Birinci trimesterde ve 11.haftadaysanız… İçinizdeki küçük yaratık insana benzemeye başladı, sizde kendinizi daha iyi hissetmeye başlayacaksınız.
Bebeğiniz…
Bu hafta bebeğiniz 1.25 cm, bir incir boyutunda ve içeride çok meşgul. Saç kökleri büyüyor, tırnakları uzuyor eğer kız ise yumurtalıkla büyüyor. Elleri ve kolları son haline yakın kulakları, burun delikleri açılıyor, dili, ağzındaki palate ve görünür meme uçları var. Ayak ve ellerinde parmakları var; artık ağ şeklinde birbirine yapışık değiller.
Siz…
Aç mısınız? Güzel, çünkü sabah bulantılarınız gidiyor ve iştahınız bebeğinize daha fazla besin vermek üzere artıyor. Fakat iki kişi için yiyorsunuz diye abartmayın; gebelik sırasında kilo alımında sağlıklı olacak besinlerden tüketmelisiniz ve abur cuburu kesmelisiniz. Size akıllıca atıştırma tavsiyeleri; obur gibi davranmaktansa atıştırarak yiyin ve bezelye, kızarmış yiyecekler, soda ve şekerli ürünler vb. hayatınızdan bir süreliğine de olsa çıkarmaya çalışın böylece abdominal distansyonu ve gazı azaltmış olacaksınız (progesterone’un yavaşlattığı sindirim ve büyüyen uterusun neden olduğu).
Eğer siz de pek çok kadın gibiyseniz, şu an da biraz daha enerjik hissedeceksiniz ve bulantınız azalmakta olabilir. Malesef hormonal değişimden dolayı sindirim yavaşladığı için kabızlık çekebilirsiniz. Yine hormonal değişimlerden dolayı mide ekşimesi de yaşayabilirsiniz. Unutmayın ki tüm bu rahatsızlıkların güzel bir nedeni var.
Sabah bulantılarınızdan dolayı hala kilo almadıysanız endişelenmeyin, pek çok kadın ilk 3 aylık dönemde yaklaşık 1-2 kilo alabilir, yakında iştahınız artacaktır. Çok yakında her hafta 1 kilo almaya başlayacaksınız. Kilo aldıkça, bu alınan kiloları göğüslerinize ve kalçalarınıza aldığınızı fark edeceksiniz.
Bazı kadınlar ise karın ve bel bölgesine kilo alır, bunlar daha çok genlerinizle ilgilidir. Kiloların nereye gittiğini kontrol edemeseniz de, ne kadar kilo alacağınızı kontrol edebilirsiniz. Sağlıklı bir bebek için yaklaşık 11-15 kilo alımı normaldir. Normalde zayıfsanız daha fazla, kiloluysanız daha az kilo almalısınız. Sağlıklı kilo almak için dengeli beslenmeye ve düzenli egzersiz yapmaya dikkat edin.
Karnınız hala gözükmese de kendinizi hamile hissediyorsunuz. Hala yorgunluk ve sabah bulantısından şikayetçiyseniz, merak etmeyin 1-2 hafta içinde bu rahatsızlıklar azalacak.
Belirtiler…
Saç-tırnaklar : Saç ve tırnakların hızlı uzaması bu haftada fark edilen bir değişikliktir. Pek çok kadın ilk üç aylık dönemin sonuna kadar bunu fark etmezler ama saç ve tırnakların hızlı uzaması 11. haftadan başlar. Hormon seviyelerinin artmasından dolayı saçlar hızla uzar ayrıca rengi de parlaklaşabilir.
Gaz ve kabızlık : Gaz sorunu ve kabızlık da bu hafta görülebilir. Hormon seviyesinde ki artıştan dolayı sindirim sistemi yavaşlar. Yemek düzeninize dikkat edin. Gazı ve kabızlığı engellemek için, lifli gıdalar tüketin, gün içinde küçük yemekler yiyin ve düzenli egzersiz yapın.
Bu hafta baş ağrısı ve migren de görülebilir. Geçmişte bir migren probleminiz varsa bu durumu zorlaştırabilir. Araştırmalar bu baş ağrısını açıklayamasa da, bunu değişen hormonlara, uykusuzluğa, kafein alımında ki azalmaya bağlayabiliriz. Neyse ki ikinci üç aylık dönemde bunlardan kurtulacaksınız.
