Yazı İçeriği
Bebeklerde ek gıdaya geçiş dönemi, annelerin heyecan duyduğu ve merak ettiği konuların başında geliyor. İlk 6 ay bebeğiniz için sadece anne sütü vermeniz yeterlidir. 2 yaşına kadar bebeklere anne sütü verebilirsiniz. 6 aydan sonra ise bebeğinizin gelişimi ek gıdalarla desteklenir. Anne sütüne ilave olarak verilen besinler tamamlayıcı besin olarak adlandırılırlar. Bu besinlerin tüketildiği dönem ise tamamlayıcı beslenme dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu dönem süresince küçük çocuğun sağlığının korunması ve sürdürülmesi için, tamamlayıcı besinlerin bebeğin ihtiyacına göre bebeğe uygun kalitede, besleyici, temiz, güvenli ve yeterli miktarda olması gereklidir. Bu besinler, bazen sadece bebeğe özel olarak satın alınan besinlerden hazırlanabilirken, bazen de ailenin tükettiği besinlerden bebeğe uygun şekilde hazırlanabilir.
Peki Bebeklerde ek gıdaya geçiş ne zaman olmalı? Ek gıdaya geçişte nelere dikkat edilmeli? Ek gıdaya geçişte en sık yapılan yanlışlar nelerdir? Bebeklere ek besin olarak ilk ne verilmeli? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Efsun Sızmaz, ek gıdaya geçiş sürecinde en çok merak edilen soruları yanıtladı…
Bebeğimizin ek gıdaya hazır olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Annemiz hazır ve motivasyonu yüksekse ek gıdaya başlayabiliriz.
Bebeğimiz;
-180 günü doldurmuşsa
-Başını dik tutabiliyorsa,
-Destekli, özellikle de desteksiz oturabiliyorsa, (Oturtamayan bebeğin yutma fonksiyonları
katı gıda İÇİN güç olur ve aspirasyon (yiyeceklerin solunum yoluna kaçması) riski vardır.
-El- ağız- göz koordinasyonu gelişmişse,
-Sizin yediğiniz yemeklere ilgili görünüyorsa,
-Kaşığın ucunu uzattığınızda tatmak için ağzını açıyorsa,
-Yemek gördüğünde veya yemek yiyenleri izlerken ağız hareketleri yapıyorsa,
-Anne sütü veya formül süt aldıktan sonra hala yiyeceklere ilgi duyuyorsa
Ek gıdaya geçiş için hazır demektir.
Ek gıdaya başlarken altın kurallar nelerdir? Anneler ne tavsiye edersiniz?
Bakım veren kişi, özellikle annemiz rahat ve kaygısız olmalıdır, heyecan duymalıdır. Moral ve motivasyonu tam olmalıdır.(Çocuklar kaygıları anında hisseder). Beslenme mümkün ise, tek bir kişi tarafından yapılmalıdır. Aşırı ve abartılı sevinç gösterilerinden de red yaşanırsa aşırı tepkiden kaçınılmalıdır.
Aile sofrasına birlikte oturmak, ailenin belli yemek yeme düzeninin olması, mama sandalyesinde beslemek, çocuğa etkin ve düzenli yemek yeme alışkanlığı kazandırmanın temel kuralıdır. Yemek yerken ekran (ki çok yapılıyor telefon, TV, tablet,) fonda bile bulunsa, olmamalıdır. Aşırı kontrolcü, titiz yaklaşımlardan kaçınılmalıdır, bu ebeveyn davranışları çocuklarda gerginliği ve stresi artırarak iştahı azaltır.
Her çocuk farklı damak tadı ile doğar o yüzden her yeni besin denenmesi sırasında bebeğin red etme davranışı doğaldır ve başlangıçta olabilir, bu durumda 3-5 gün ara verip tekrar tekrar denemek önemlidir. Sizin yemediğiniz şeyleri de onun yemesi çok mümkün değildir, bu durumda rol model olunmalıdır. Hijyen kurallarına uyularak, ayına uygun menüler hazırlanmalıdır.
