Yazı İçeriği
Balık yağı nedir, ne işe yarar? Kimler balık yağı tüketebilir? Balık yağının çocuklara faydaları nelerdir? Çocuklar için en iyi balık yağı hangisi? Balık yağı ile Omega 3 aynı şey mi? Doktor tavsiyesi ile mi balık yağı kullanabiliriz? Balık yağı tüketirken nelere dikkat edilmeli? Balık yağı tüketmek yerine balık yesek olmaz mı? Diyetisyen Gönül Tuba Ciğerli, balık yağı ile ilgili sık sorulan soruları yanıtladı..
Çocuklar için en iyi balık yağı hangisi? Balık yağının faydaları nelerdir?
Balık yağı ismi söylemem etik olmaz diye düşünüyorum. Fakat özellik olarak şuna dikkat edelim Çocuklar için DHA oranı yüksek olan balık yağını tüketmek en iyisi.
Balık yağının faydaları;
- Diyetle birlikte n-3 yağ asitleri almanın; kanser ve kalp-damar hastalığı riskleri ile LDL kolestrolü azaltıcı etkisinin yanında, eklem ve kas ağrılarını da azaltıcı potansiyen etkisi olduğu bilinmektedir.
- Aynı zamanda diyabetli hastalarda glisemik kontrolün sağlanmasında olumlu rol oynamaktadır.
- Kadınların diyetinde n-3 yağ asitinden zenginleştirilmesi hamilelik döneminin kaliteli geçmesine yardımcı olmaktadır.
- Depresyon ve Alzheimer risklerini düşürmekte, hafızayı güçlendirmekte ve şizofreni hastalarının şikayetlerini azaltmaktadır.
- Kalp-damar hastalıkları
- Kanser
- AIDS
- Beyin ile ilgili nörolojik rahatsızlıklar
- Fetüs gelişimi aşamasından yaşlılık dönemine kadar balık yağı tüketiminin önemi bilinmektedir.
- Koroner kalp hastalığı riskini azaltıcı potansiyel etkiye sahiptir.
- Kanser üzerine de olumlu etkiye sahiptir. Balık yağlarının tümör gelişimini yavaşlattığı da bilinmektedir.
- Bağışıklığı güçlendirici potansiyel etkiye sahiptir.
- Depresyon, anksiyete gibi psikolojik problemlerin giderilmesine faydalıdır.
- Diyabet üzerinde olumlu etkiye sahiptir.
- Diyetle yeterli miktarda n-3 tüketimi kadınlarda düzenli menstural dönemi sağlamaktadır. Menopoz sonrası şikayetlerin azalmasına yardımcı olmaktadır.
- Hamilelikte tüketilen balık yağı Fetüsün beyin gelişimini artırmaktadır.
- Omega 3 yağ asitleri okul çağı döneminde çocukların zihinsel gelişimlerinde de önemli rol oynamaktadır.
- Yaşlanmayı geciktirici etkiye sahiptir.
- Özellikle hamilelik döneminin son 3 ayında annelerin balık tüketmesi daha da fazla önem kazanmaktadır.
Son zamanlarda balık yağının faydalarını oldukça sık duyuyoruz. Balık yağı nedir, ne işe yarar? Kimler balık yağı tüketebilir?
- Balık yağı n-3 yağ asitleri eikosapentanoik (EPA) ve dekasoheksanoik(DHA) ‘ nın tek kaynağıdır.
- Balık yağı tüketimi faydaları nelerdir?
- Kalp-damar hastalıkları
- Kanser
- AIDS
- Beyin ile ilgili nörolojik rahatsızlıklarından koruyucu potansiyel etkiye sahiptir.
- Fetüs gelişimi aşamasından yaşlılık dönemine kadar balık yağı tüketiminin önemi bilinmektedir.
- Tüketimi ;
- Uzman eşliğinde olmakla birlikte ; Taze yağlı balık , haftada 2 gün tüketemeyen kişiler balık yağı takviyesi tüketebilmektedirler.
Balık yağı faydaları nelerdir? Omega 3 hangi besinlerde bulunur?
