Okullar açılmalı mı? Normale dönüş için erken mi?

Koronavirüs salgınında son durum nedir? Normale dönüş nasıl olacak? Çocukların okula gitmesi için henüz erken mi? Bugünlerde ailelerin en çok merak ettiği sorular bunlar. Türkiye’de azalan vakalar nedeniyle normale dönüş süreci kademeli olarak başladı. Korona virüs salgını henüz tamamen bitmemişken okulların tekrar açılması doğru mu? Anne Bebek Kulübü uzman kurulu, pandemi günlerinde normale dönüş ile ilgili ailelerin merak ettiği soruları yanıtladı…

Uzm. Dr. Görkem Astarcıoğlu: Önümüzdeki haftadan itibaren “Normalleşme Süreci” başlıyor. Hepimiz, en çok da çocuklarımız evlere tıkılmaktan çok bunaldı. Bu nedenle 13 Mayıs Çarşamba 11 ila 15 arasında sokağa çıkabileceklerine çok seviniyorum.  Hatta AVM’ler bile açılacakmış. Kim gider bu saatten sonra bilmiyorum ama açık olacağını bilmek, sokaklardaki dükkanların kepenklerini inmiş halde görmemek bile benim psikolojimi biraz olsun düzeltecektir.

Koronavirüs okul tatili ne zaman bitiyor? 

Peki okullar açılmalı mı?

Şu anda tedbirli olmaya devam etmek gerek. 1 Haziran’da umarım işler daha da yoluna girer. Bakın size ilginç bir çalışmadan bahsedeceğim: Berlin Tıp Fakültesinden Prof Christian Drosten’e ait yaşları 0 ila 100 arasında olan 3712 Covid-19’lu hastada yapılan çalışmanın sonuçları dikkat çekici. Yaşlara göre viral yük durumu incelenmiş.  Covid-19’un bulaştığı kişilerin solunum yollarından alınan örnekte, bireylerin taşıdığı virüs miktarları incelenmiş. “Viral yük” olarak tanımlanan bu rakamın yaşlara göre anlamlı bir değişiklik taşımadığı bulunmuş. Yani bu hastalıkta çocuklar da erişkinler kadar çok sayıda virüs barındırmakta. Bu çalışmada altta yatan kronik hastalığı olan ve Covid nedeniyle hastaneye yatırılan çocuklar ile ayakta atlatan Covid-19’lu çocuklar arasında yapılan kıyaslamada dahi viral yük açısından anlamlı fark bulunmamış.
Çocuklara bulaşma oranı erişkinlerden farklı olmamasına rağmen, çocukların daha hafif şikayetler ile atlatabilmeleri nedeniyle çocukluk çağındaki her vakanın Covid-19 olarak teşhis edilmesi ile ilgili güçlükler olduğu bilinmektedir.

Asemptomatik çocukların virüsü öksürerek yaymaması ve solunan hava hacminin yetişkinlerden daha küçük olması çocukların daha az virüsü yayabileceğini düşündürmekle beraber; çocukların sosyal mesafelerini koruyabilmekte yaşayacakları zorluklar ve daha fazla fiziksel aktivite içinde oldukları düşünüldüğünde de erişkinlerden daha bulaştırıcı olabilme riskleri vardır. Bu çalışma ile birlikte viral yük açısından yaşlara göre anlamlı bir fark olmadığının ortaya konmasının ardından; çocukların da erişkinler kadar bulaştırıcı olabileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle hayatın normalleşmesini beklerken okulların açılmasını dilemek için henüz hala erken olabilir!

Okullar ne zaman açılacak?

Uzm. Dr. Dündar Yaykıran: Tüm dünyayı etkisi altını alan, insanları evlere hapseden, normal günlük yaşantımızı baştan aşağıya değiştiren yeni coronovirüs yani Covid-19 salgını, eğitim öğretimi de sekteye uğrattı. Mevcut durum uzaktan eğitimle telafi edilmeye çalışılıyor.

Okulların ne zaman açılacağı konusu henüz netlik kazanmış değil. Bilim Kurulu üyeleri Eylül ayını işaret ederken, Milli Eğitim Bakanlığından şimdilik kesin bir açıklama yok. Bu durum anlaşılabilir bir durum çünkü çeşitli öngörüler olsa da salgının seyri nasıl olacak kimse bilemiyor.

Kişisel görüşüm; okullar haziran ayında açılmamalıdır! Çocuklarımız okullara yeni eğitim öğretim döneminde Eylül ayında başlamadır.

Okullar 1 Haziranda açıldığında, 2-3 haftalık bir sürede, oluşan gecikmeyi telafi mümkün görünmüyor. Çocuklar tekrar okullara ısınamadan okul bitecek.

Okulların açılması durumda velilerin bir kısmı çocuklarını göndermeyecektir. Bu da aynı sınıftaki çocuklarda bütünlüğü bozacaktır.

Anne babalar çocuklarını gönderirken “Çocuğum acaba virüs kapar mı?” endişesi taşıyacaktır. Bu endişe hali hem velileri hem de çocukları psikolojik olarak etkileyecektir.

Okullarda çocukların sosyal mesafeyi koruması mümkün değil. Çocuklar teneffüste bahçelerde koşup, birbirlerine ister istemez yakın temas gerektiren oyunlar oynayacaklar. Mesela ebelemece gibi oyunlarda sürekli koşup yakalamak ve sonunda da dokunmak gerekiyor. Teneffüs bitince de dört duvar arasında 25-30 kişi bir alanda doluşacak. Kapalı ve toplu alanlarda durulması gerekirken, bunun tam tersini yapmak yanlış olur.