Bebekler ek gıdaya ne zaman başlayabilir? Ek gıdaya erken başlamanın bebekler için zararları nelerdir?
İlk 6 ay sadece anne sütü , anne sütü yoksa formül süt diyoruz ve ek gıdalara 6. ayda geçiyoruz . Ek gıdalara erken, 6. Aydan önce hatta 4. Aydan önce geçmenin önemli sağlık sorunlarına neden olduğunu biliyoruz. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü bütün bebeklerin ek gıda almaya altıncı ayda başlamalarını öneriyor. Kanada Sağlık Bakanlığı altı ay civarında bebeklere ek gıdalar teklif edilebileceğini söylüyor. Amerikan Pediatri Akademisi katı gıdalarla altı ay civarında tanıştırılmasını gerektiğini beliriyor.
Ek gıdalara erken başlamanın yol açtığı sorunlar nelerdir?
Bunlara bakacak olursak;
-Tamamlayıcı besinlere erken başlanması ve anne sütü ile birlikte aynı öğünde kullanılması anne sütündeki demir, çinko gibi birçok besin öğesinin emilimini azaltabilir.
-Atopik hastalıklar, astım, tip 1 diyabet, alerjik hastalık, enfeksiyon hastalıkları ve özellikle barsak villus özelliklerinin bozulması riski artar.
-Çölyak hastalığının erken ortaya çıkmasında gluten ile erken yaşlarda karşılaşmanın rolü olduğu çalışmalarla gösterilmiştir.
-Katı besinlere erken başlanmasının böbreklere renal solid yüklenmesi ve obezite riski vardır.
-Ek gıdalara önerilenden erken başlanması anne sütünün alımını kısıtlayabilir ve proteinlerin günlük enerjiye olan katkısını azaltır. Bu da büyüme hızını etkiler.
-Nişasta ve proteinler yeterince parçalanamaz. Bu da sindirim sorunları ile birlikte bağışıklık sistemi hastalıkları riskini artırabilir.
-Pütürlü/ taneli besinleri yutma becerisi gelişmediğinden besinlerin soluk borusuna kaçma riski artar; ek besinler boğulmalara neden olabilir.
-Enfeksiyon ajanları ile karşılaşma riskini ve enfeksiyonları arttırır.
Geç başlanırsa;
– Malnütrisyon
– Vitamin ve mineral eksikliği
– Seçicilik
– Farklı tatlara alışmada zorluk
– Çiğneme becerisinin gecikmesi
– Bebeğin kilo almasının durması büyüme yavaşlaması gibi sorunları da görmek olasıdır.
Ek gıdaya geçiş döneminde bebeklerde besin alerjisi de ortaya çıkabilir. Bu olasılığa karşı annelere ne önerirsiniz? Besin alerjisi nasıl anlaşılabilir? 3 gün bekleme kuralı nedir?
Öncelikle ek gıdalara geçerken her besine karşı alerjik reaksiyonların gelişebileceği eğer bebek allerjik değilse bile unutulmamalıdır. Üç gün kuralı bu sebeple çok önemlidir; aynı besini üç gün boyunca vererek, bebeğimizi gözlemlememiz ve herhangi bir allerjik reaksiyon (döküntü, ishal, kusma, egzama) gelişip gelişmediğini anlamamız açısından önemlidir.
Besin allerjisi belirtileri besin alındıktan sonraki ilk dakikalarda ya da 1-2 saat sonra ortaya çıkabilir veya 72 saate kadar gecikebilir. Besin alındıktan sonra deride kızarıklık, solunum yolunda hırıltı veya hışıltı, karın ağrısı, sancı,kusma, kakada mukus ve kan gibi bağırsak belirtileri ile kendini gösterebilir.
Günümüzde besin alerjileri hayatı tehdit edici allerjik reaksiyon yani anaflaksinin en önemli nedenlerindendir. Besin alerjilerinin çoğu aşağıdaki besinlere karşı gelişmektedir.