- Omega-3 ten zengin balıklar; uskumru, ton, ringa, somon, tuna, sardalya gibi soğuk dip balıklarıdır. Omega-3 soğuya karşı koruyucu olduğundan en çok soğuk su balıklarında bulunur.
- Yağlı balıklarda 0mega-3 oranı daha yüksektir.
- Yağsız balıklarda omega-3 oranı çok azdır.
Omega-3 yağ asitleri nelerde bulunur?
- Balık , merada beslenen hayvan eti, özgür dolaşan kümes hayvanlarının yumurtası, keten tohumu yağlarında bulunmaktadır . ceviz , semizotu, brüksel lahanası, kuru fasulye, nohut gibi gıdalarda da bulunmaktadır.
Çocuklar için hangi balık yağı en iyisi? Balık yağı seçerken nelere dikkat etmeliyiz?
2-18 yaş arasındaki Çocuklar için günlük 250 mg EPA+DHA seviyelerinde omega-3 alımı önerilirken miktarın 250 mg’ı DHA ‘dan karşılanmalıdır. DHA çocuk beyin fonksiyonlarını güçlendirici etkiye sahiptir.
Çünkü omega-3 yağ asitleri bağışıklık sistemi, göz, beyin gibi hayati organlarımızın işleyişinde önemli rol oynamaktadır.
Balık yağı tüketirken nelere dikkat edilmeli?
Oksijen ile birleştiğinde okside olur, rengi ve tadı değişir. Kapak açıldığında hemen tüketilmelidir. Aksi durumda midede reflüye sebep olabilmektedir. Ağza balık kokusu gelerek çocuğu omega-3 tüketimini istememesine sebep olmaktadır. Tekli paketlerde ve içerisinde şekerli besin olmamasına ve aynı zamanda hava ile temastan uzak olmasına dikkat edilebilir.
Doktor tavsiyesi ile mi balık yağı kullanabiliriz?
Kişinin beslenme uzmanına ya da hekimine danışarak kullanmasında fayda vardır. Gerek beslenme öyküsü gerekse kullandığı ilaçların bilinmesi balık yağı kullanımı açısından önem taşımaktadır.
Balık yağı ile Omega 3 aynı şey mi?
- Balık yağı ile omega-3 aynı şey demek değildir. Neden? Eğer saf omega-3 (EPA/DHA) yerine daha ucuz olan balık yağı kapsüllerinden tüketiyorsanız yeterince omega-3 almış olmuyorsunuz. bu sebeple omega-3 satın almadan önce içeriğindeki EPA ve DHA ‘nın miktarlarına bakılmalıdır.
Omega 3 takviyesi seçerken nelere dikkat etmek gerekir?
- Omega-3 takviyelerinin içindeki EPA’nın DHA’ya oranı farklılık göstermektedir. Bu oran genellikle 2/3 olmalıdır. Örneğin 500 mg’lık bir kapsülde 300 mg EPA için 200mg DHA bulunması anlamına gelmektedir.
- Eğer kalp damar hastalığınız var ve bu sebeple omega-3 desteği kullanmak istiyorsanız en az 250-300 mg EPA ve 100-150 mg DHA içeren omega-3 kapsülünden tüketebilirsiniz.
- Hamile, çocukların, ergenlerin, yaşlılar için daha çok DHA ‘ya ihtiyaçları bulunmaktadır.
Haftada 2 gün taze yağlı balık tüketmek kişinin omega-3 açısından yeterli beslendiği anlamına gelmektedir.
Omega-3 kullanımında nelere dikkat edilmeli?
- Kapsüllerin hava sızdırmazlık özelliği olması gerekmektedir çünkü omega-3 hava ile temasta okside olur ve yapısı bozulur.
- Cıva, kurşun ve diğer ağır metalleri içermediğine ilişkin olarak the international fish oil standards program ( IFOS) sertifikasına sahip olması gerekmektedir.
- Yağların opak şişelerde saklanması ve ısı, güneşe maruz kalmamaları gerekmektedir.
Omega 3’ün bağışıklığı güçlendirmede bir etkisi var mı?
Omega-3 ten zengin beslenen kişilerde bağışıklık sistemini güçlendirici potansiyel etkiye sahiptir.
