Ev kazasında ilkyardım nasıl yapılır?

Yaşam alanımız kendimizi en güvende hissettiğimiz yer evimizdir. Yetişkinlerin yaşadığı ev kazalarının yanında 0-6 yaş çocukluk dönemi ev sık ev kazalarıyla karşılaşılan dönemdir. Çocuklu aileler için ev kazalarını önlemeli ve gerekli ilkyardım bilgisine sahip olmalısınız. Ev kazalarının yaşanıldığı zaman neler yapılabilir, nasıl müdahale edilebilir ve hangi önlemler alınmalıdır konusu ile ilgili Anne Bebek kulübü yazarı Uzm. İlkyardım Eğitmeni Selma İkinci ebeveynler için dikkat edilmesi gerekenleri yazdı.

Ev Kazası nedir?

Bir evin veya kişilere özel yaşam alanının içerisinde meydana gelebilecek düşme, çarpma, yanma ve boğulma gibi yaralanmalara sebep olan hatta yaşamsal faaliyetlerin yitirilmesine kadar gidebilecek kazalar bütününe ev kazaları denir.

Ev kazaları tüm oluşan kazaların yaklaşık %25 – %30 unu kapsar ve ciddi bir kısmı ölüm ve kalıcı sakatlıklarla sonlanabilir. Bilinçli bir şekilde müdahale edilmesi gerekir. Burada dikkat etmemiz gereken en önemli şey; ilkyardım uygulayalım derken bilinçsiz davranıp yaralıya daha büyük zarar vermektir.

Okumalısınız: Çocuklara ilk yardım eğitimini nasıl verebiliriz?

İlkyardım çantasında neler bulunmalıdır?

Evdeki ilkyardım çantasında ilaç ya da tıbbi araç gereç bulundurulmaz. Bilinçsizce verilen ilaçların sonucu acı bitebilir. Bu yüzden sadece ilkyardıma yönelik basit ama etkili malzemeler bulundurmamız gerekli. Mutlaka ev halkının yerini bilmesi ve çocukların ulaşamayacağı bir yükseklikte bulunması gereklidir.

• Rulo sargı bezi
• Yapışkan bant (flaster)
• Makas
• Küçük el feneri
• Kilitli iğne
• Yara bandı
• Elastik bandaj
• Temiz hazır gazlı bez
• Üçgen bandaj
• Tek kullanımlık eldiven
• Küçük cımbız

Evin farklı bölümleri için oluşabilecek ev kazaları nelerdir?

Mutfaktaki tehlikeler nelerdir?
• Yanıklar ve haşlanmalar
• Yangın
• Zehirlenmeler
• Düşmeler ve kaymalar
• Yaralanma, incinme ve kesiler
• Elektrik çarpması
• Boğulmalar

Banyodaki tehlikeler nelerdir?
• Boğulma
• Sıcak su yanma ve haşlanmaları
• Düşmeler ve kaymalar
• Çocuğun tuvalette kilitli kalması
• Çocuğun banyo penceresinden dışarıya tırmanması
• Zehirlenme
• Kırık cam veya keskin objelerden dolayı yaralanma

Çocuk odasındaki tehlikeler nelerdir? 
• Pencereden düşmeler
• Oda içinde düşmeler
• Yaralanma ve incinmeler
• Yanıklar ve yangın
• Elektrik çarpması
• Boğulma

Ebeveyn yatak odasındaki tehlikeler nelerdir?
• Zehirlenme
• Boğulma
• Düşme
• Elektrik Çarpması

Salon ve oturma odasındaki tehlikeler nelerdir? 
• Isıtıcı veya şömine/soba gibi alev içeren malzemelerden dolayı yanma.
• Keskin kenar veya köşelere çarpma, düşme.
• Çocuğun, iyi sabitlenmemiş duvara asılan elemanlara, raflara ve mobilyaların üzerine tırmanarak çıkmaya çalışması sonucu devrilmeler.

Bahçedeki (oyun alanı ve havuz) tehlikeler nelerdir? 
• Boğulma
• Kayma ve Düşme
• Zehirlenme
• Yanıklar
• Elektrik Kazaları

Kapılar ve pencerelerdeki tehlikeler nelerdir?
• Düşme ve Yaralanmalar
• Sıkışmalar
• Çarpmalar
• Kesiler

Merdiven ve balkonlardaki tehlikeler nelerdir?
• Kayma ve Düşme
• Yaralanmalar
• Çarpmalar
• Sıkışma Nedeni ile Boğulma

Ev kazalarını en aza indirmek için neler yapılabilir?

