Artık çocuklar ebeveynlerinin zamanında ki gibi sokakta oynayamıyor, evler eskiden olduğu gibi kalabalık değil, akrabalık, komşuluk ve misafirlik ilişkilerinin de git gide azalmasıyla çocuklar gün içinde bakım veren kişi ile yalnız, izole ve dört duvar arasında büyür hale geldi. Parka, bahçeye çıktıklarında tedirginiz ve haliyle bu zamanlar da azaldı. Bir yandan da anne ve babalar evde çocuklara belli bir gelişim düzeyine ulaştıktan sonra eğitim vermekte kreş kadar verimli olamadıklarını fark ettiler. Tüm bu koşullar artık kreşe başlama yaşını iyice gerilere çekti. Bununla birlikte de kreşe uyum problemleri sıkça yaşanmaya başladı. Kimsenin zorlanıp, yıpranmayacağı bir kreşe başlangıç ve uyum süreci için dikkat edilmesi gerekenler;
- Kreşe alıştırmaya başladığınız dönem akademik dönemin başlangıcı olursa etraftaki ağlayan çocukların yarattığı huzursuzluğu çocuğunuz da hissedecektir. Kurumun insiyatifinde olmakla beraber daha az çocuğun olduğu ve annenin de çocuğa eşlik etmesine izin verildiği tatil günlerinde çocuğun kreşi keşfedebilmesi için yapılacak ufak ziyaretlerin çok faydası olacaktır.
- Kreşe başlamadan önce çocuğa nasıl bir ortamda olacağı ile alakalı hazırlık konuşmaları yaparken kreşin eğlenceli bir yer olduğu, orada arkadaşları ile oyun oynayabileceği, etkinlik yapabileceği yeni bilgiler öğrenebileceği mutlaka anlatılmalı.
- Kreşe başlamadan önce yaşına uygun olarak yapabileceği sorumlulukları vermeyi ihmal etmemek de oldukça önemli. Çocuk ne kadar ihtiyacında ebeveyninden bağımsızlaşırsa, onların yanında olmadığında kendini o kadar daha az muhtaç hissedecektir.
- Çocuğun anneye olan bağımlılığı genellikle tek taraflı değildir. Annenin kaygısını kontrol edebiliyor olması, çocuğundan belli süre ayrı kalmaya hazır olması da kreşe uyum açısından önem taşır.
- Yeterli uyku uyumayan çocuklar daha çabuk huysuzlaşır. Çocuğunun uyku düzeni kreş ritmine uymuyorsa, kreş başlamadan bir süre önce bu düzeni oturtmuş olmaya çalışın.
- Kreşe başlarken çocuğun daha önceden anneden veya bakım veren kişiden zaman zaman ayrı kalmaya alışmış olması önemli. Bu koşul sağlandıktan sonra kreşte geçirdiği süreyi aşamalı olarak arttırabileceğiniz bir düzen ile yola çıkmalısınız. İlk zamanlarda her gün ama kısa süre ile annenin de dahil olduğu oyun saatlerinde kreşte vakit geçiren çocuk ilk adım olan “kreş eğlenceli ve güvende olduğum bir yerdir” duygusunu geliştirmeli. Daha sonra aşamalı alıştırma devam ettirilerek kreşteki faaliyet saatlerinde orada kalmaya başlamalı. Sonra ise kaldığı oyun ve faaliyet saatlerinde kendini iyi ve ait hissettikçe süreleri arttırılmalı. Hayatındaki bu kocaman yeniliğe çocuk birden tam gün başlayarak geçerse zorlanmamasını beklemek haksızlık olur.
- Kreşe giderken çocuğun yanına sevdiği bir eşyayı almasına izin verebilirsiniz. Özellikle annesinin sevdiği ve sık kullandığı bir eşyayı, kreşe giden çocuğuna emanet etmesi güven ilişkisi için faydalıdır.
- Anne ve babaların çocuğu kreşe bıraktıktan sonra bir anda ortadan kaybolması çocuğa anne- babasına güvenemeyeceğini öğretebilir. Bu durum ayrılma kaygısını daha da arttırır. Çok aceleniz olsa bile hatta ayrılacağınız için kötü hissediyor da olsanız ayrılık zamanı geldiğinde yüzünüze cesur bir ifade takının ve gideceğinizi söyleyin. Çocuğunuz üzgün görünüyorsa; “Gideceğim için üzüldüğünü biliyorum ama şimdi gitmeliyim, öğle yemeğini yedikten sonra görüşeceğiz” diyerek nasıl hissettiğini anladığınızı belirtin.
- Ayrılış anları için ebeveyn-çocuk arasında bir ritüel oluşturmanız; örneğin onu iki değil dört kez öpmeniz veya aranızda özel bir işaret dili oluşturup bu şekilde vedalaşmanız da süreç için faydalıdır. Böylelikle sizden her ayrıldığında ağlamak yerine yapabileceği kısa süreli bir alışkanlığı olmuş olur. Önemli olan her seferinde tutarlı bir biçimde bunu uygulamanız. Çocuklar ebeveynlerinin duygularını kolaylıkla okur; önce siz hazır olun ki o da olabilsin. Yüzünüzdeki gülümsemenin çocuğunuz için ne kadar önemli olduğunu unutmayın. Gün boyunca giderken ki yüzünüzü hatırlayacak, bu nedenle elinizden geldiği kadar cesur ve sevecen bir veda olmasına dikkat edin.
- Kapıda vedalaşırken “şu anda en sevdiğin çizgi film kahramanı ne yapardı?” diye sorabilirsiniz ve o kahramanmış gibi oynamayı önerebilirsiniz.
- Çocuklar zaman kuramını bizim ölçeğimizde sahip değildirler. Bu yüzden dönüş saati ile alakalı bilgilendirme “sen uyandıktan sonra geleceğim” veya “oyun saatiniz bitince seni alacağım” gibi ifadeler kullanmak gerekir.
- Kreşten döndükten sonra neler yaptığını anlatması için çocuğunuzu zorlamak, fazla soru sormak çocuğunuza kendini kreş ile alakalı kötü hissettirebilir. Bunun yerine “bugün en çok ne yaparken eğlendiğini merak ediyorum; ben yürüyüş yaparken çok eğlendim” gibi kendi gününüzü ve duygularınızı paylaştığınız cümlelerle bu sohbeti gerçekleştirmek daha iyi olacaktır.