Balık yağında E vitamini var mı? Balık yağının içinde hangi vitaminler bulunuyor?
Balık yağının %30’u omega-3’lerden , geri kalan %70’i ise diğer yağlardan oluşmaktadır. A ve D vitamini de içermektedir. Balık yağı çeşidine göre değişiklik göstermektedir.
Ülkemizde yaygın olarak Omega 3 ve D vitamini eksikliği görülüyor. Böyle bir şikayetimiz varsa ne yapmalıyız? Ayrıca balık yağlarında D vitamini bulunur mu?
Kişi yeterince güneş ışınlarından faydalanamıyorsa hekiminin önerdiği D vitamini desteğini kullanmalıdır. Haftada 2 kez balık tüketimi olmayan kişilerde omega-3 eksikliği oluşacağından, hekimi ya da beslenme uzmanına danışarak besin takviyesi olarak alması uygun olacaktır. Balık yağı çeşidine göre değişiklik göstermekle birlikte D vitamini ilavesi bulunmaktadır.
Doktor tavsiyesi ile mi Omega-3 takviyesi kullanmalıyız?
Kişinin beslenme uzmanına ya da hekimine danışarak kullanmasında fayda vardır. Gerek beslenme öyküsü gerekse kullandığı ilaçların bilinmesi balık yağı kullanımı açısından önem taşımaktadır.
Balık yağı zayıflamaya yardımcı olur mu?
- Evet zayıflamaya yardımcı potansiyel etkiye sahiptir.. Çünkü; vücutta yağın depolanmasını azaltır. Omega-3 yağ asitleri şekerlerden yağ yapan yağ asidi sentaz enzimini inhibe ederek yağ depolanmasını azaltmaktadır.
Yapılan araştırmalar balık yağının beyindeki iştah sinyallerini azalttığını tespit etmiştir. bununla birlikte kişide tokluk hissi oluşarak acıkmasını engellemektedir.
Balık yağı hangi balıktan elde ediliyor?
Balık yağı, balık dokusundan elde edilen yağdır. Genellikle ringa balığı, ton balığı, hamsi ve uskumru gibi yağlı balıklardan elde edilmektedir.
Balık yağları genellikle balık etlerinden ya da balık karaciğerinden elde edilmektedir.
Balık yağı tüketmek yerine balık yesek olmaz mı?
Haftada 2 gün taze yağlı balık tüketmek kişinin omega-3 açısından yeterli beslendiği anlamına gelmektedir. Fakat taze yağlı balıklar vücudun omega-3 ihtiyacını karşılamaktadır. Eğer bu şekilde beslenemiyor isek takviye almakta fayda vardır.
- Herhangi özellikli rahatsızlığı olmayan bireyler haftada 2 gün taze yağlı balık türleri tüketmelidir.
Taze olmayan balıklardan da EPA ve DHA’lar yeteri kadar alınamamaktadır ve vücuda gerekli fayda sağlayamamaktadırlar. Bu sebeple taze balık tüketimi gerçekleşmiyor ise balık yağı takviyeleri yönelmek gerekecektir.
Omega 3 en çok hangi balıkta var? Omega 3 ihtiyacımız için hangi balığı ne kadar tüketmeliyiz?
- Omega-3 ten zengin balıklar; uskumru, ringa,ton, somon, tuna, sardalya gibi soğuk dip balıklarıdır. Omega-3 soğuya karşı koruyucu olduğundan en çok soğuk su balıklarında bulunur.
- Yağlı balıklarda 0mega-3 oranı daha yüksektir
- Yağsız balıklarda omega-3 oranı çok azdır.
Somon- uskumru-ringa balığı-sardalya- ton balığı en çok omega-3 içeriği olan balıklardır. örneğin haftada 2 gün 200-250 gr taze somon tüketimi yaparsak ortalama günlük ihtiyacımızı karşılamış olmaktayız.
Omega 3 açısından zengin besinler nelerdir? Hangi besinlerden Omega 3 alabiliriz?