Binlerce öğrenci, aynı tuvaleti kullanacak, kişisel hijyenin sağlanması çok zor olur. Okulların açılması sadece çocukları değil, uzun süredir evden dışarı çıkmayan riskli grup için (65 yaş üstü ve kronik hastalığı olanlar) bir tehdit oluşturacaktır.

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi çok değerli hocaların görüşleri de aynı “Okulların açılması yeni eğitim-öğretim yılına (eylül) kalmalıdır.”

Ne güzel bir cümledir; ‘’Her işin başı sağlık!’’ Bunu da öyle düşünmek gerekir. Öncelikle çocuklarımızın sağlığını korumalıyız. Sağlık olduktan sonra her şeyin telafisi olur.

Koronavirüs okul tatili ne zaman bitiyor?

Uzm. Dr. Abdurrahman Yıldırım: COVID-19 pandemisi nedeni ile dünyanın dört bir yanında ülke çapında okulların kapatılması sonucu tüm dünyadaki öğrencilerin yüzde 80’inden fazlasının eğitimi kesintiye uğramıştır. Okulların kapatılarak, eğitimin evlerden online yapılması genel anlamda hedeflendiği gibi sonuçlar verdiği ilgili kurumlardan bildirilmektedir. Tüm yaş gruplarındaki çocuk ve gençlerin okula gitmemesi sayesinde coronavirüs salgınının yayılmasına diğer alınan etkili önlemlerle birlikte engel olundu. Bilindiği gibi COVID-19 çocuklarda erişkinler gibi ağır seyretmemektedir, bu durum hastalığı hafif geçiren çocukların hastalığın yayılmasında önemli bir risk faktörüdür. Çocuk ve gençlerin evde kalması hastalığın yayılma hızını azaltmış ve hastalıkla mücadelede yüz güldürücü sonuçların alınmasına katkıda bulunmuştur. Tüm dünyadaki güncel verilere bakıldığında hastalığın artış hızının halen devam etmekte olduğunu görüyoruz. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisi doğrultusunda pandemi önleme kurallarının hiç gevşetilmeden sürdürülmesi gerektiğini görmekteyiz. Bu bağlamda okulların yeniden açılmaması salgının hızını yavaşlatacaktır.

Ülkemizde her ne kadar vaka sayıları, ölüm oranları son dönemde artış hızını azaltsa da hepimiz biliyoruz ki henüz tehlikeyi atlatmış değiliz.  Bu nedenle alınan tedbirlere bir süre daha devam edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Okullar, çocukların, gençlerin birbirine yaklaştığı ve kalabalık oluşturulan riskli bir ortam.  Virüs burada çok kolay yayılma imkanı bulabilir.  Çocuklarını almak, bırakmak gibi nedenlerle okullara gelecek ebeveynleri de düşündüğümüzde risk daha da fazla artıyor.  Okulların bu süreçte kapatılması ve uzaktan eğitim programlarının geliştirilmesi alınmış en önemli tedbirler arasında idi ve bir süre daha bu hassasiyetin devam ettirilmesi tehlikeyi az hasarla atlatmamız için önemli.

Koronavirüs salgınında okulların  açılması ertelenmeli

Uzm. Dr. Latife Ceylan: COVID-19’ un hayatımıza girmesiyle bizim için yeni bir dönem başladı ve yaşam standartlarımız oldukça değişti. Hepimiz artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını yavaş yavaş kabulleniyoruz. Salgın bittikten sonra bizi maskeli ve eskisine göre daha dikkatli, sosyal mesafeli, normalize bir hayat bekliyor. Bu dönemin en zor kısmı normalleşme süreci olacak sanırım. Uzun bir izolasyon sürecinden 65 yaş üstü ve 20 yaş altının kontrollü bir şekilde sokağa çıkabilmesi hepimize moral oldu. Tabi bu sırada da tedbiri elden bırakmayacağız. Kapalı ve kalabalık ortamlardan uzak durup, açık alanlarda temiz hava solumayı tercih etmekte fayda var. Çocuklar okulunu çok özledi. Ebeveynler evde çocuklarla zor bir süreç geçiriyor. Eğitim öğretimde geri kalındığı endişesi de duyuluyor olabilir. Akıllara gelen en önemli sorulardan biri de okulların açılıp açılmayacağı.

Salgının başında ilk adım okulların kapatılması olmuştu. Bence bu tartışmasız çok isabetli bir karardı. Bugün biz biliyoruz ki Covid 19 çocuk yaş grubunda daha hafif seyrediyor. Yapılan son çalışmalarda, ABD’de 2572 çocuk hastadan 3’ünün, Çin‘de ise 2143 çocuk hastadan 1’inin kaybedildiği tespit edilmiş. Ancak hastalık belirtisi olsun ya da olmasın çocuklarda viral yük erişkinlerle aynı düzeyde bulunmuş. Korunma ve izolasyon tedbirlerinin alınması çocuklarda daha zor. Öksürme, hapşırma sırasında virüsü yayma, fiziksel temasın engellenememesi gibi nedenler çocuk hastada bulaş riskini artırmaktadır. Erişkin hasta 1 kişiye hastalığı bulaştırıyorsa, aynı sürede çocuk hasta 3 kişiye bulaştırma potansiyeline sahiptir. Okullarda kalabalık ve küçük sınıflarda havalandırma imkanının kısıtlı olması virüsü 1 öğrencinin bütün sınıfa ve onların ailelerine de bulaştırmasına neden olabilir. Salgın hastalık toplumda %100 izolasyon sağlanırsa 2 ayda biterken, %75 – 80 izolasyon sağlanırsa 7-8 ay sürebiliyor. Okulların açılması bu durumda henüz erken gibi görünüyor. Sonuç olarak, normal hayatımıza dönmek için biraz daha sabretmemiz gerekiyor.

Koronavirüs salgınında son durum nedir? Normale dönüş nasıl olacak?