İnek sütü, yumurta, balık , Yer fıstığı, kuruyemişler (fındık, ceviz, antep fıstığı, vb), kabuklu deniz ürünleri, soya, buğday, bakliyatlar, susam anafilaksi dediğimiz ani reaksiyonlar solunumu bozarak çocuklarda hayatı da tehdit edebilir.
Bebekler günde kaç öğün yemek yiyebilirler?
Ayına göre değişir öğün sayısı . Ek gıdaya yeni başlayan bir bebek için henüz anne sütü veya yetersizliğinde ve yokluğunda formül süt en önemli öğündür. 6-9. Ayda 1/3 ü ek gıda 2/3 ü anne sütü ve/veya formül süt, 9. ve 12. Ayda beslenme düzenini %50 anne sütü ve/veya formül süt, %50 ek gıda şeklinde oluşturabiliriz ve 12. Aya doğru ek gıda oranı anne sütü kesilmeden arttırılır.
Bebekler için ek gıda alışverişi nasıl olmalıdır? Tıkla, oku!
Ek gıda döneminde bebeklere ilk olarak hangi gıdalar verilebilir? En favori tariflerinizden bir kaç örnek verebilir misiniz?
6.ayda yumurta sarısı, ev yapımı peynir, labne veya loru verilebilir… Bebek reçeli( meyve buharda pişirilir), zeytin, avokado uygun olabilir. Zayıf kilo alımı az veya kilo alımı fazla olan bebeklere ek besin konusunda ayrı danışmanlık yapılmalı ve öneri sunulmalıdır. Beslenme bebeğe özeldir.
Öğle öğününde mevsime uygun olan kolay hazmedilecek ve allerji yapma riski düşük sebzeler ile başlamayı , evde mayalanmış yoğurt, en son meyve verilmesini öneriyorum. Meyve ile başlanan çocuklarda genelde sebzeyi red söz konusu olabiliyor.
Ek gıdaya geçiş tarifleri
1-SULU SEBZELİ KÖFTE
Malzemeler:
200 Gr kuzu kıyma
2 Yemek kaşığı pirinç
Bir tutam kimyon
Biraz sızma zeytinyağı
1 yemek kaşığı un
1 tane patates
1 tane havuç
Çeyrek kereviz
1 küçük soğan
1 tane yumurta sarısı
Yarım limon
Tarifi:
Köfte için; bir kap içerisine kıymayı, yıkanmış olan pirinçleri, küçük küçük doğramış olduğumuz soğanları ilave edip güzelce yoğuruyoruz. Yoğurduğumuz köfteyi buzdolabında on dakika kadar dinlendiriyoruz ve ardından tüm malzeme bitene kadar ufak ufak toplar halinde şekil veriyoruz. Köftelerin tamamının üzerine gelecek şekilde un serpiyoruz.
Diğer yandan tencerede kaynayan suya havuç, kereviz ve küçük küp küp patatesleri ve köfteyi ekleyerek altını kısıyoruz ve köfteler ile havuçlar pişene kadar pişiriyoruz.
