Lohusa depresyonu nedir, ne kadar sürer?

Lohusa depresyonu nedir, ne kadar sürer? Lohusa depresyonu ne kadar sürer? Doğum sonrası depresyonun annelik yaşamına etkileri nelerdir? Doğum sonrası depresyon yaşayan anneler psikolojik destek almalı mı? Yaşam Koçu ve Yoga Eğitmeni Aslı Karabacak, doğum sonrası lohusa depresyonu yaşayan annelere özel tavsiyelerde bulundu!

Anneler, doğum sonu depresyonuna dikkat! 

Sevgili güzel ve yeni anne, aylarca bedeninle beraber yaşadığın değişimin bir kısmını tamamlayıp bebeğine kavuştun. Güzel bir bebeğiniz oldu. Anne olmak ve bu duyguyu yaşamak şüphesiz dünyadaki en güzel hislerden biridir. Şimdi seni yeni değişimler ve duygular bekliyor… Aylarca bebeğinin doğumuna hazırladın ve sonrası için ne hazırlıklar yaptın? Birlikte çalıştığım annelere bu dönemi nasıl geçireceklerini sorarım. Maalesef aileler aylarca doğuma ve bebek hazırlıklarına odaklandıkları için lohusalık dönemini bazen atlayabiliyor.

Lohusa depresyonu nedir? Belirtileri nelerdir? 

Annelik çoğu zaman fiziksel zorlukların yanında duygusal ve ruhsal zorlukları da beraberinde getirir. Bunlar sırasıyla annelik hüznü, lohusa depresyonu ve doğum sonrası psikozudur. Doğum sonrası ‘’Lohusa Depresyonu’’ çok yaygındır. Teşhisin zamanlaması, ne zaman sona ereceği annenin durumuna göre değişmektedir. Erken dönemde tedavi görmek, sorunu daha erken çözmenize yardımcı olur.

Lohusa depresyonu ‘’Annelik Hüznü’’ ile karıştırılmamalıdır. Annelik hüznünde üzüntü, ağlama ve endişe ya da uyku sorunları gibi hafif belirtiler vardır. Bu belirtiler az şiddetli olup, doğumdan sonra birkaç hafta içinde sona erer.

Lohusa depresyonunun belirtilerine gelince… Bazı günler anneliğim olmuyor sanki, sütüm yetmiyor gibi, bebek durmadan ağlıyor ve ben bebeğimi susturamıyorum, kendimi yetersiz hissediyorum, bebeğime ilgim azaldı, hayattan zevk alamıyorum, nefes alamıyormuşum gibi, huzursuzum, dikkatimi toplayamıyorum, sinirlilik halindeyim, ağlama krizleri geliyor, bazı günler vaktim yetmiyor, uykum var, yorgunum ama biraz okumak da istiyorum, şöyle balkonda bir bardak çay içsem, iştahım değişti, yemek olmuyor, ev temizlenmiyor, asılmayı bekleyen çamaşırlar var, neyi tutsam elimde kalıyor sanki, bazı günler çok yalnızım, evladım var ama yine de yalnızım, halimi hatırımı soran olsun istiyorum, yeteri kadar sevilmediğimi düşünüyorum… Hormonal değişimlerin etkisi nedeniyle bazı duygu durum değişimleri ile karşı karşıyaysanız, bu sürecin uzadığını gözlemliyorsanız ve lohusa depresyonunda olduğunuzdan şüpheleniyorsanız en kısa zamanda profesyonel destek almaya başlayın. Yaşanan değişimler anne için kabullenmesi zor şeyler olabiliyor. Bunların üstesinden gelebileceğimizi düşünerek yardım almak istemeyiz. Sevgili yeni anne ‘’iyiymiş gibi’’ yapmaktan vazgeç. Senin iyileşmen, kendine ve başkalarına bakım verebilmen için önce sen iyi olmalısın. Erken teşhis tedaviyi kolaylaştırarak depresyonun daha hafif geçmesini sağlayacaktır. Unutmayalım ki, bu dönemde yaşanan duygusal değişimler sadece anneyi ve bebeği değil; tüm aileyi, yakın çevreyi ve uzun vadede çiftlerin evlilik ilişkisini etkilemektedir. Bu nedenle lohusa depresyonuna farkındalık çok önemlidir.

Okuma önerisi: Psikolog Aslıhan Değerli Aytoğan, lohusa depresyonu ve belirtilerini yazdı..

Lohusa depresyonu neden olur?

Lohusalık depresyonu her kadını etkileyebilir. Ancak bazı kadınlar buna daha müsait, yatkın olabiliyor.

• Hayatınızın başka bir döneminde depresyon geçmişiniz varsa
• Ailede ruhsal hastalık öyküsü varsa
• İstenmeyen gebelikse
• Anneliğe henüz hazır değilseniz
• Doğum korkularınız varsa
• İlk gebelik olması
• Zor geçen bir hamilelik dönemi yaşadıysanız
• Yorucu ve zor bir doğum deneyimi yaşadıysanız
• Bir önceki hamileliğinizde lohusa depresyonu yaşadıysanız
• Doğumla birlikte değişen rol tanımları
• Gebeliğinizin dışında strese neden olan sorunlar yaşadıysanız
• Sağlık problemleri ya da özel ihtiyaçları olan bir bebeğiniz varsa
• Bebek bakımının getirdiği sorumluluklar
• Bebeğinizin huysuzluğu
• Bebeğinize bakım verme konusunda yaşanan stresler
• Emzirmede sorun yaşanıyorsa
• Eşinizle sorunlarınız varsa
• Çevrenizde size destek olacak fazla kişi ya da kişiler yoksa
• Ekonomik açıdan sıkıntı yaşanıyorsa

Tüm bunlar depresyon nedenleri arasında gösterilebiliyor.

