Dış gebelik, ektopik gebelik nedir?

Dış gebelik (ektopik gebelik) nedir? Dış gebelik oluşma nedeni nedir? Dış gebelik türleri nelerdir_ Kimlerde dış gebelik görülür? Dış gebelik normal bir gebelik gibi devam etmez ve ciddi hayatı tehdit eden kanamalara neden olabilir. Dış gebelik hakkında merak edilenleri Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. DR. Hatice IŞIK Anne Bebek Kulübü için yazdı.

Dış Gebelik Nedir?

Gebelik her zaman için döllenmiş bir yumurta ile başlar. Normal şartlarda döllenmiş yumurta rahmin iç yüzeyine yapışır. Dış gebelik ise döllenmiş bir yumurta uterusun ana boşluğunun dışında yerleşip, burada büyümeye başlayan gebeliklere verilen isimdir. Dış gebelik ektopik gebelik olarak da adlandırılır.

Rahim dışında yerleştiği için normal bir gebelik gibi devam etmez ve ciddi hayatı tehdit eden kanamalara neden olabilir. Dış gebelik en sık tüplerde meydana gelebildiği gibi yumurtalık , rahim ağzı, eski sezaryen yeri veya karında da nadiren oluşabilir.

Dış Gebelik Neden Olur?

En sık tüplerde gelişen dış gebelik enfeksiyon veya geçirilmiş cerrahi nedeniyle hasar görmüş tubada embryonun ilerleyememesinden kaynaklanır. Bazı hormonal değişiklikler veya döllenmiş embryonun anormal gelişimi de tubal gebeliğe neden olabilir.

Daha önce dış gebelik öyküsü varsa hastanın tekrar dış gebelik geçirme riski artar. Başta bel soğukluğu veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar olmak üzere bir takım enfeksiyonlar fallop tüplerde ve yakındaki diğer organlarda iltihaplanmaya neden olabilir. Bu iltihaplanma sonucu fallop tüpünün şeklinde meydana gelecek bozulmalar bireyin dış gebelik riskini artırabilir.

Yardımcı üreme teknikleri ve tüp bebek tedavisi gören hastalarda dış gebelik olma riski artmıştır.

Daha önceden tüplere yapılan cerrahi mesela tüplerin bağlanması veya kapalı tüplerin tekrar açılması için yapılan reanostomoz ameliyatları, dış gebelik tedavisinde tüplere yapılan cerrahi de yine tekrar dış gebelik olma riskini arttırır.

Rahim içi araç yani RİA kullanan bireylerde hamile kalma şansı çok düşüktür. Bununla birlikte, doğru yerde bulunan bir RİA varken birey hamile kalırsa, gebeliğin dış gebelik olması ihtimali daha yüksektir.

Sigara içimi yine dış gebelik riskini arttırır.

Dış Gebelik Belirtileri Ve Tipleri Nelerdir?

Normal şartlar altında bireyler ilk aşamada dış gebeliğin bir belirtisini fark etmeyebilirler. Bazı dış gebelik vakalarında kadınlarda görülen şikayetler ise adet görememe, hafif vajinal kanama ve pelvik ağrıdır. Fallop tüpünden sızan kan bireyde omuz ağrısı veya tuvalete çıkma dürtüsü olarak belirti gösterebilir.

Bireyin gösterdiği belirti ve semptomlar esasen kanın nerede toplandığına ve hangi sinirlerin tahriş olduğuna bağlıdır. Karnın tek tarafında meydana gelen sert ağrı, bıçak saplanmasına benzer ağrı, kilo kaybı, baş dönmesi ve bayılma da dış gebeliğin diğer belirti ve semptomları arasındadır.

Eğer döllenmiş yumurta fark edilmeden fallop tüpünde büyümeye devam ederse, tüpün yırtılmasına neden olabilir. Bu durumda karın içinde ağır kanama başlamış olması muhtemeldir. Hayatı ciddi seviyede tehdit eden bu olayın belirti ve semptomları arasında aşırı baş dönmesi, bayılma ve şok bulunur.

Bu sebeple vajinal kanamanın eşlik ettiği şiddetli karın veya pelvik ağrı, aşırı baş dönmesi veya bayılma ve omuz ağrısı gibi dış gebeliğin herhangi bir belirti veya semptomunu gösteren bireyler acil olarak tıbbi yardım almalıdır.

Dış Gebelik Tanısı Nasıl Konulur?

Tanı seri yani gün aşırı betahcg ve transvaginal ultrasonografi ile konur. Kanda gebelik testi 48 saatte bir %66 dan fazla artış göstermelidir. Bu düzeyden daha az bir yükselme gebeliğin normal devam etmediğini gösterir. Betahcg  değerleri ve ultrason takibi ile gebeliğin yerleşim yeri tespit edilebilir. Transvaginal ultrasonogrofide betahcg >1500 mIU/ml ise rahim içerisinde kese görünümü izlenebilir. Karından yani abdominal ultrasonografide ise kandaki gebelik testi değeri yaklaşık 6000 mIU/ml olmalıdır.

Dış Gebelikte hangi komplikasyonlar gelişebilir?

Dış gebelik yerleştiği bölgeyi yırtıp kanamalara neden olabilir. Batın içine kanama kan kaybına, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğüne ve acil hayatı tehdit eden şoka neden olabilir.

Dış Gebelik Nasıl Önlenir?

Önlemenin bir yolu yoktur fakat dış gebelik riski azaltılabilir. Cinsel partner sayısının sınırlanması ve tek partner ile cinsel birliktelik, cinsel birliktelikte kondom kullanımı cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemeye ve pelvik inflamatuar hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olur. Sigara kullanımı azaltılıp kesilebilir. Rahim içi araç kullanan hastaların enfeksiyon ve yerleşim yerleri açısından düzenli kontrole gitmesi yine oluşabilecek enfeksiyon ve dış gebelik riskini azaltır.

Dış gebelik nedir? Dış gebelik belirtileri nelerdir? Dilerseniz forum sayfamızda tecrübeli annelerimizden destek alabilirsiniz! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!