Terbiyesi için; küçük bir kap içerisinde yumurta sarısı ve limonu karıştırıp yemeğin suyundan biraz bu karışıma ilave ediyoruz karıştırıp suyuna ilave ediyoruz
NOT: OLDUKÇA BESLEYİCİ VE SEVİLİYOR
2-Patates – Brokoli- Peynir püresi
Patates bir
Brokoli 2 küçük çiçek
Formül süt 60 cc( haşlanıp az suda VEYA BUHARDA ezildikten sonra ilave edilecek
Zeytinyağı 1 yemek kaşığı
İsteğe bağlı kaşar rendesi veya peynir 2 tatlı kaşığı
3-Patates, brokoli, dil balığı püresi
Malzemeler:
Bir adet patates
2 çiçek brokoli
120 gr dil balığı
2 yemek kaşığı kaşar
30 cc formüla
Tarifi:
Patates ve brokoli buharda pişirin veya bir parmak üzerinde su olacak şekilde su ile
Balığı buharda yada ızgarada pişirin. Üzerine formülayı koyup ezin. Karışımı sebze ile karıştırın. Kaşarı ilave edin. 30-60 cc formüla ile kıvam verin
4-BLW için gökkuşağı makarnası
Malzemeler:
Bir avuç makarna ( burgu)
Kibrit şeklinde havuç, kırmızı biber, kabak bir çay bardağı
Makarnayı pişirin
Sebzeleri zeytinyağında soteleyin yumuşasın( gerekirse kapak kapatın)
Makarna İle ( süzülmüş) karıştırın
( başka bir gün- kaşar ekleyin)
Ek gıdaya geçiş çorbası
5 – Tatlı patates veya balkabaklı kinoalı kereviz Çorbası
Mazlemeler
3 yemek kaşığı zeytinyağı
1/2 küçük boy soğan, iri küpler halinde doğranmış
1 adet küçük kök kereviz küpler halinde doğranmış
1 adet küçük tatlı patates( veya balkabağı) küpler halinde doğranmış
1 diş sarımsak
1/2 çay bardağı formüla
Bir tatlı kaşığı kinoa
Tarifi:
Zeytinyağını 30 saniye kadar ısıtın. Soğanı ve kök kerevizi, kinoayı ekleyip renkleninceye dek aralıklarla karıştırarak pişirin. Tatlı patatesi veya balkabağını sarımsağı ekleyin, Tüm malzemenin üzerini kaplayacak kadar kaynar su ekleyin ve karıştırın. Su kaynayınca altını kısın. Patateslerden veya kerevizlerden birini çatalla ezdiğinizde tamamen yumuşacık bir kıvamda olduğunu hissedinceye kadar pişirin ve kapatın blenderdan geçirin ve isteğe bağlı formüla koyun
7- 6-8. aylarda verilmesi gereken ek gıdalar hangileridir?
Kıymalı- erişteli yeşil mercimek yemeği
Kabak dolması- pirinç ve kinoalı
Pırasa, nohutlu, havuçlu, domatesli
Yer elması- pirinçli ve havuçlu
Yayla çorbası( yoğurtlu- yumurtalı)
Yukarıda saydığım ek gıdalar verilebilir. Bu dönemde en yaygın görüş, ek gıdaya geçen bebeğin artık anne sütüne veya formül süte daha az ihtiyaç duymasıdır bu yanlıştır. Bebeğin hala ana besini anne sütüdür. Yetersiz veya yoksa formül süttür. Ek besinler ara öğünlerde sadece bebeğin beslenmesine destek olur. Sabah kahvaltısı , öğlen sebze püresi ve yoğurt ve meyveden oluşan ara öğün İle başlanır. 6. Ayda başlanan mevsimine uygun sebzelere 7. Ayda kırmızı ve beyaz et ve balık, 8. Ayda kuzu ciğeri, baklagiller eklenir . Tahıl gurubu, et ve et ürünleri süt ürünleri ve meyve de dengeli şekilde planlanır. Çorbaların bebek beslenmesinde yeri yoktur. Mide hacmini genişletir. İştahsızlık yapar . Çorbadan kasıt püre ve pelte kıvamı olmalıdır.
8- 8-11. aylarda verilebilecek ek gıdalar nelerdir?
Her öğünde bir minik bebek kavanozu miktarı veya bir çay bardağı devam etse de öğün sayısı artabilir. Bu dönemde ek gıda öğünü 3’e çıkarılabilir. Tahıl grubu et suyunda ( zenginleştirilen) verilir . Baklagillere başlanır . Mercimek, nohut, börülce, barbunya gibi … Bunların pişirilme öncesi suları birkaç kez değiştirilmelidir. Tohumlar ve kuruyemişler ve kuru meyveler eklenir . Sülfür içeren brokoli, lahana, sarmısak, soğan, brüksel lahanası, biber verilmelidir . Yine ayına uygun mevsimine uygun sebzeler ilave edilir. Blender kullanımı olmamalı çatalla ezilerek yedirilmelidir öğünler.
9-12-24. aylarda bebeklerin menüleri nasıl olmalı? Hangi gıdaları bebeğimize verebiliriz?
