünler) ekleyin.

Baş dönmesi: Başınız dönüyorsa oturduğunuz veya uzandığınız yerden çok hızlı kalkmayın bu baş dönmesini tehdit eder. Bayılacağınızı hissedeceğiniz an uzanın veya kafanızı dizlerinizin arasına alıp oturun.

Vücutta görülen damarlar: Damarlar artık gözle görülmeye başlanıyor, aslında bunlar iyi şeyler, bebeğinizin ihtiyacı olduğu besinlerin kan damarlarında artan akışı ile taşındığını gösterir. Hatta daha iyi haber. Doğum yaptıktan sonra bunların hepsi yok olacaktır.

İpucu: İki kişilik yemek hakkında

Ne kadar yemeliyim?
Hamileyken günlük yemeğinize sadece 300 kalori eklemelisiniz. Bu kalorileri abur cuburla değil, sağlıklı yemeklerle doldurun. Her gün bir bardak süt için ve tam buğday ekmeği tüketin. Yine de kalori saymakla uğraşmayın siz yemek seçiminizi sağlıklı yapın ve doktorunuz da aldığınız kiloların yeterli olduğunu düşünüyorsa, boşu boşuna kendinize eziyet etmeyin.

Önemli besinler hangileridir?
Bebeğinizin gelişimi için protein, demir ve kalsiyum almanız önemlidir.

Protein:
Bir günde 71 gram protein almanız gerekmekte. Bunu et, yumurta, süt ürünleri, kabuklu yemişlerden, soyalı ürünlerden alabilirsiniz. Günde üç porsiyon bunlardan yemeniz yeterli protein almanızı sağlar. Balık da iyi bir protein kaynağıdır ama zehirlenme riskine karşın yediğiniz balığın cinsine dikkat etmelisiniz.

Demir: Günde 27 mg demir almak, hamilelikte çok görülen demir eksikliğine birebirdir. Demir daha çok hayvansal ürünlerde bulunur. En iyi kaynağı da yağsız kırmızı ettir. Et yemiyorsanız mercimek, ıspanak gibi besinlerden demir ihtiyacınızın bir kısmını sağlayabilirsiniz ama ekstradan demir hapı almanız gerekebilir.

Kalsiyum: Bir günde yaklaşık 1,000 mg kalsiyum almanız gerekmektedir. (18 yaşın altındaysanız 1,300mg) Bebeğinizin diş ve kemik gelişimi için kalsiyuma ihtiyaç vardır. Eğer yeterince kalsiyum almazsanız bebeğiniz sizin vücudunuzda ki kalsiyumu alacak ve siz kalsiyum eksikliği çekeceksiniz.

Zaten vitaminlerimi alıyorum, yine de beslenmeme dikkat etmem gerekiyor mu?
Evet! Vitaminler besin eksikliğini doldursa da, sağlıklı beslenmenin yerine geçemez. Ayrıca ihtiyacınız olan kalsiyumu da sadece vitaminlerden elde edemezsiniz. Taze sebze ve meyve yemek kabızlığı engeller ve gaz sorununa birebirdir dolayısıyla hala beslenmenize dikkat etmelisiniz.

Incompetent Cervix (Yetersiz rahim): İhtimal düşük de olsa 13. haftada da düşük yaşanabilir. Bazı kadınlarda 20. haftaya kadar düşük riski vardır, rahmi yetersiz kalabilir.

Incompetent cervix, rahmin hamilelikte zayıf kalmasıdır. Ve bebek yaşayamayacak bir boyuttayken dünyaya gelir. İkinci üç aylık dönemde ki düşüklerin %25’i bu nedendendir. Tanısı ultrasonda ya da muayane edilirken konulabilir. Genelde rahmin hamilelik boyunca 2,5 cm den fazla açılması ya da uzunluğunun 20mm den az olmasından dolayı fark edilir.

Maalesef bir ya da iki düşük yaşayan kadınlarda bunun görünme ihtimali daha yüksektir. Neyse ki serklaj isimli bir prosedürle rahim dikişle kapatılabiliyor. Bu 14-16 haftaları arasında yapılır ve genelde başarılı olunur.

İkinci üç aylık dönemde libidoda artış: Pek çok kadın 13. hafta ve ikinci üç aylık dönemde libidolarında artış olduğunu fark eder. Aslında vücudunun her yerinde, cinsel organlar dahil, kan dolaşımı artmaktadır. Libidonun artmasıyla partnerinizin sizle yakınlaşması sizi daha da iyi hissettirir. Ama partneriniz bebeğe zarar vermekten korktuğu için yakınlaşmaktan kaçabilir. Oysa ki hamilelikte cinsel ilişkinin bebeğe hiç bir zararı yoktur. Partneriniz buna inanmıyorsa doktorla konuşmaya beraber gidin.

Okumalısınız: Hamilelikte kemik sağlığını korumanın yolları

12. Hafta14. Hafta

Yeni anneler burada buluşuyor! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!

Bir Cevap Yazın