- Balık , merada beslenen hayvan eti, özgür dolaşan kümes hayvanlarının yumurtası, keten tohumu yağlarında bulunmaktadır . ceviz , semizotu, brüksel lahanası, kuru fasulye, nohut gibi gıdalarda da bulunmaktadır.
Balık yağlarını sıvı formda mı yoksa kapsül formunda olan takviyeleri tercih etmeliyiz?
- Balık yağı kapsül formu tüketmenin en büyük dezavantajları mide barsak rahatsızlıkları ile birlikte mide bulantısı şikayetleridir.
- Hekimine danışarak Bebek ve çocuklarda sıvı, 10 yaş ve üzeri kapsül tüketimi önerilmektedir.
Her balık yağı faydalı diye bir durum yok sanırım. İyi kalitede bir balık yağı hangi özellikleri taşımalı?
Zengin EPA ve DHA içeriğine sahip olmalıdır.
Balık yağındaki DHA beyin gelişimi ile, EPA da kalp sağlığıyla ilgili olarak önem taşımaktadır.
Balık yağı çocuklarda iştah açar mı?
Yetişkinler için de söylediğim gibi İştah açma özelliğine sahip değildir. Tam tersine tokluk sağlayıcı potansiyel etkiye sahiptir.
Çocuklar için en iyi balık yağı en iyisi? Çocuklar için balık yağı tercih ederken hangi özelliklere dikkat etmeliyiz?
Çocuklarda sıvı formda balık yağı kullanmak en uygunu olacaktır. DHA oranının Beyin gelişimi açısından yüksek olmasına dikkat edilmelidir.
Bebeklerde balık yağı nasıl kullanılır? Bebeklere balık yağı vermeye ne zaman başlayabiliriz?
Bebekler DHA yağ asitlerini yaşamlarının ilk yıllarında anne sütünden almaktadırlar. Hekimi kontrolünde 2 yaşından sonra ek takviye verilmeye başlanabilir.
Bebek ve çocuklarda balık yağı kullanımı zeka gelişimine olumlu bir etkisi olur mu?
Bedensel ve zihinsel gelişimine katkı sağlamaktadır
Beyin fonksiyonlarının gelişiminde,
Öğrenme kapasitesini artırmada,
Hiperaktivite bozukluklarının engellenmesinde,
Dikkat eksikliğini düzeltmede,
Bağışıklık sistemini korumada,
Görme yetilerini düzenlemede yardımcı potansiyel etkiye sahiptir.
Omega 3 yağ asitleri okul çağı döneminde çocukların zihinsel gelişimlerinde de önemli rol oynamaktadır.
Hamilelik döneminde anne adayları tarafından kullanılan balık yağının bebekler için faydaları nelerdir?
- Hamilelikte tüketilen balık yağı Fetüsün beyin gelişimini artırmaktadır.
- Erken doğum riskini azaltmaktadır.
Balık yağı boy uzatır mı? Bağışıklığı güçlendirmek gibi bir etkisi var mı?
Daha sağlıklı beslenerek, Büyüme ve gelişimini olumlu yönde etkileyeceğinden dolayı boy uzaması mümkündür. Bağışıklığı güçlendirici etkiye sahiptir.
Balık yağı hangi sıklıkla içilmeli? Balık yağı hangi durumlarda kullanılır?
Haftada 2 gün yağlı balık tüketmek kişinin omega-3 açısından yeterli beslendiği anlamına gelmektedir.
Kişiye bağlı değişmekle birlikte uzman kontrolünde Balık yağı besin takviyesi olarak kullanıldığında her gün içilebilmektedir.
Şu durumlarda balık yağı kullanılabilir;
Eğer kalp damar hastalığınız var ve bu sebeple omega-3 desteği,
Hamile, çocukların, ergenlerin, yaşlılar için
Diyetle birlikte n-3 yağ asitleri almanın; kanser ve kalp-damar hastalığı riskleri ile LDL kolestrolü azaltıcı etkisinin yanında, eklem ve kas ağrılarını da azaltıcı potansiyel etkisi olduğu bilinmektedir.
- Aynı zamanda diyabetli hastalarda glisemik kontrolün sağlanmasında olumlu rol oynamaktadır.