Bebeğinizin sağlıklı gelişimi için onu 2 yaşına kadar emzirmeye devam etmelisiniz. Anne sütüyle beslenmenin mümkün olmadığı veya anne sütü alımının azaldığı durumlarda çocuk devam sütü ile bebeğinizin sağlıklı gelişimini destekleyebilirsiniz.
12. ayda artık bebeğinizin sizin sofranızda yer alabilir ve az tuzlu, az yağlı ev yemekleri tüketmeye başlayabilir. Bal başlanır. Çilek gibi kırmızı meyveler verilebilir. Patlıcan ve bakla 2 yaşına kadar verilmemelidir. Taze sıkılmış bile olsa meyve sularının bebek beslenmesinde yeri yoktur.
Bebeğe 1 yaşından önce verilmemesi gereken gıdalar nelerdir?
Patlıcan ve bakla 2 yaşına kadar tüketilmemeli. Bal ise 1 yaşına kadar çocuklara verilmemelidir. Yemeklerinizde kesinlikle salça ve tuz kullanılmamalı, baharatlar ayına uygun seçilmeli. Bebeğinizin beslenmesinde en az ilk 1 yıl inek sütü ve keçi sütü de kesinlikle tercih edilmemeli . Ek gıda seçiminde özellikle böbrek fonksiyonları henüz immatür olduğundan 1 yaşın altında tuzdan uzak durulmalıdır. İnek sütü, bal, yumurta beyazı, bakla, sakatat kesinlikle verilmemelidir. Besinlerin günlük , taze ve hijyenik koşullarda hazırlanmasına dikkat edilmelidir. Besleyici özelliğinin düşük olması ve sindirim zorluğu nedeniyle nişastadan uzak durulmalıdır. Pastörize olmayan süt ürünleri , hazır çorba ve muhallebiler, bulyon tarzı tatlandırıcı ve lezzet vericiler, hazır pişirilmiş tavuk ve et , katkı maddeleri içeren veya genetiği değiştirilmiş gıdalar ve aşırı baharat verilmemek şartıyla bebeklere 13 . Aydan sonra özel tamamlayıcı besin hazırlanmasına gerek yoktur. Aile sofrasında olan yemeklerden dengeli ve yeterli miktarlarda yiyebilirler.
Kavanoz mamaları ve bebek bisküvilerinin bebek beslenmesinde yeri var mı? Bu tür gıdaları tavsiye ediyor musunuz?
Bebek bisküvilerinin bebek beslenmesinde yeri yoktur. Ancak beslenme çocuğa özel ihtiyaçları doğrultusunda planlanmalıdır. Bu sebeple yedirilmesi mutlak şeyler başka türlü tüketilemiyorsa evde ve mutlaka sağlıklı ve zenginleştirilmiş şekilde bebeğe özel hazırlanabilir. Kavanoz mamalarına gelince evde günlük kullanımda bebek beslenmesinde tercih edilmemeli hijyenik olarak evde taze taze yapılmalıdır. Ancak seyahat, tatil vs dönemlerde saklama ve hijyenik pişirme koşulları sağlanamaz ise ve doktor önerisi olursa kullanılabilir.
Bebeklere yoğurt nasıl verilebilir?
Yoğurt çok önemli bir probiyotiktir ve bebek beslenmesinde çok faydalı bir gıdadır.
Günlük pastörize süt ve doğru maya ile evde mayalanmalıdır. Pastörize sütte yoğurt mayalama için sütü yaklaşık 40-45 dereceye kadar ısıtmak yeterlidir. Parmağınızı içine soktuğunuzda yanmayacağı kadar bir ısıda veya termometremiz yoksa…Taze mayaladığımız yoğurdu 3 günden sonra kesinlikle tüketmemek bebek sağlığı açısından daha uygun olur.
Laktoz nedeniyle inek sütünü bebekler sindirmekte zorlanırlar. Ancak süt yoğurda dönerken yapısı değişir. Laktoz intoleransı olan bazı çocuklar süt içemezken, yoğurt yiyebiliyor. Yine de çocuğunuzda laktoz intoleransı varsa, yoğurt vermeden önce çocuk doktoruna danışılmalıdır.
