Yazı İçeriği
Çocuklarda kansızlık belirtileri nelerdir, kansızlık nasıl anlaşılır? Kansızlığın tedavisi nasıl yapılır? Kansızlık şikayeti olanlar ne yemeli, nasıl beslenmeli? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerem Yıldız, Anne Bebek Kulübü anneleri için çocuklarda kansızlık ve kansızlığın tedavisi ile ilgili merak edilenleri yazdı!…
Kansızlık nedir? Çocuklarda görülen kansızlık tipleri nelerdir?
Kansızlık alyuvar sayısının yaş ve cinsiyete göre belirlenen sınırın altında olmasıdır. Çocuklarda kansızlığın 3 ana nedeni yapım azlığı, yıkım fazlalığı, kan kaybıdır. Çocuklarda en sık görülen kansızlık sebebi demir eksikliği olmakla birlikte B12 vitamin eksikliği, folik asit eksikliği, talasemiler diğer sık görülen kansızlık sebepleridir. Çocuklarda her yaş grubunda kansızlık olabilmektedir ancak en sık 4 ay ile 3 yaş arasında görülmektedir. Özellikle ilk bir yıl çocuklarda beyin gelişiminin en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönemde kansızlık açısından çocukların dikkatli bir şekilde takip edilmesi gerekir.
Kansızlık belirtileri nelerdir?
Kansızlık durumunda yorgunluk, halsizlik, huzursuzluk, üşüme, göz kapaklarının içi, avuç içi, ayak tabanı ve dudaklarda solukluk, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, iştahsızlık, kilo alamama, kilo kaybı, kalpte çarpıntı, nefes darlığı, kil veya toprak yeme, büyüme ve gelişme geriliği, dil gelişiminde bozukluk, okul başarısızlığı, dikkat eksikliği, huysuzluk, sürekli hasta olma, zihinsel gelişiminde yavaşlama, uyku problemleri gözlenebilmektedir.
İlginizi çekebilir: Çocuklara nasıl sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırabiliriz?
Çocuklarda ve bebeklerde kansızlığı önlemek için neler yapılmalı?
Bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütüyle beslenmeleri sağlanmalıdır. Anne sütündeki demir ve B12 düzeyini arttırmak için annelere takviye vermek gerekebilir. Altıncı aydan sonra özellikle demirden zengin et, yumurta, baklagiller, üzüm ve dut pekmezi, yeşil sebzeler, kuru meyveler, susam, ay çekirdeği, fıstık, ceviz, badem gibi yağlı tohum ve kabuklu meyveler, demirle zenginleştirilmiş tahıl ürünleri, balkabağı benzeri uygun ek besinlere zamanında başlanması sağlanmalıdır. Demirin vücutta emilmesinde C vitamininin rolü büyük olduğundan günlük tüketimde taze meyve, yeşil yapraklı sebze, patates ve lahana gibi C vitamininden zengin besinler yeterli miktarda bulunmalıdır. Demir emilimini olumsuz etkilediği için bebeklik ve çocukluk dönemi beslenmesinde çay ve kahve hiçbir zaman yer almamalıdır. Demir yönünden zengin olduğu için mayalandırılmış ekmekler tercih edilmeli, çörek, pasta gibi ürünlerde de kimyasal kabartıcı yerine maya kullanılmalıdır. Temizlik kurallarına uyularak bağırsak parazitlerinin oluşumu önlenmelidir. Demir eksikliğinin önlenmesi için hekim önerisi ile demir damlası kullanılabilir. Demir eksikliğine sebep olabildiğinden 1 yaşından önce inek sütü verilmemelidir. 1 yaşından sonra günlük 300 mililitreyi geçmeyecek şekilde inek sütü verilebilir. Yaşamın ilk yılında bir kez mutlaka tam kan sayımına bakılmalıdır.
İlginizi çekebilir: Okul çocukları için beslenme programı
Çocuklarda ve bebeklerde kansızlık tedavisi nasıl yapılmaktadır?
Kan tetkikleri sonrasında kansızlığın sebebi ve boyutu belirlendikten sonra altta yatan sebebin tedavisi hekiminiz tarafından düzenlenecektir. Örneğin demir eksikliği tedavisinde uygulanan yöntem şurup ya da damla şeklinde demir ilacı verilmesidir. Demir ilacı kullanımı sırasında dişleri koyu renge boyayabilir, kaka rengini siyaha boyayabilir, bulantı kusma olabilir, kabızlık ve gaz şikayetini artırabilir. Açken verilmesi durumunda demir daha etkili olacaktır. Genellikle birkaç hafta sonra şikayetler normale döner ancak demir depolarının doldurulması için bir süre daha demir desteği uygulanabilir. Kan tahlilleri hastanın genel durumu ve kansızlık tipine bağlı olarak tekrar istenebilir. Kontroller düzenli olarak yapılmalı ve genellikle tedavinin kesilmesinden bir süre sonra da yinelenmelidir. Sağlıklı günler dilerim.