Sık idrara çıkma: Hcg adlı gebelik hormonu pelvik bölgenize ve böbreklerinize kan akışını artırır. Bu da sizi her an tuvalete çıkacakmış hissi yaşamanıza neden olur. Ama sıvı alımını kesinlikle kesmeyin. Daha çok idrar çıkmanıza neden olan kafeini hayatınızdan çıkartabilirsiniz.
Göğüste hassasiyet ve değişiklikler : Büyüyen göğüsleriniz partnerinizi etkileyebilir ama ağrıyan göğüsleriniz sizi çok rahatsız ediyor olabilir. Eşinize hassas göğüslerinizden bahsedin, böylece sıkı sarılmak ve cinsel ilişkiye neden sıcak bakmadığınızı anlasın.
Mide bulantısı ve kusma : Gece gündüz demeden sabah bulantısı mı yaşıyorsunuz? Ümidinizi yitirmeyin, beklemeye devam edin. Çoğu anne adayının mide bulantısı en geç 12- 14 haftaya kadar sürer.
Tükürük : Gebelik hormonlarının neden olduğu bu durumda mümkün olduğunca ağzınızı kuru tutmaya çalışın. Bunu da daha sık mentollü macunlarda dişlerinizi fırçalayarak yapabilirsiniz.
Aşerme ve iğrenme : Hala sevdiğiniz yemekten nefret mi ediyorsunuz veya vejeteryan olmanıza rağmen et mi yiyorsunuz? İyi haber bu değişik yemek alışkanlıklarınız 4. ayda geçecek.
Karın şişkinliği : Bebeğiniz sadece 5 cm. uzunluğundayken karnınız nasıl bu kadar şişebilir? Sisteminizdeki projesteron hormonu mide ve bağırsak sisteminizin gevşemesine neden oluyor bu da sindirimi yavaşlatıp sizin şiş hissetmenize neden olur.
Baş dönmesi : Dolaşım sisteminizin dolması için vücudunuz yeterli derecede kan üretmiyor, bu da baş dönmesi ve bayılmaya neden oluyor. Baş dönmesinin üzerinden kan şekerinizi düzende tutarak yani günde aç kalmadan sağlıklı atıştırmalıklar alarak gelebilirsiniz.
İpucu: Yorgunluk ve Varisler
Gebelik boyunca yorgun musunuz?
Tüm gün boyunca en sevdiğiniz şey uzanmak ve yatmak mı? Gebelik yorgunluğu gayet normaldir. Çünkü 7/24 bebek yapımı ile uğraşan bir fabrika gibisiniz, tek işçi siz olmakla birlikte zaman sürekli işliyor. Artık dinlendiğinizi sandığınız anlarda bile vücudunuz iş başında. Ve ilerleyen haftalar için bebek üretimi her şey plasenta yani bebeğiniz doğana kadar ona yaşam alanı sağlayan yer de öyle.
Sonuç? Yorgun ve çok çalışmış hissediyorsunuz, hatta örgü örerken bile. Yorgunluğunuz plasenta oluştuğunda ve gebeliğin hormonal değişiklikler sistemine adapte olduğunda geçecektir bu da muhtemelen ikinci üç aylık döneme denk geliyor. Şu anda kan şekerinizi karbonhidratlı ve proteinli besinlerle sık sık atıştırarak yüksek tutabilirsiniz (peynir ve krakerler, fındık ve kuru meyvelerle), egzersiz yapın (bu da size daha fazla enerji verecektir), ve en önemlisi vücudunuzu dinleyin.
Soru 1: Hamileliğim boyunca ne tip yemeklerden uzak durmalıyım?
Metil cıva içeren deniz ürünlerinin hamilelik boyunca tüketilmesi bebeğin beyninin gelişimi açısından zararlı olabilir. Ama bazı deniz ürünleri de içerdikleri protein mikrarı, omega 3 içermesi gibi nedenlerden dolayı bebeğiniz için yararlıdır. İdeali metil cıva seviyesi az olan deniz ürünlerinden tüketmektir.
Kılıç balığı, uskumru, köpek balığı gibi balıklardan kesinlikle kaçınmalısınız. Hamile kadınlar haftada iki gün diğer balıklardan tüketebilir. Ama yine de tonbalığını haftada en fazla bir kere tüketmenizde fayda var. Bazı uzmanlara göre ton balığı hamilelik boyunca tamamen yasaklanmalı.