Bebeklere meyve ne zaman verilebilir? Hangi ay,hangi meyveleri verebiliriz?
6. Ay ile beraber başlarız . Kış meyveleri: 6. Ayda – Elma, muz, ayva, armut ( kış armudu) 8. Ayda-Nar, trabzon hurması, kivi, mango, ananas, 2. Ayda-Kestane, portakal, mandalina, greyfurt
Yaz meyveleri: 6. Ayda – Şeftali, kayısı
8.Ayda-Kiraz, vişne, can erik, mürdüm eriği, üzüm, mango, ananas, yeni dünya
12.Ayda-Çilek, dut, yaban mersini, incir
Mevsimlere göre bebeklere hangi gıdaları verebiliriz?
Özellikle balık, meyve ve sebze seçimi mevsime uygun olmalıdır. Konserve özellikle hazır konserve ürünler tercih edilmemelidir. Mevsimine uygun olmayan seçimlerin hem besleyici değerleri düşük hem de allerji yapma potansiyelleri yüksektir.
Çocuğun yaşına göre porsiyon ayarlaması nasıl yapılır?
Porsiyonlar ek gıda dönemi çocuk, okul öncesi , okul çağı, ergenlik dönemi, spor yapan çocuk vs durumlarda değişir bu sebeple beslenme çocuğa özel olmalıdır.
3 porsiyon süt ürünü- (bir su bardağı süt/ yoğurt )
3-4 porsiyon tam tahıl
(1 porsiyon: yarım dilim ekmek/2-3 yemek kaşığı pilav ya da makarna/2-3 kaşık pişmiş yulaf)
1-2 porsiyon meyve
(1 porsiyon: 2-3 kuru (kayısı) meyve /yarım meyve)
1- 2 porsiyon sebze
(1 porsiyon: 3 çorba kaşığı)
2 porsiyon protein
(1 porsiyon: 1 yumurta/1 büyük köfte ya da avucu kadar balık/tavuk /3 çorba kaşığı yeşil mercimek , kuru fasulye gibi baklagiller
Şeklinde kabaca ayarlanabilir ancak her yaşın ihtiyaçları farklı olur.
Düzenli öğünlerini sağlamak önemlidir Mutlaka kahvaltı ve ara öğün yapılmalıdır, çünkü çabuk acıkan çocuk daha fazla miktarda karbonhidrat isteyecektir. Ayrıca hızlı yiyecektir.Yemeyen öğün atlayan çocuğa açken , abur-cubur sunmayın. Mutlaka süt-yoğurt, et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, peynir, ekmek(tam buğday, siyez), makarna, bulgur, yulaf vb. sebze-meyve, kuru yemiş, zeytinyağı, bir miktar tereyağı ihtiyacı oranında gün içinde verilmelidir. Yeterli besini alamayan çocuk enerjisini boş kalorili gıdalardan sağlamak ister.Salata mutlaka bulundurulmalıdır. Hem vitamin ve mineral açısından destek sağlar hem de fazla yemesini engeller.
Çocukların günlük ihtiyacı doğrultusunda yeterli su içmesine özen gösterilmelidir. Hatırlatılmalıdır. Ayrıca meyve suyu yerine meyvenin kendisi tercih edilmelidir. Böylelikle lif alır, prebiyotikten zengin beslenir.
Çocuğa yeme alışkanlarında örnek olunmalıdır.
İki yaşına kadar yarım yağlı süt ve ürünleri tercih etmemek gerekir.
Bebek yiyecekleri nasıl hazırlanmalı? Blender kullanımını tavsiye ediyor musunuz?
Taze taze, hijyen kurallarına uygun şekilde hazırlanmalı. İyi yıkanmalı hem enfeksiyon ajanlarından hem de tarım ilaçlarından arındırılmalıdır. Uygun pişirme teknikleri uygulanmalıdır. Ne kadar az blender kullanılırsa, bebeğiniz pütürlü gıdalar yemeğe o kadar çabuk alışacaktır. Bu kullanım dozunu ebeveyn iyi ayarlamalıdır.
