Gebelikte deniz ürünleri tüketimi nasıl olmalıdır?

Gebelikte deniz ürünleri tüketimi uzman tavsiyesi ile bebek gelişimi için oldukça büyük önem taşır. Sağlıklı bir hamilelik geçirip sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek istiyorsanız uzmanlara kulak vermelisiniz.  Beslenme ve Diyet Uzmanı Diyetisyen Burcu Ünal, gebelikte deniz ürünleri tüketimi ve dikkat edilmesi gerekenleri Anne Bebek Kulübü okuyucuları için yazdı.

Gebelik döneminde omega 3 ve omega 6 yağ asitleri çok önemlidir. Bu yağ asitleri bakımından en zengin besin için balık ve bazı deniz ürünleri diyebiliriz. Balık aynı zamanda protein, demir, çinko ve D vitamini bakımından oldukça zengindir.

Omega 3 bebeğin göz gelişimi, beyin gelişimi için oldukça önemlidir.

Günümüzde git gide artan su kirliliğinin temel sonuçlarından biri de gebelik döneminde çok önemli bir yeri olan deniz ürünlerinde ağır metal birikimlerinin artmasıdır. Cıva, kurşun, kadminyum gibi ağır metallere deniz ürünlerinde sıklıkla rastlanabilir.

Vücut için toksik olan bu ağır metaller düşük seviyelere kadar tolere edilebilir, fazla ve sürekli olarak ağır metallere maruz kalmak metabolik detoksifikasyon aşamalarındaki genetik defektler sayesinde, beyinde daha sonra da vücut dokularında birikime yol açabilmektedir.

Özellikle gebelik döneminde bu ağır metal birikimi hem anne hem de bebek için büyük sağlık sorunlarına neden olabilir.

Gebeliğin 1.trimesteri sonu itibari ile pasif difüzyon yolu ile plasentadan fetüse ağır metal geçişi olabilr. Yine gebeliğin ilk trimesteri sonu itibariyle fetüsün beyninde ağır metal birikimleri oluşabiliyor.

Ağır metal maruziyeti fetüste nörogelişimsel bozukluklara neden olabilir. Ayrıca anne karnında ağır metallere maruz kalan fetüslerin dünyaya geldikten sonra zeka gelişiminde gerilik, okul öncesi davranış problemleri ve algıda düşüklük görülebilmektedir.

Gebe annenin vücudunda ağır metal seviyelerinin artması sonucu gebelik hipertansiyonu, preklampsi (gebelik zehirlenmesi) gibi sağlık problemleri görülebilmektedir. Ağır metallere fazla maruziyet sebebiyle oluşabilecek sağlık problemlerinden sakınabilmek için en temel korunma yöntemi beslenmedir. Tüm gebe anneler diyet yeterliliği açısından değerlendirilmelidir, uygun beslenme programları bireysel olarak planlamalıdır, gerekli durumlarda vitamin ve mineral takviyeleri yapılmalıdır.

Gebelerde kurşunun vücut emilimini düşürmek için yapılacak temel beslenme desteği kalsiyum ve çinko bakımından zengin beslenme modelidir.
Gebelikte deniz ürünleri tüketimi için Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Çevre Koruma Ajansı (EPA) ve Amerikalılar için 2015-2020 Diyet Rehberi sonuçları incelendiğinde haftada 320-380 gram yani 2 porsiyon deniz ürünleri tüketimi uygun olarak belirtilmiştir.

Gebelikte hangi deniz ürünleri tüketilmelidir?

Gebelik döneminde ağır metal olarak en sık rastlanan cıva bakımından cıva oranı düşük ve omega-3 yağ asitleri açısından yüksek çeşitli deniz ürünleri tüketmek uygundur.

En uygun seçeneklere bakacak olursak:

• Somon
• Hamsi
• Alabalık
• Sardalya
• Ringa balığı
• Uskumru

Diğer güvenli seçeneklere bakacak olursak:

• Karides
• Tatlı su çipurası
• Kedi balığı
• Kömür balığı
• Morina

Gebelikte tüketilmemesi gereken deniz ürünleri nelerdir?

Uzak durulması gereken deniz ürünleri için:

• Büyük ve yırtıcı balıklardan köpekbalığı
• Kral uskumru
• Kiremit balığı
• Kılıç balığı

Pişmemiş balık ve kabuklu deniz ürünleri tüketilmemelidir.

İçerebileceği zararlı bakteri ve virüslerden anne ve fetüsü koruyabilmek için istiridye, suşi, tuz ile pişmiş balıklar, tütsülenmiş deniz ürünleri, kurutulmuş deniz ürünleri tercih edilmemelidir.

Midye gibi kabuklular da tüketilmemelidir, ağır metaller dışında bu gibi deniz ürünlerinin bazılarında zararlı parazitler ya da bazı bakteriler de bulunabilmektedir.

Gebelikte deniz ürünleri tüketiminde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Deniz ürünlerinde bulunan bu bakteriler bebeklerde sinir sistemi hasarına ve kan zehirlenmelerine kadar ciddi durumlara sebebiyet verebilmektedir.

Sadece bir haftada fazla balık tüketimi fetüse yüksek miktarda ağır metal geçişine neden olmamaktadır. Fazla deniz ürünleri tüketilen haftadan sonraki hafta deniz ürünleri tüketmemek dengeyi sağlayacaktır. Önemli olan gebeliğin bütün sürecinde balık ve deniz ürünleri tüketimini dengede tutabilmektir.

Gebelik döneminde çiğ balık ve konserve balıklar tercih edilmemelidir. Çiğ balık içerebileceği mikroorganizmalardan dolayı önerilmez. Konserve balıklar ise hem içerisindeki balığın ağır metal içeriği, sodyum içeriğinin yüksek olması ve bulundukları metal kutudan konserve balığa migrasyon olabileceği nedeniyle tercih edilmemelidir.

Ayrıca kızarmış balık büyük oranda besin içeriği kaybı yaşayacağı için tercih edilmemelidir. Uzun zaman ve aşırı yüksek ısıda pişirme yöntemleri kullanılmamalıdır. Doğru yöntem ile yapılmış ızgara, pişirme süreci ve derecesi doğru ayarlanmış fırında pişirme yöntemi ve yine ortalama sıcaklıkta doğru sürede yapılan buğulama yöntemi ile pişen balık ve deniz ürünleri tercih edilmelidir.

Balık ve deniz ürünleri tüketirken yanında salata, çorba ya da tam tahılllı ekmekler ile birlikte tüketmek gebelik döneminde doğru ve dengeli bir öğüne yardımcı olacaktır.

Anneler burada buluşuyor! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!