- Kadınların diyetinde n-3 yağ asitinden zenginleştirilmesi hamilelik döneminin kaliteli geçmesine yardımcı olmaktadır.
- Depresyon ve Alzheimer risklerini düşürmekte, hafızayı güçlendirmekte ve şizofreni hastalarının şikayetlerini azaltmaktadır bu gibi sebeplerle omega-3 kullanılmaktadır.
Anksiyete ve depresyon için de balık yağı kullanılıyor diye biliyorum. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
- Depresyon ve Alzheimer risklerini düşürmekte, hafızayı güçlendirmekte ve şizofreni hastalarının şikayetlerini azaltmaktadır.
- Depresyon, anksiyete gibi psikolojik problemlerin giderilmesine faydalıdır.
Balık yağı alerji yapar mı? Kullanırken nelere dikkat etmek gerekir?
- Balığa ve içeriğindeki vitaminlere karşı alerjisi olan kişilere tabiki alerjen reaksiyon verebilmektedir.
- Safra kesesi alınan kişilerde balık yağı kullanımı mide rahatsızlarına sebep olabilmektedir.
Balık yağı şişmanlatır mı? Herhangi bir zararı ve yan etkisi var mı? Fazlası beyne zarar diye okudum..
- Sıkça sorulan sorulardan birisi balık yağı kilo aldırmaz. Tam tersine vücutta yağın depolanmasını azaltır. Omega-3 yağ asitleri şekerlerden yağ yapan yağ asidi sentaz enzimini inhibe ederek yağ depolanmasını azaltır.
- Farklı balıklardan üretilen omega-3 yağ asitlerinin yetiştiği bölgelerde metil civa ve diğer çevresel faktörlerin de kontamine olduğu bilinmektedir. Bu ürünler iyi kontrol edilemediğinde kanser ve beyinde ciddi hasarlara nedne olabilme riskleri yüksektir.günde 3 gram ve üzerinde omega-3 kullanımı bu yan etkilerinin riskini artırmaktadır.
- Yüksek doz balık yağı kullanımı kesin olmamakla birlikte beyin hasarına yol açabilmektedir. ( Günde 3 gram ve üzeri =yüksek doz )
- Yetişkinlerde günlük alınması gereken doz ortalama olarak 500-1000 mg olarak bilinmektedir.
Balık yağı çarpıntı yapar mı?
Net olmamakla birlikte yüksek doz alımında çarpıntı riski olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür. Daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Son olarak… Denizlerde kirliliğin artması balıklarda civa, kurşun ve ağır metallerin bulunmasına neden oluyor. Bu zehirli maddeler ağır hastalıklara ve kansere neden olabiliyor. Balık yağlarında böyle bir risk var mı? Satın alacağımız ürünlerde hangi standartları aramalıyız?
- Kapsüllerin hava sızdırmazlık özelliği olması gerekmektedir çünkü omega-3 hava ile temasta okside olur ve yapısı bozulmaktadır.
- Soğuk pres yöntemiyle elde edilmiş olmasına dikkat edilmelidir.
- Cıva, kurşun ve diğer ağır metalleri içermediğine ilişkin olarak the international fish oil standards program ( IFOS) sertifikasına sahip olması gerekmektedir.
- Yağların opak şişelerde saklanması ve ısı, güneşe maruz kalmamaları gerekmektedir.
- Farklı balıklardan üretilen omega-3 yağ asitlerinin yetiştiği bölgelerde metil civa ve diğer çevresel faktörlerin de kontamine olduğu bilinmektedir. Bu ürünler iyi kontrol edilemediğinde kanser ve beyinde ciddi hasarlara nedne olabilme riskleri yüksektir
- N-3 yağ asitlerini diyetle ya da besin takviyesi olan kapsül formlarını kullanmak mümkündür.
- Balık yağı kapsül formu tüketmenin en büyük dezavantajları mide barsak rahatsızlıkları ile birlikte mide bulantısı şikayetleridir.
- Başka bir açıdan değerlendirildiğinde bazı balıklar metil civa ve diğer kontaminatları içerebilmektedir, dolayısı ile balık yağı ve diyet takviyelerini güvenilir olmasına dikkat edilmelidir.
Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!