Yazı İçeriği
Kış mevsimi geldiğinde sokaklarda kestane satanlardan gelen kokuyu herkes hatırlar. Eskilerden bahsederken soba üzerinde çentilmiş kestanelerin dizildiği hayal edilir. Uzun yolculukların hediyesi olarak da akla ilk gelenlerdendir kestane şekeri ve yöresel olarak farklı lezzetlerde de yer alır. Mesela Karadeniz Bölgesinde böreği yapılır. Her evin her ailenin vazgeçilmezleri arasında yer alan kestanenin faydalarını biliyor musunuz? Diyetisyen Şeyma Solak Bıçaklar, kestane ile ilgili merak edilenleri Anne Bebek Kulübü okuyucuları için yazdı.
Kış mevsimin vazgeçilmezi: kestane
Kış mevsimi denince akla gelen ilk şeylerden biri şüphesiz kestanedir. Türkiye kestane üretimi açısından önemli bir yere sahiptir. Ege, Akdeniz, Marmara ile Batı Karadeniz’de yetişmektedir.
Kış mevsiminin gelmesiyle közde kestaneler çıkmaya başlar. Şekerleme olarak da tüketilen kestane tart, kurabiye, pasta, kek, pilav yapımında ve ana yemeklere lezzet katmak için de kullanılmaktadır. Seveni çok olan kestanenin bir de içeriğine bakalım: ( https://www.diyetkolik.com/kac-kalori/kestane-pismis )
Kestane Besin Değeri (Pişmiş) | ||
100 gram | 1 porsiyon (orta) | |
Karbonhidrat (g) | 39.28 | 29.46 |
Protein (g) | 1.01 | 0.76 |
Yağ (g) | 0.93 | 0.7 |
Lif (g) | 3.32 | 2.49 |
Kolesterol (mg) | 0 | 0 |
Sodyum (mg) | 2 | 1.5 |
Potasyum (mg) | 486 | 364.5 |
Kalsiyum (mg) | 25 | 18.75 |
Vitamin A (IU) | 24 | 18 |
Vitamin C (mg) | 37.4 | 28.05 |
Demir (mg) | 0.93 | 0.7 |
Kestane ve insan sağlığına faydaları nelerdir?
Yukarıda bazı değerleri gösterilen tablodan da anlaşıldığı üzere kestane beslenmede yer verilmesiyle insan sağlığında çeşitli faydalar sağlayabilecek bir besindir. Kestanenin önemli bir kısmını karbonhidrat oluştururken protein ve yağ içeriği düşüktür. Aslında bu özelliğiyle diğer kabuklu yemişlerden ayrılmaktadır. Ayrıca nem oranı da diğer sert kabuklu yemişlerden çok daha fazladır.
- Karbonhidrat yönünden zengin olan kestanede, karbonhidratların büyük kısmını nişasta oluştururken çok az bir kısmı da şeker formundadır. Kestanedeki şekerin çoğu sakkarozdur. Geri kalan az kısmını da glikoz, fruktoz, maltoz oluşturmaktadır.
- Proteinin yapı taşı olan aminoasitlerin bir kısmı vücutta sentezlenebilirken bir kısmı da sentezlenememektedir. Vücutta sentezlenemeyen aminoasitlere elzem aminoasitler denir ve dışarıdan alınması gerekir. Kestane başta arginin olmak üzere lizin, metiyonin, treonin, triptofan, histidin, izolösin, lösin, valin, fenilalanin elzem aminoasitlerini içerir. Sadece elzem aminoasitler değil, vücutta sentezlenen elzem olmayan aminoasitlerin bazılarını da içermektedir.
- Kestane yağ içeriği düşük bir yemiştir. Düşük oranda doymuş, yüksek oranda doymamış yağ asitleri içermektedir.
- Kestanenin lif içeriği de yüksektir. Bu lif içeriği sayesinde daha uzun süre tok tutar ve kan şekerinin yavaş yükselmesine yardımcı olur. Kestanedeki lif aynı zamanda bağırsak hareketini hızlandırır ve kabızlığı önlemekte fayda sağlar. Kolesterolün düşürülmesinde de etkili olabilir.