Bebeğimize verdiğimiz ek gıdaların kıvamı ve sıcaklığı ne olmalı?
6. ayda katıya yakın püre verilmeli , sulu çorba tercih edilmemelidir.
7.-8. ayda ezilmiş, kıyılmış, rendelenmiş.
9.-11.ayda ise doğranmış, küp şeklinde ve taneli besinlere geçilmelidir. BLW dediğimiz parmak besinleri kendisi yemeye başlamalıdır.
12. ayda aile sofrasındaki besinlerin ezilmiş parçalanmış hali ile yemelidir.
Bebeklerin mide kapasiteleri küçüktür. Bu nedenle yüksek enerjili, yeterli protein ve besin ögesi içeren besinlerin seçilmesi ve zengin içerik yaratılması uygundur.
Ek gıdaya geçişte en çok yapılan hatalar nelerdir?
Ek gıdalara geçildiğinde en büyük yapılan hatalardan birisi anne sütü ve formül süt miktarını uygunsuz şekilde azaltmaktır. Ek gıdalara geçildikten sonra anne sütüne temel besin kaynağı olarak devam edilmelidir. İki, iki buçuk yaşına kadar da kilo, iştah ve yeme bozukluğu yoksa emzirmeye de devam edilmelidir.
12 ay-2 yaş döneminde yine bebek her istediğinde emzirilmeye devam edilmeli, günde 4 kez, her seferinde 1 çay bardağı/ 1 su bardağı ve/veya 1 kase olmak üzere, yemeklerden (uygun baharatlı, çok az tuzlu ve sağlıklı yağlarla yapılmış) verilmelidir. Et ve meyve porsiyonlarının günlük olarak onların avucu kadar olduğu unutulmamalıdır. Çorbalar katı ve zenginleştirilmiş olmalıdır. Meyve sularından uzak durulmalıdır.
Tamamlayıcı besinleri bebeğe verirken kaşık ya da bardakla besleme yöntemi kullanılmalı, biberon kullanılmamalıdır. Hazırlanan ek besinler eğer hemen yedirilmeyecekse ve buzdolabında muhafaza edilemeyecekse 2 saat içinde tüketilmelidir.
Bebek hastalığında bir miktar iştahsız olması çok normaldir. Bu sürede ve sonrasında, emzirilmeye devam edilmeli, aldığı sıvı gıda miktarı arttırılmalıdır. Az ve sık beslenmelidir.
Eğer anne sütü yok ise en az 18 ay formül süte devam edilmeli, 12-18 ay olana kadar inek sütünün kendisi doğrudan verilmemeli fermente ürünleri kullanılmalıdır.
Ek gıdayı reddeden bebeklere karşı yaklaşım nasıl olmalı?
Sabırlı olunmalı, ceza ve ödül verilmemelidir. Aşırı tepkilerden kaçınmak gerekir. Bebekler bazen kendilerine ilk kez sunulan besini yemeyi reddedebilirler. Bu o besinin sevilmediği anlamına gelmez. Sunulan besin hem ayına uygun içerikte ve kıvamda olmalıdır. Bu durumda bebeğin yemeyi reddettiği besini bir kaç gün sonra tekrar denemek gerekir. Tekrar redderse 3 sefer daha ayrı günlerde ve 15 gün sonra tekrar en az 3 sefer denemek yararlı olacaktır. Sevmediği gıdayı sonraki dönemlerde tekrar sunmak dışında seçilen gıda ailenin fertlerinin de tükettiği şeyler olmalı. Bazen sunum veya pişirme şeklini değiştirmek de sevmezse ve reddederse yiyeceği, faydalı olabilir.
Ek gıdaya geçişte BLW: BLW yöntemiyle ek gıdaya geçiş konusunda bilgi verebilir misiniz?