1. Kimyasal temizlik ürünlerinin, ilaç ve kozmetiklerin bulunduğu çekmece ve dolapları çocuk güvenlik kilitleri takabilir veya çocukların ulaşamayacakları yere kaldırmalısınız.
2. Ev içindeki tüm elektrik prizlerini güvenli hale getirebilir ya da priz kilidi takabilirsiniz.
3.  Koltuk ve sandalyeleri pencere önlerinden uzak tutmalısınız.
4. Cam sehpa veya masa ve sivri köşeli mobilyalar için köşe koruyucu kullanabilirsiniz.
5. Mutfakta çekmece, buzdolabı ve fırın için güvenlik kilidi, ocak için koruyucu kullanabilirsiniz.
6. Küçük ev aletlerini tezgah üstünde konumlandırmamalı ya da güvenli bölgeye almalısınız ve kablolarını sarkıtmamalısınız.
7. Banyo ve klozette iken çocuğunuzu yalnız bırakmamalısınız.
8. Banyoda kullanılacak elektrikli aletleri prizde bırakmamalı ve ulaşılamayacak yerde konumlandırmalısınız.
9. Pencere ve balkon için özel üretilmiş güvenlik kilitlerini kullanmalısınız.
10. Kapılara çarpma ve sıkışmayı önlemek için güvenlik aparatları kullanmalısınız.
11. Kitaplık, TV, dolap gibi mobilyaları duvara sabitlemelisiniz.
12. Yerlerde küçük objeleri kaldırmalı, saksılarınıza koruyucu kullanmalı, ilaç, boya gibi kimyasal ürünleri ulaşılamayacak yerlere kaldırmalısınız.
13. Eviniz katlıysa merdiven bariyeri kullanabilirsiniz.
14. Havuzunuz varsa havuz bariyeri kullanmalı ve çocuğunuzu yalnız bırakmamalısınız.

Okumalısınız: Bebeklerde yanık tedavisi ve ilk yardım nasıl yapılır?

Oluşabilecek ev kazalarını 7 ana başlıkta toplayabiliriz.

1. Elektrik çarpması: Sakin ve soğukkanlı olun, elektrik akımını şalterden kapatın, su ile müdahale etmeyin, 112’yi arayın, yaralıyı hareket ettirmeyin ve üzerini temiz nemli bir bezle örtün.
2. Kesik ve delici alet yaralanması: Basit yarada 5 dk. akan su ile yıkayın, üzerini temiz bir bezle kapatıp bir sağlık kuruluşuna gidin. Basit kanamalı yarada, temiz bir kuru bezle baskı uygulayın ve kanama var ise bir sağlık kuruluşuna gidin. Kesik büyük ve kanama fazla ise yine baskı uygulayın(tampon)ve 112’yi çağırın. Delici aletle yaralanma ise ve cisim yara içindeyse, kesinlikle çıkartmayın, hareket ettirmeyin ve hemen 112 yi çağırın.
3. Yanık: Elde yanık varsa ödem olacağı için hemen yüzük ya da bileziği varsa çıkartın. Akan suyun altında 5 dk. tutun. Su toplamışsa patlatmayın. Yara açılmışsa suya tutmayın temiz nemli bir bezle kapatın. Yanık yarasına buz koymayın ve hiçbir şey sürmeyin. Yanık alan genişse 112’yi arayın ve üzerine geniş temiz nemli bir bez ile kapatın.
4. Zehirlenme: Sindirim yolu ile zehirlenmelerde hasta kesinlikle kusturulmaz, su ya da başka bir şey içirilmez 112 çağırın ağız etrafını yıkayın. Solunum yolu zehirlenmesinde cam kapı açılıp hastanın temiz hava alması sağlayın. Bilinci kapalı ise 112’yi çağırın. Cilt yolu ile zehirlenmişse bol su ile yıkayın ve bir sağlık kuruluşuna gidin.
5. Düşme-Çarpma: Ezik, kırık, çıkık ve burkulma olabilir. Eziklerde soğuk uygulayın. Eğer ağrısı fazla ve morarma varsa kırık ya da çıkık olabileceğini düşünün. Yaralıyı hareket ettirmeyin. Yapabiliyorsanız sabitleyin.112’yi arayın. Yüksekten düşmüşse omurganın zarar görmüş olabileceğini düşünüp kesinlikle hareket ettirmeyin ve hemen 112’yi çağırın. En ufak bir yanlış felce sebep olabilir.
6. Hava yolu tıkanıklığı: Boğaza kaçan cisim ya da gıdalar nefes yolunu tıkayabilir. Biliyorsanız Heimlich manevrası ile tıkanıklığı açın, bilmiyorsanız hemen 112’yi çağırın.
7. Göze-kulağa-buruna yabancı cisim kaçması: Göze toz kaçtıysa temiz bir bezin ucu ile çıkartın. Bürük bir cisim ise çıkartmaya çalışmayın bir sağlık kuruluşuna gidin. Büyük bir cisim ise 112’yi çağırın. Buruna cisim kaçması genelde çocuklarda olur. Eğer çocuk sümkürebiliyorsa burunun diğer deliğini parmağınızla kapatın ve sümkürtün. Çocuk küçük ve komut alamıyorsa hemen bir sağlık kuruluşuna götürün. Kulağa ne kaçarsa kaçsın çıkartmaya çalışmayın, bir sağlık kuruluşuna götürün.

Evde yaşanabilecek ev kazaları alınacak önlemler ve kullanılan ürünler ile ilgili dilerseniz forum sayfamızda tecrübeli annelerimizden destek alabilirsiniz! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!