Yazı İçeriği
Yenidoğan sarılığı ile ilgili merak edilenleri Çocuk Sağlığı ve Uzmanı Uzm. Dr. Kerem YILDIZ Anne Bebek Kulübü için yazdı.
Yenidoğan sarılığı nedir?
Hayatın ilk ayında en sık karşılaşılan sorunlardan biri yenidoğan sarılığıdır. Zamanında ve sağlıklı doğmuş bebeklerin yaklaşık % 60’ında, erken doğan bebeklerin yaklaşık % 80’inde sarılık görülmektedir.
Yenidoğan sarılığı kandaki ‘bilirubin’ adlı maddenin artarak, deri ve yanakların içi, gözün beyaz kısmı gibi bölgelerde birikmesi ile oluşmaktadır. Sarılık şiddetlendikçe sırasıyla yüz, gövde, kol ve bacaklar ile en son olarak el içi ve ayak tabanında renk değişimi oluşturmaktadır. İyileşme ise ayaktan kafaya doğru görülmekte, son olarak gözdeki beyaz kısım düzelmektedir. Sarılığı olan bebekler uykuya daha çok meyilli olmakta ve emme azalabilmektedir.
Bebeğim sarılık açısından riskli mi?
- 37 haftadan erken doğması
- Doğum esnasında kafa derisi altında kanama meydana gelmiş olması
- İlk 24 saatte sarılık tespit edilmesi
- Emme sorunu olup iyi beslenememesi
- Annede şeker veya tiroid hastalığı olması
- Anne ve bebek arasında Rh (Anne Rh negatif; Bebek Rh pozitif) veya ABO (Anne 0; Bebek A,B veya AB) uygunsuzluğu
- Dışkının beyaz ve idrarın koyu renkte olması
- Kardeşinde ışık tedavisi gerektirecek kadar sarılık görülmesi
- Bebeğin kanında enfeksiyon bulunması
- Bebekte karaciğer hastalığının bulunması
- Bebeğin safra kanallarında tıkanıklık olması
- Enzim eksiklikleri
- Anormal kan hücresi hastalıkları
- Genetik hastalıklar
- Zor doğum, çoğul gebelik ve anne yaşının yüksek olması sarılık riskini artıran faktörlerdir.
Yenidoğan sarılığı tedavi edilmezse risk yaratır mı?
Sarılığın seviyesi yükseldiğinde veya tedavisinde geç kalındığında bilirubin beyinde birikir ve hasar oluşmasına neden olur. Bebekte yavaş hareketler, güçsüz ağlamalar, zayıf ve isteksiz emmeler, kusma ve ateş gibi belirtiler gözlenir. Bu şekilde hastalanan bebeklerde ölüm de hastalığın getirdiği bir sonuçtur.
Yenidoğanda Sarılık Nasıl Geçer?
Tedavi ihtiyacı bebeğin ağırlığı, kaç günlük olduğu ve kandaki bilirübin düzeyine göre belirlenmektedir. Yenidoğan sarılığı genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelmektedir. Sarılık seviyesi düşük ise uygun ve yeterli beslenme, gün ışığı faydalı olabilir. Eğer sarılık seviyesi yüksek ise bebek “fototerapi” denilen özel dalga boyundaki lambalar altında ışık tedavisine tabi tutulmaktadır. Bu ışık sarılığa neden olan bilirubinin idrarda çözünerek vücuttan atılmasını sağlamaktadır. Fototerapi bebeğe herhangi bir şekilde zarar vermemektedir. Bebeğin gözleri ışıktan zarar görmemesi için kapatılmaktadır. Bazen yan etki olarak ciltte kırmızı döküntüler, bronzlaşma ya da ishal gözlenebilmektedir. Kan grubu uyuşmazlığı nedeniyle sarılık düzeyi çok yükselmiş bebeklerde ise ilaç ya da kan değişimi uygulaması gerekebilmektedir.
Özet olarak sarılık durumunda doğru teşhisi koyabilmek ve doğru tedaviyi uygulayabilmek için muayene ve takibin mutlaka bir çocuk doktoru tarafından yapılması faydalı olacaktır.
Yenidoğan sarılığı nedir? Yenidoğan sarılığı nasıl geçer? Dilerseniz forum sayfamızda tecrübeli annelerden destek alabilirsiniz! Siz de aklınıza takılanları, merak ettiklerinizi veya öğrenmek istediklerinizi bize Forum Anne Bebek Kulübü üzerinden yazabilirsiniz. Kadınlar olarak birlikte güçlüyüz!