Ayrıca ailenizin ya da arkadaşlarınız tuttuğu balıklardan yemeğin. Çünkü onların zehirli olup olmadığını bilemezsiniz.
Çiğ ve tütsülenmiş balıktan kaçının. Somon füme gibi balıklar ürettiği bakterilerden dolayı hamileliğiniz boyunca bebeğinize zarar verebilir.
Pastörize edilmemiş peynir, çiğ yumurta, sezar sosu, çiğ veya az pişmiş et ve kümes hayvanları, soğuk şarküteri ürünleri de içerdiği bakterilerden dolayı bebeğiniz için zararlı olabilir.
Soru 2: Hamileliğim boyunca hangi içeceklerden kaçınmalıyım?
Alkolden kesinlikle kaçınmalısınız. Alkol kan dolaşımınızdan hemen bebeğinize geçer ve tek bir içki bile bebeğiniz için riskli olabilir. Hamilelikte alkollü içkinin belli bir oranı iyidir diye bir şey yoktur en iyisi tamamen uzak durmaktır. Uzak durulması gereken diğer içecekler ise pastörize edilmemiş süt, süt türevleri ve meyve suyu. Riski az da olsa bu içeceklerde bakteri olabilir.
Hamilelikte kafein tüketiminin zararlarını duymuşsunuzdur. Aslında yapılan araştırmalara göre belli bir oranda tüketmek zararlı değildir. Günde 300mg a kadar kafein alımı bebeğinize zarar vermez. Ama şunu unutmayın ki kafein sadece kahve değildir, çay, kola, çikolata ve pek çok meşrubatta da kafein vardır.
Soru 3: Kendimi gıda zehirlenmesinden nasıl koruyabilirim?
Bütün etleri, balıkları pişirerek yiyin. Etin ortasının pembe kalmaması için yemek termometresi kullanın.
– Şarküteri ve pişmemiş, tütsülenmiş, çiğ etleri yemeyin. Yemeklerinizi iyice pişecek şekilde ısıtın.
– Yemeklerinizi taze yiyin. 2 saatten daha çok dışarıda yemek bekletmeyin.
– Pişmemiş yemekleri diğer yemeklerden ayrı tutun.
– Sebze ve meyvelerinizi iyice yıkayın veya soyun.
-Ellerinizi yıkamak için sıcak su ve sabun kullanın.
– Aldığınız fast-food ları olabildiğince çabuk yiyin. Özellikle paketini açtıktan sonra. Ve son kullanma tarihine dikkat edin.
Varisler hakkında : Varisler hamilelerin kabusu olabiliyor. Hamilelik öncesi varisi olanlar hamilelikte varislerinin arttığını, olmayanlar ise bu problemle hamilelikte karşılaşabiliyor. Hamileilkte varis genelde kan dolaşımının artmasıyla ve rahmin vücuda baskısının artmasıyla oluşabiliyor. Rahminizde ki baskı özellikle bacaklarda ki kan basıncını artırır ve damarlarda şişme olur, bu da varise sebebiyet verebilir.
Bunu engellemek için ne yapabiliriz?
Aslında garantili bir çözüm yok ama varislerin oluşumu azaltmak için yapılacak şeyler vardır. Hamilelere özel külotlu çoraplardan alabilirsiniz. Bu çoraplar kan dolaşımını engellemeyen varis düşmanı çoraplardır. Sabah uyandığınızda ilk iş olarak bunları giyerseniz bacaklarınız gün boyunca rahat eder, varis oluşma riski azalır.
Egzersiz yapmak da varislerle mücadelede size yardım eder. Uzun süre oturmak bacaklarınız için iyi değildir. Eğer masa başı bir işte çalışıyorsanız, arada kısa yürüyüşler yapmaya çalışın. Otururken de esneme hareketleri yapabilirsiniz.
Otururken yada yatarken ayaklarınızı kaldırmanız da varisleri engellemeye yardım eder. Evdeyseniz ayaklarınızı havaya kaldırın. Ofisteyseniz de bacaklarınızı desteklemek için bir şey bulun. Periyodik olarak yürümeyi unutmayın. Bu kan dolaşımınızı hızlandırır.
Okumalısınız: Hamilelik dönemi cilt lekelenmeleri için doğal çözümler…
Yeni anneler burada buluşuyor! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!