Bebeğinizde başardım duygusunun gelişimini sağlar BLW .Haz duygusu gelişir. Kendisi yer ve istediği kadar yer. Özgür iradesi gelişir. Doyduğunu veya fazla geleceği için son vermesi gerektiğini hisseder ve uygular. Dokunsal, görsel yetileri gelişir ve el ve koordinasyon becereleri kazanır. Buharda pişirdiğiniz sebze, iki parmağınız arasında kolayca ezilir olmalıdır ki henüz hiç veya tüm dişleri çıkmamış bebeğinizin damak ve diş etlerini rahatsız etmesin. Elma , armut, hurma gibi sert meyveleri de biraz buharda yumuşatırsak aynı şekilde bebek için konforlu olur. 8. Aydan önce BLW yani bebek önceliğinde beslenmeyi olası asiprasyon riski ve ev kazaları açısından önermiyorum.
Ek gıdaya geçişte kahvaltı: Bebek kahvaltısında neler olabilir?
Ayda yumurta sarısı, avokado, ev yapımı peynir, ıhlamur
Ayda ceviz, bebek reçeli, krep, pankek, zeytin, salatalık
Ve 9. Aylarda kuru üzüm, hurma, ev yapımı bebek keki, ev yapımı bebek bisküvisi , yulaf pişirilebilir 10. Aydan sonra domates, yumurta beyazı çok az açılabilir. Omletler, mıhlama yapılabilir.
Ek gıdaya geçiş listesi: Ek gıda araç gereçleri nelerdir?
Ek gıda sürecine anneler nasıl hazırlanabilir? Nelere ihtiyacımız var? Alışveriş tavsiyeleri alabilir miyiz sizden?
Mama sandalyesi
Bilinçli bir alışveriş gerekiyor. Özellikle mama sandalyesi. Ek gıdaya geçişte listemizin başında yer almalıdır. Ergonomik,koltuğu kademeli yatabilir şekilde ayarlanır olmalıdır. Mutlaka emniyet kemeri takılmalıdır.
Cam rende
meyve ve sebzeleri pütürsüz hale getirmemizi sağlar, pek çok bebek mağazasında bulabiliriz. Rendenin cam olması yiyeceklerin vitamin ve mineral gibi kayıplarının olmaması açısından önemlidir.
Önlük ve mama tabağı
Önlük ,mama tabağı seçimi de önemlidir. Plastik tercih edilmemelidir. Yıpranma olduğu zaman yenisi ile hijyen açısından değiştirilmelidir. Kolay yıkanabilir olmalıdır. Besinleri saklamak için cam saklama kapları uygundur.
Bebeğiniz için seçeceğiniz mama tabaklarının masaya yapışan, tabanı vakumlu tabaklar olması, her şeyi bu dönemde fırlatmaktan ve keşfetmekten hoşlanan bebek için hayatı kolaylaştırıcı bir çözüm olacaktır. Silikonlu mama kaşığı da iyi olur.
Kullanacağımız mama kaşıklarının silikon uçlu olmaması ilk etapta damağını acıtabilir, metal kaşığa karşı reaksiyonu olabilir tepki gösterebilir ve kendisinin de güvenli şekilde kullanması açısından önemlidir.Mama termosları ile özellikle dışarıya çıkarken, öğünü muhafaza etmek
açısından kullanışlı olur.
Ek gıdaya geçişte bebek yemeklerini pişirme nasıl olmalı?
Sebzeleri buharda pişirmek en sağlıklı yöntem
Sebzeleri buharda hazırlayarak bebeğinize sunmanız en sağlıklı olandır. Çünkü bu sayede besinlerin vitamin değerini korumuş olursunuz. Ancak tel bir süzgeç ya da metal kevgirler yardımıyla da buharda pişirme yapılabilir. Mutlaka buharda pişirme makinesine gerek olmayabilir. Alıştırma bardakları, pipetli bardaklar hem sevimli hem güvenli olursa beslenme saatleri mutlu geçirilen anlar haline gelir . Deepfreeze için saklama kapları et suyu – etleri muhafaza etmek için faydalı olabilir