- Kestane vitamin ve mineral açısından da çok zengin bir besindir. Kestane A,C, E, B1, B2, B6,B9 vitaminleri; potasyum, fosfor, magnezyum, klor, sodyum, demir, kalsiyum, bakır minerallerini içermektedir. Bu nedenle kestane çok besleyici bir gıdadır.
- Zengin bir potasyum içeriğine sahip olan kestane bu özelliğiyle sinir sistemi fonksiyonlarında ve kas çalışmasında olumlu etkisi vardır. Ayrıca potasyum kan akışını da artırır. Bu da normal kan basıncının ayarlanmasında faydalı olur. Kan basıncını azaltıcı bu etkisi ile genel kardiyovasküler sağlık için de fayda sağlar.
- İçeriğindeki kalsiyum, fosfor ve magnezyum gibi mineraller ile kemik ve diş sağlığında etkilidir. Gelişmesine ve güçlenmesine katkıda bulunur.
- İçeriğinde bol miktarda bulunan C vitamini ile bağışıklık sistemini destekler ve hastalıklara karşı direnç geliştirmeye katkı sağlar. Aynı zamanda antioksidan olan C vitamini ve diğer antioksidan bileşenler sayesinde vücuttaki serbest radikalleri yok eder.
- Kestanede bulunan B grubu vitaminlerinin sinir sisteminin normal fonksiyonunu sürdürmesinde etkisi vardır. Ayrıca serotonin (mutluluk hormonu) üretimini arttırır.
- Kestanedeki sağlıklı yağlar ve lifin kolesterolü azaltıcı etkisi vardır.
- Besin içeriği bakımından zengin olan kestane meyvesinin antimikrobiyal, antibakteriyel, antifungal, antienflamatuar, antikardiyovasküler ve antispazmodik özellikleri bulunmaktadır.
Kestane, yukarıda da belirttiği üzere zengin amino asit içeriğine sahiptir. Bu nedenle vejeteryan/vegan beslenen kişiler, yaşlılar ve sporcular da kestane tüketebilirler.
Gluten içermeyen kestane çölyak hastaları ve glutene karşı hassasiyeti bulunan kişiler için güzel bir alternatif olabilir. Bütün olarak ara öğün veya yemek ve tatlılarda tüketilebileceği gibi un formuna getirilerek de kullanabilir.
Kestanenin 100 gramı yaklaşık olarak 200 kcal içermektedir. Günlük beslenmede 3 orta boy kestanenin 1 dilim ekmeğe eşdeğer olduğunu da belirtmek istiyorum. O yüzden özellikle kilo verme veya koruma sürecindeysek porsiyon kontrolü şart.
Kestanenin lezzetli ve besleyici olduğundan bahsettik ama dikkat etmek gereken birkaç nokta var. Öncelikle çiğ tüketildiğinde hazımsızlık, gastrit vb. sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle pişirilerek tüketilmelidir. Yüksek ve direkt olarak ateşe temas edilmesi hem zararlı bileşiklerin oluşmasına hem de besin kaybına neden olacağından haşlanmış olarak tercih etmek daha sağlıklı olacaktır.
Kestane yoğun olarak karbonhidrat içeriyor ve içerisinde şeker de bulunuyor dedik. Her ne kadar içeriğindeki lif sayesinde kan şekerini yavaş yükseltse de şeker hastaları kontrollü olarak tüketmelidir. Ayrıca kilo fazlalığı olanlar da kontrollü tüketmelidir.
Kan dolaşımını arttırıcı etkisi de bulunduğundan tansiyon hastaları da abartmadan tüketmelidir.
Detaylı bilgi için yararlandığım aşağıdaki linklere göz atabilirsiniz.
http://hdl.handle.net/11452/4892
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1157391
http://hdl.handle.net/11607/1173
https://calories24.com/tr/int/kalori/f%C4%B1nd%C4%B1k:kestane
Anneler burada buluşuyor! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!