Lohusa depresyonu nasıl geçer?

Depresyonda olan annenin bebeğine karşı davranışları değişir. Bebeği arasındaki iletişim bozulur ve ne yazık ki bebeğin ruh sağlığını olumsuz etkiler. Bu anneyi zayıf ya da kusurlu kılmaz. Buna yeni bir yaşama adapte olmanın zorluğu diyebiliriz. Her şeyin mükemmel olması gerekmiyor.

• Eşinizden, ailenizden, güvendiğiniz kişilerin desteğini isteyin ve sana yardım edebilecek insanların yardım taleplerini geri çevirme. Senin bebeğin için en iyinin, en doğrunun olduğunu unutma…
• Özellikle eşinizin size vereceği destek oldukça önemli. Eşinle konuş duygularını anlat, onun duygularını dinle yoldaş olun birbirinize.
• Kendinizi yoracak işlerden uzak durun. Sadece bebek bakımı için değil, ev işleri konusunda size yardım edebilecek ailenizden birileri olsun.
• Bu dönemde sadece bebeğinizi emzirmeyi düşünün. Bebeğinizi emzirirken yaşadığınız eşsiz deneyim, size ve bebeğinize çok iyi gelecektir.
• Kulağına gelen eleştirilere, olumsuz düşüncelere aldırış etmeyin. Hiçbirini duyma, dinlermiş gibi yap. Tabi bebeğine bakabilecek en iyi kişi sensin. Bebeğinin sağlığı ve bakımı ile ilgili elbette büyüklerinin sözlerini dinle ve deneyimlerinden faydalan ama doktorunun söylediklerini, okuyup araştırdıklarını mantığının süzgeciyle kılavuzun olsun.
• Sağlıklı beslenin. Emziren bir anne için beslenme önemlidir.
• Bebeğin uyuduğu vakitlerde siz de biraz uyumaya çalışın. Ufak fırsatları her zaman değerlendirmelisiniz.
• Yakaladığınız her fırsatta, 10 dakika boşluk ta bile birey olduğunuzu unutmayın ve kendinize özel anlar yaratmaya çalışın.
• Fırsat buldukça bebeğinizi eşinize bırakıp, sosyal mesafe kurallarına uygun olarak hafta içi sahile, parka ya da ormana yürüyüşe çıkabilirsiniz. Açık hava yürüyüşleri size çok iyi gelecektir.
• Başka annelerden destek almak oldukça önemli, anne- bebek gruplarına katılın. Başka annelerle değişen duygu durumlarınız ve yaşadıklarınız hakkında konuşmak size de iyi gelecektir.
• Arkadaşlarınızla iletişime ara vermeyin. Görüntülü sohbet edin. Özellikle yeni anne olmuş arkadaşlarınız varsa onlarla görüşüp yaşadığınız ortak sıkıntıları paylaşmak sizi rahatlatacaktır.

Lohusa depresyonunda olan bir sevdiğinize nasıl destek olabilirsiniz?

Sevdiğiniz birinin lohusa depresyonunda olduğundan şüpheleniyorsanız, profesyonel destek alması konusunda ona yardımcı olun. Lohusa depresyonunda olan anneler depresyonda olduklarını söylemeyebilirler.

• Annenin duygularını dinleyin ve önemseyin. Bir şeye ihtiyacı var mı? Nasılsın? Senin için ne yapabilirim? diye sorun. Önce anneye şefkat gösterin.
• Annenin kendisine zaman yaratabilmesi için bir aile üyesinin yanında olmasını ya da Covid önlemleri altında bakıcı ayarlanmasını sağlayın.
• Covid-19’dan dolayı ziyaret edemediğiniz anneye yardım etmek istiyorsanız yemek yapıp kapısına bırakabilirsiniz.
• Olumsuz deneyimler anlatmayın, olumlu deneyimler paylaşın.
• Bunun geçici bir süreç olduğunu açıklayın.
• Yorgun gözüküyorsun demeyin.
• Sütün var mı? Onu emziriyor musun? diye sormayın.
• Bu çocuk çok ağlıyor, sütün yetmiyor mu acaba gibi yorumlar yapmayın.
• Sorulmadan akıl, tavsiye vermeyin.
• Bebek kaç kilo? diye sormayın.
• Bebekleri karşılaştırmayın.
• Lohusa anneye gitmeden önce arayın. Pandemi döneminde misafir yasağı olduğunu unutmayın.
• Koronavirüs salgını nedeniyle bebek ziyaretine gitmeyin.  Ziyarete gitmişseniz, gelir gelmez ellerinizi yıkayın.
• Bebeği kucağınıza izinsiz almayın ve asla öpmeyin.
• Anneden izinsiz bebeğin fotoğraflarını çekmeyin.
• Ziyarete gittiyseniz, bebeğe bir süre bakmayı teklif edip, anneye zaman vermek tahmin ettiğinizden daha iyileştirici olabilir.
• Fazla uzun kalmayın.

Sevgili Anne, Sağlıklı bir bebekle eve dönmenin, yeni bir hayata başlayacak olmanın tadını çıkar ve şükret. Kendini şımartmak hakkın! Doğumdan sonraki dönemde kafana taktığın şey lohusa tacı olsun 🙂 Evet şimdi çok zor biliyorum, imkansız gibi geliyor ama geçecek. Sisler bir kez dağıldığında, bebeğinle harika zamanlar geçiriyor olacaksın. Yalnız değilsin…

Sağlıkla, mutlulukla kalın.