Yazı İçeriği
Kadınlar için rahim sağlığı çok önemli bir yerdedir? Hem doğurganlık için hem de regli dönemlerinin sağlıklı ve huzurlu bir şekilde geçmesi için rahim sağlığına dikkat etmek, aksatılmaması gereken rutin kontrolleri zamanında yaptırmak gerekiyor. Rahim duvarı kalınlaşması (endometrial kanama) nedir? Rahim duvarı ne zaman ölçülür? Yaşam tarzınız rahim duvarı kalınlaşmasını etkiler mi? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Jinekolog Dr. İlter Yenidede, Anne Bebek Kulübü için yazdı.
Rahim ve rahim duvarı nedir?
Kadın üreme organlarının bir bölümüdür. Tıbbi ismi Uterus’tur. Ancak dölyatağı, çocukluk olarak da isimlendirilir. Kadın pelvisi (leğen kemiği) içerisinde idrar kesesi ile kalın barsağın son kısmı olan rektum arasında yer alır.
Kas yapısındadır ve ters duran bir armuta benzetilebilir. İçerisinde rahim iç zarı (endometrium) olarak isimlendirilen ince bir zar tabakası vardır.
Bu zar tabakası çok önemlidir, hem belirli sıklıkta adet kanamalarının (mens) oluşmasını hem de döllenmiş yumurtanın gebelik boyunca rahim içinde beslenmesini ve büyümesini sağlar. Döllenmiş yumurta rahim içine yerleştiğinde bu zar tabakası birçok değişikliğe uğrar.
Rahim duvarı kalınlaşması nedir?
Rahim iç duvarı kalınlığının (gebe olmayan kadında) kadının yaşına ve adet görme durumuna göre beklenen değerin üzerinde olmasıdır. Ve bu kalınlığa eşlik eden kanama olması rahim kanseri riskinin artmış olduğunu gösteren ve değerlendirme gerektiren bir durumdur.
Rahim duvarı neden kalınlaşır?
Rahim iç zarının adet döngüsünün belli günlerinde belli kalınlıklarda olması beklenir bu kalınlığı belirleyen kadının hormonal döngüsünde hangi hormonun (östrojen ve progesteron) etkisi altında ne kadar süre geçirdiğidir.
Reprodüktif dönemdeki (adet gören ve yumurtalık kapasitesinin normal olduğu düşünülen kadınlar) kadınlarda bu döngüyü bozan en sık durum anovulasyondur (yumurtalıktan yumurtlamanın gerçekleşmemesi) ve anovulasyonun en sık sebebi de polikistik over sendromudur (PCOS).
Rahim duvarı kalınlaşmasının belirtileri nelerdir?
En sık belirti normal olmayan vajinal kanamadır. Pre-menopozal (menopoz öncesindeki birkaç yılı içeren dönemde) dönemde halen adet görmekte olan kadınlarda bu durum adet düzeni dışında kanama olması ve/veya alıştığı kanama miktarının artması şeklinde gözlenebilir.
Rahim duvarı kalınlaşması tanısı nasıl konulur?
Rahim duvarının kalınlığı ultrason ile ölçülerek kalınlaşma tanısı konur. Genel olarak adet düzeni varsa, adet bitiminde ultrason muayenesinde rahim duvarı kalınlığı ölçülebilir. Adet döngüsünün 4,5 ve 6. Günlerinde kalınlığın 4 ile 8 mm arasında olması beklenir.
Ancak adet gören kadınlarda rahim duvarı kalınlığının fazla olduğunu söyleyebilmek için kabul görmüş bir üst değer yoktur. Bu nedenle kalınlık normal sınırlarda olsa daha anormal kanama varlığı, tıbbi tedaviyle düzelip düzelmediği yada polip gibi ek patolojilerin varlığı ile birlikte değerlendirmeye alınır.
Post-menopozal (menopoza girmiş, adet görmeyen) hastalarda ise rahim duvarı kalınlığının 5 mm üzerinde olması ve vajinal kanama olması değerlendirme gerektirir.
Rahim duvarı kalınlaşması nasıl tedavi edilir?
Rahim duvarı kalınlaşması ister adet gören kadınlarda olsun ister menopoza girmiş kadınlarda olsun hem kalınlığın nedenini ortaya koymak hem de anormal kanamanın tekrarlama ihtimalini azaltmak için rahim için dokusu kazınarak alınır. (endometrial biyopsi veya dilatasyon & küretaj veya histeroskopi yöntemleri ile)
Bu doku inceleme için patolojiye gönderilir. Bu işlem hem anestezi ile hem de anestezi olmadan gerçekleştirilebilir. Menopoza yaklaşmış ve çocuk doğurmayı planlamayan kadınlarda eğer kanama ve rahim duvarındaki kalınlaşma tekrarlar ise rahim alınması da tedavi seçenekleri arasında düşünülebilir.
İlaçla tedavisi mümkün müdür?
Düzenli adet olmayan kadınlarda kalınlaşmanın adet olamama durumuna bağlı olup olmadığını anlamak amacıyla ilaç tedavisi verilebilir.
Bu durumda, ilaçla adet gören hastaya adetin 4, 5, veya 6. gününde rahim duvarı kalınlığı ölçümü yapmak gerekir. Yine kalın ölçülür ya da şüphe uyandıran bir durum gözlenirse yukarıda anlatıldığı gibi rahim dokusu örneği almak gerekir.
Okumalısınız: Rahim duvarı kalınlaşmasından korkmalı mıyım?
Tedavi edilmezse ne olur?
Rahim duvarı kalınlaşmalarının ve normal olmayan kanamaların az bir kısmının sebebi bu dokunun içinde yer alan kanser öncülü ya da kanser hücrelerinin aşırı üremesidir. Aşırı üremenin sonucu olarak doku kalınlaşır ve çoğu kadında normal olmayan kanama olur.
Yaşı 45 üzerindeki anormal kanaması olan ya da diğer risk faktörleri olan (sigara kullanımı, obezite, pcos, ailesel kanser öyküsü, geçirilmiş kanser öyküsü, şeker hastalığı, hipertansiyon gibi) kişilerde kanser gelişme ihtimali daha yüksek olduğundan mutlaka rahim duvarından örnek alınması önerilmelidir.
Aksi takdirde kişi olası ve tamamen tedavi edilebilir ölümcül olmayan aşamadaki rahim kanseri ihtimalinden habersiz ilerleyici ve ölümcül hale gelebilecek bir hastalığa karşı önlem alamamış olur.
Peki yaşam tarzınız rahim kalınlaşmasına sebep olur mu ya da engelleyebilir mi?
Sigara içmek, fazla kilolu olmak, uyku düzeninin olmaması, stres yönetimi yapmamak, hayvansal ürünleri tüketmek, bitkisel ve az yağlı beslenmemek ve yetersiz egzersiz rahim duvarının kalınlaşmasına sebep olabilir.
Bu sayılan risk faktörlerinden uzak durmak birçok hastalıktan olduğu gibi rahim duvarının kalınlaşması ve akabinde gelişebilecek kanama gibi rahim kanseri gibi durumlardan da koruyucu olacaktır. Sağlıklı günler dilerim.
Rahim duvarı kalınlaşması nedir? Belirtileri nelerdir? Dilerseniz forum sayfamızda tecrübeli annelerimizden destek alabilirsiniz! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!
