Yazı İçeriği
Göz sağlığının önemi ve yenidoğan bebeklerde sık karşılaşılan gözyaşı kanalı tıkanıklığı nedir? Gözde sulanma neden olur? Gözyaşı kanalı tıkanıklığı nasıl tedavi edilir? Tedavi sonrası yapılması gerekenler nelerdir? Dünyagöz Etiler’den Op. Dr. Zehra Karaağaç gözyaşı kanal tıkanıklığıyla ilgili tüm merak edilenleri Anne Bebek Kulübü için anlattı.
Gözdeki görünmez tehlike: Gözyaşı kanalı tıkanıklığı
Gözde sulanma, iltihaplanma, gözyaşı kesesi bölgesinde şişlik, apse gibi belirtilerle ortaya çıkan gözyaşı kanal tıkanıklığı, göz sağlığını tehdit eden hastalıkların başında geliyor. Kanal tıkanıklığı çoğunlukla düşük düzeyde ama kalıcı enfeksiyonlara sebep olabiliyor.
En sık bebekler ve orta yaşlı kadınlarda görülüyor.
Gözde sulanmaya ve enfeksiyonlara yol açan “gözyaşı kanal tıkanıklığının” en sık gözyaşı kanalının burunla kesiştiği noktada meydana geliyor. Hastalığın nadiren de olsa gözyaşı kanalının üst kısımlarında görülebilir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının en sık ilk bir yaştaki bebeklerde, orta yaş ve sonrası kadınlarda, burun yapısı eğri olan bireylerde, uzun süren burun enfeksiyonu ve alerjiler yaşayan kişilerde görüyoruz. Ayrıca gözyaşı kanal tıkanıklığı erkeklere kıyasla kadınları daha çok tehdit ediyor.
Bebekte Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı
Bebeklerin en az yüzde 20’si, gözyaşı kanallarından birinin veya her ikisinin tıkanmış veya kısmen tıkanmış olarak doğar. Gözyaşı, içerdiği enzimlerle gözün normal işlevini yerine getirmesi için oksijen transferinde önemli rol oynar.
Tuzlu bir sıvı olan gözyaşı, toz, bakteri vb. yabancı cisimcikleri yanağa ya da gözyaşı kanalı yoluyla buruna sürükler. Enfeksiyonlara karşı direnç oluşturma görevine sahip olan gözyaşı, bir tıkanıklık sebebiyle “gözyaşı kanalı” vasıtasıyla göz çevresinden vaktinde ayrılamazsa, gözlerimiz dış etkenlere karşı savunmasız kalabilir.
Okumalısınız: Yeni doğan bebeklerde göz bakımı nasıl yapılır?
Gözyaşı akmaması ne gibi sağlık sorunlarına neden olur?
Gözyaşı sistemi ile ilgili olarak pek çok hastalık mevcuttur. Bunlardan birisi de bebeklerde alt gözyaşı kanalının kapalı olmasıdır. Bu hastalıkta bu kanalın buruna açıldığı ucundaki kapakçığın doğumda açılmaması söz konusudur.
Kanaldan buruna geçemeyen gözyaşı önce gözyaşı kesesinde birikir, sonra da göz kapaklarından dışarıya akarak sulanmaya yol açar. Ayrıca, bir süre sonra da özellikle gözyaşı kesesi enfekte olarak çapaklanma ortaya çıkar.
Buna bağlı olarak çoğunlukla düşük düzeyde ama kalıcı enfeksiyonlar kendini göstermeye başlar. Fakat bazı dönemlerde enfeksiyon apse haline gelebilir. Buna bağlı olarak çok ağrılı şişlik ortaya çıkabilir.
Nasıl tedavi edilebilir?
Alt gözyaşı kanalı ucunu örten kapakçık aslında çok ince ve narindir. Doğumda kapalı olsa da bazen birkaç hafta veya ay içinde kendiliğinden açılabilir. Ancak birçok bebekte tedavi ihtiyacı oluşabilir. Tedavide tıkanıklık için genellikle masaj yapılır.
Gözyaşı kesesi üzerine günde en az üç kez 5-10 kez uygun şekilde basarak yapılacak masaj hastaların büyük çoğunluğunda sorunu çözmeye yeterlidir. Eğer etkili masaja rağmen açılmıyorsa sondalama dediğimiz bir işlemi yapmak gerekir.
Bu işlemde cerrahi bıçak, lazer gibi aletler kullanılmaz. Özel, ince sondalarla kapakçık kolayca açılır. Pek çok vakada kolayca ve bir kerede açılır. Tabii söz konusu olan bebek olduğu için işlemi yapabilmek için narkoz gerekir. Ancak bu narkoz yüzeysel ve kısa sürelidir.
İlaç kullanımı ne zaman gereklidir?
Masaj ve sondalama dışında enfeksiyon oluştuğu taktirde antibiyotikli damla ve seyrek olarak da sistemik antibiyotik gerekebilir. Enfeksiyon geçince antibiyotik tedavisi kesilir.
Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı ile ilgili belirtiler nelerdir? Dilerseniz forum sayfamızda tecrübeli annelerimizden destek alabilirsiniz! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!
