Nezle, çoğunlukla virüslerin neden olduğu enfeksiyonlardır. Hava cereyanında kalmak, üşümek, ayakların ıslak kalması vb. durumlarda enfeksiyona doğrudan neden olmasalar da, vücut direncini kırarak enfeksiyona yol açabilir ve enfeksiyonla mücadeleyi zorlaştırabilir. Çocuklarda sıkça görülen nezlenin iyi tedavi edilmemesi halinde orta kulak iltihabına, sinüzite veya bronşite yol açabilir. Bebekler nezle ve grip gibi hastalıkları daha ağır geçirebilirler. Özellikle 2-3 aylığa kadar olan bebekleri hasta kişilerden olabildiğince korumak gerekir.
Nezle belirtileri
Bebek iyi görünmüyorsa, beslenmekte zorlanıyor ya da tamamen reddediyorsa, hızlı ya da zorlanarak nefes alıp veriyorsa(inlemenli solunum, dakikada 60 dan fazla solunum yapması) mutlaka acilen doktora başvurulmalıdır. Bu kadar küçük bebeklerde yüksek ateş olması çok beklenmez; bu nedenle hastalığın şiddetini ateşin varlığı ile değerlendirmek yanıltıcı olabilir. Yani bu bulgular var ama ateşi yoksa durum yine ciddi olabilir.
Nezle ve buna bağlı burun tıkanıklığı, çocuklarda en sık gördüğümüz belirtilerdendir. Burun havanın vücuda giriş kapısıdır, burada hava ısıtılır, tozlarından arındırılır ve nemlendirilir. Havanın burun içinden rahat geçebilmesi için üç koşul vardır. Birincisi burun yapısının düzgün, burun etlerinin normal büyüklükte olması gerekir. İkincisi, burun mukozası denilen, burnu döşeyen tabakanın sağlıklı, üçüncüsü de burun salgılarının akışkan olması gerekir. Nezle, rhinovirus ailesinden bir virüsün burun mukozasına girmesi ile başlar. Burun akar, tıkanır hapşırıklar artar, hafif ateş ve halsizlik hissedilir. Nezleye bağlı burun tıkanıklıkları iyi tedavi edilmediği zaman orta kulak iltihabına, sinüzite veya bronşit/bronşiolite yol açabilir. Halbuki yapılacak şey basittir. Nezle durumunda burun açıklığı için mutlaka gerekli tedbirler aile tarafından alınmalıdır. En basit ve güvenilir yöntem iki burun deliğine serum fizyolojik 5-10 damla damlatılıp etkili bir pompa(ağızla çekilen ya da makineye takılan) ile açılmalıdır. Günde 2-3 kez tekrarlanmalıdır. Hekim tavsiyesiyle burun açıcı damla/sprey ilaçlar verilebilir. Antibiyotiğe hemen başlanmamalı, gerekirse ateş düşürücü ağrı kesici ilaçlar kullanılmalıdır.
Yapılması gerekenler
Burnu tıkalı olan bebek emmekte güçlük çekeceği için burnuna steril tuzlu su yani serum fizyolojik damlatılıp burnu pompa ile çekilmeli ve doktora burun açıcı (dekonjestan) damla kullanılıp kullanılamayacağı danışılmalıdır. Dekonjestan ilaçlar genellikle doktora danışılmadan kullanılmamalıdır. Özellikle kış günlerinde kalorifer ile ısıtılan odalarda havanın kuru olması nedeni ile nezle olan çocuklarda burun tıkanıklığına da bağlı olarak boğaz tahrişleri sık görülmektedir. Bunun önlemenin en kolay yolu odayı nemlendirmek ve bunun için kalorifer üzerine ıslak bez yada buhar makinesi kullanmaktır. Hasta bebeğin içtiği süt/su miktarı dikkate alınmalı ve bebeğin susuz kalmamasına dikkat edilmelidir. Giderek güçsüzleşen, ağzı kuruyan, bezi 3-4 saat kuru kalan bebeğin acil olarak doktora götürülmesi şarttır. Daha büyük çocuklarda soğuk algınlığı genellikle ateşli olur, birkaç kez kusabilirler. Ancak nezle tam başladığında ateşleri düşer ve nezleye bağlı burun akıntısı gibi rahatsızlıklar ön plana çıkar. Bazen virüslerin zayıflattığı vücutta bakteriler ikincil enfeksiyonlara yol açabilir. Uzayan nezleye ateş, sarı-yeşil burun akıntısı, kulak ağrısı veya işitme kaybı, öksürük iştahsızlık eklenirse orta kulak enfeksiyonu, bronşit, zatürre gibi bir ikincil enfeksiyon düşünülmeli ve doktora görünülmelidir. Bu tür enfeksiyonların tedavisi doktor tavsiyesiyle antibiyotiklerle yapılır. Boğaz ağrısı, ateş ve halsizlik şikâyetiyle gelen çocuğun sadece nezle mi yoksa grip mi geçirdiğini anlamak her zaman kolay değildir. Gribe neden olan genellikle influenza virüsü grubudur. Grip nezleye nazaran daha yüksek ateşe ve genel kırgınlığa yol açar. İştah azalır, yaygın kas ağrıları, titreme belirtileri görülebilir. Gripte de nezlede de tedaviler destekleyici tedavilerdir. Bol sıvı alarak vücudun kuru kalmasını önlemeli, burun mutalaka açık tutulmalı, ateş düşürücü ve dekonjestan ilaçlar doktorun önerisiyle kullanılmalı ve istirahat edilmelidir.
